Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths, İsveç'te sona eren Yemen konulu istişare toplantılarında varılan anlaşmaların yükümlülüklerinin yerine getirilmesi ve derhal uygulamaya konulması için meşru hükümet ve Husilere çağrı yaptı.
Martin Griffiths'in Twitter hesabından yapılan açıklamada, "Özel Temsilci, Stockholm Anlaşması'nın metni ve ruhuna göre her iki tarafın da yükümlülüklerini yerine getirmelerini ve anlaşma hükümlerinin derhal uygulanmasını bekliyor." ifadesi kullanıldı.
Açıklamada, Yemen halkı için hayati öneme sahip Hudeyde Anlaşması'nın "zamanında ve doğru bir şekilde" uygulanması için BM'nin meşru hükümet ve Husilerle yakın bir şekilde çalıştığı vurgulandı.
Griffiths'in ofisinden yapılan yazılı açıklamada da tarafların İsveç'te üç anlaşma imzaladığı belirtildi. İki anlaşmanın Hudeyde limanı, kent merkezi, Es-Salif ve Ra's İsa bölgeleri ile Taiz kentiyle ilgili olduğu, diğer anlaşmanın da esirlerin değişimi konusunda yürütme mekanizması kurulmasını içerdiği ifade edildi.
Hudeyde Anlaşması'nın şartları
Hudeyde Anlaşması'nda, Yemen halkı için kritik önemdeki Hudeyde limanında, şehir merkezinde, Es-Salif ve Ra's İsa bölgeleri ile valilik sınırlarında derhal ateşkes ilan edilmesi, tarafların bölgedeki askeri güçlerini çekmeleri ve şehre yeniden askeri güç konuşlandırmamaları öngörülüyor.
Ayrıca bu bölgelerde ateşkesi denetlemek ve yeni (tarafsız) askeri güçlerin bölgeye konuşlandırılması için BM tarafından denetlenecek ve başkanlık edilecek "Yeniden Düzenleme Koordinasyon Komitesi" oluşturulacak. Komisyon, her hafta tarafların anlaşma şartlarını yerine getirip getirmediğine ilişkin BM Genel Sekreteri vasıtasıyla BM Güvenlik Konseyini bilgilendirecek.
Anlaşmaya göre, Hudeyde limanı, şehir merkezi, Es-Salif ve Ra's İsa bölgelerinin yönetim ve denetiminde BM lider rolü üstlenecek. Aynı bölgelerin güvenliği Yemen hukukuna göre yerel kuvvetler tarafından sağlanacak.
Yazılı açıklamada ayrıca Yemen konulu istişare toplantılarının ön koşulsuz olarak gelecek ay içinde yeniden başlayacağı ve istişarelerin hangi ülkede yapılacağını tarafların belirleyeceği kaydedildi.
Yemen'in ithal ettiği gıda ürünlerinin yaklaşık yüzde 90'ı, insani yardımların da yüzde 80'inin giriş noktası olması açısından Hudeyde limanı Yemen halkı için hayati önem taşıyor.
Yemen konulu istişare toplantıları, İsveç'in başkenti Stockholm'e 77 kilometre uzaklıkta bulunan Rimbo kasabasındaki Johannesberg Sarayı'nda 6-13 Aralık'ta gerçekleştirilmişti.
Yemen'de önceki diyalog çabaları
Uzun süredir siyasi istikrarsızlığın hüküm sürdüğü Yemen'de Husiler, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana ve bazı bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
Yemenli taraflar arasındaki diyalog görüşmeleri, 2015'te İsviçre'nin Biel ve Cenevre kentleri ile 2016'da Kuveyt'te yapılan üç turun ardından 2 yıl önce sekteye uğramıştı.
İki yıl aradan sonra geçen eylülde Cenevre'de yapılması planlanan istişare toplantıları da Husilerden katılım sağlanamaması nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanmıştı.
Her 10 dakikada 1 çocuk ölüyor
Yemen'de 3 yılı aşkın süredir yaşanan çatışmalarda binlerce kişi yaşamını yitirdi. Dünyanın zaten en fakir ülkeleri arasında yer alan Yemen'de iç savaş nedeniyle büyüyen insani kriz de korkunç boyutlara ulaşmış durumda.
BM verilerine göre, milyonlarca kişinin açlıkla mücadele ettiği ülkede her 10 dakikada bir çocuk hayatını kaybediyor.