TİMETURK I HABER MERKEZİ
Genel Sekreter Ban, BM'nin en yeni üyesi olan fakat geçen Cuma'dan bu yana çatışmaların dinmediği Orta Afrika ülkesi Güney Sudan için BM Genel Merkezi'nde bir basın toplantısı düzenledi.
İşte Ban'ın açıklamaları:
BAN'DAN BM'NİN GÜNEY SUDAN MİSYONU'NA: GERİ ÇEKİLMEYİN
"UNMISS(BM'nin Güney Sudan'daki misyonu)'ye katkıda bulunan bütün ülkeleri geri çekilmemeye çağırıyorum. Herhangi bir çekilme, Sudan'a ve dünya geneline kesinlikle yanlış bir mesaj gönderecektir."
CUMHURBAŞKANI ve MUHALİF GÜÇLERE MESAJ
"Cumhurbaşkanı Salva Kiir ve eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Riek Machar'a da mesajım çok açık: Çatışmaların azalması için gücünüzün yettiği her şeyi derhal yapın. Kendi güçlerinize üslerine dönmeleri emrini verin."
"SİLAH AMBARGOSU UYGULAYALIM"
Ban ayrıca, BM Güvenlik Konseyi'ne (BMGK), Güney Sudan'a silah ambargosu uygulanması, barış anlaşmasının yürütülmesini engelleyen liderler ve komutanlara yaptırımlar getirilmesi ve UNMISS'ye takviye sağlanması çağrısında bulundu.
BM YETKİLİLERİNİN ÖLDÜRÜLMESİNİ KINADI
BM Güney Sudan Misyonu'nda (UNMISS) görev yapan iki Çinli barış gücü askeri ve bir BM çalışanının öldürülmesini kınayan Ban, çatışmaların devam etmesinin ülkedeki acının "giderek derinleşmesine" neden olduğunu ifade etti.
BM GÜNEY SUDAN MİSYONUNDA 12 BİN BARIŞ GÜCÜ BULUNUYOR
Uluslararası toplumun Güney Sudan'da insan haklarının korunmasından sorumluğu olduğunu hatırlatan Ban, UNMISS'de 12 bin barış gücünün bulunduğunu aktardı.
BAN'IN ÖNCEKİ AÇIKLAMASI
Ban, konuyla ilgili daha önce yaptığı açıklamasında, Güney Sudan'daki çatışmaları "dehşetle" karşıladığını belirterek, taraflara "çatışmalara derhal son verip, üslerine çekilmeleri" çağrısı yapmıştı.
BM GÜVENLİK KONSEYİ KINAMIŞTI
BMGK da Japonya'nın başkanlığında acil toplanarak saldırıları "en güçlü şekilde" kınamıştı.
NELER OLDU?
Perşembe günü Kiir'e bağlı askerlerin, Machar'a bağlı güçlerin araçlarını durdurarak aramak istemesi üzerine çatışma yaşanmış, 5 kişi ölmüştü. Cuma günü de Kiir ve Machar Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda basın açıklaması yapmak üzereyken iki lidere bağlı güçler Saray etrafında çatışmıştı. Cuma günkü çatışmalarda en az 150 kişinin öldüğü tahmin ediliyor. Machar'ın sözcülerinden biri dün BBC'ye yaptığı açıklamada, Güney Sudan'ın "savaş dönemine geri döndüğünü" söyledi. Güney Sudan Enformasyon Bakanı Michael Makuei Lueth ülkelerinden savaş haberleri verilmesini "dürüstçe bulmadığını" belirtti.
Sonrasında Cuma günü başlayan çatışmalar için açıklama yapılmış, 190'ı muhalif gruplardan, 44'ü hükümete bağlı güçlerden, 35'i sivil 269 kişinin hayatını kaybettiği bildirilmişti.
BAĞIMSIZLIĞIN ARDINDAN İÇ SAVAŞ
Ülke; 20 yıl süren ve en az 1,5 milyon kişinin öldüğü, 4 milyondan fazla kişinin de evsiz kaldığı bir gerilla savaşının ardından 2005'te varılan Kapsamlı Barış Anlaşması (CPA) gereği, 9 Ocak 2011'de düzenlenen referandumda yüzde 98,83 oy oranıyla Sudan'dan ayrılma kararı alan ve 9 Temmuz 2011'de bağımsızlığını ilân eden Güney Sudan, BM'nin 193'üncü, Afrika Birliği'nin de 54'üncü üyesi olmuştu. 16 Aralık 2013'te, Devlet Başkanı Salva Kiir Mayardit'in hükümeti ve yardımcısı Riek Machar'ı darbe teşebbüsüyle suçlayarak görevden almasının ardından iç savaş çıktı. Ülkenin en büyük etnik grupları olan Kiir'in liderliğindeki Dinkalar ile Machar'ın önderliğindeki Nuerler arasındaki çatışmalarda sonucu 2 milyon 200 binden fazla kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı. On binlerce kişinin öldüğü bildirildi, binlerce kişi açlıktan ölme tehlikesi ile yüz yüze geldi. Riek Machar ülkeden kaçtı. BM'nin yaptırım tehdidi sonrası Etiyopya'nın başkenti Addis Ababa'da, Afrika Birliği ve Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesi'nin (IGAD) gözetiminde gerçekleşen barış görüşmeleriyle Mayardit hükümeti ile Machar taraftarı silahlı muhalif gruplar arasında anlaşma imzalandı. 17 Ağustos 2015'te imzalanan anlaşma "tartışmalı tüm tarafların katılımıyla 3 yıl süreli geçici bir hükümetin kurulmasının ardından genel seçimlere gidilmesini" öngören bir anlaşmaydı.
Anlaşmanın uygulanması çerçevesinde mevcut hükümet feshedilerek, 28 Nisan'da geçici hükümet kurulmuştu.
Riek Machar, Nisan ayında ülkeye döndü ve ulusal birlik hükümetinde Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak göreve başladı. Cumhurbaşkanı Kiir bu gelişme sonrası yaptığı açıklamada, "Güney Sudan'da savaşın sona erdiğini, barış ve istikarın ülkeye geri geldiğini" söylemişti.
10 BİNLERCE KİŞİ ÖLDÜ
Güney Sudan'da 2013 Aralığında başlayan iç savaş, on binlerce kişinin ölümüne ve 2 milyonu aşkın kişinin yaşadığı yerden ayrılmasına neden oldu.
NÜFUSUN YARISI AÇ
Dünya Gıda Programı'nın (WFP) açıkladığı rapora göre, 2011'de bağımsızlığını ilan ettikten sonra şiddetin pençesinden kurtulamayan Güney Sudan'da nüfusun yarısı aç.