İsrail'in Kahire Büyükelçiliği'nin açılmasıyla iki ülke ilişkilerine atılan yeni ilmeğin ardından Mısır'ın İsrail'le diplomatik ilişkilerini güçlendirmeye çalıştığı, ancak halklar arasındaki normalleşmenin daha uzun vakit alabileceği belirtiliyor.
AA muhabirine konuşan İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Emmanuel Nahşon, Kahire ile Tel Aviv'in halihazırdaki ilişkileri hakkında "iyi ve stratejik" değerlendirmesinde bulundu.
"Biz İsrail'in Kahire Büyükelçiliği'nin yeniden açılmasını son derece önemli bir adım olarak görüyoruz. Çünkü atılan bu adım, Mısır'la kurduğumuz iyi ilişkilerin bir parçası. Büyükelçiliğin maruz kaldığı saldırıdan 4 yıl sonra açılması sebebiyle de sembolik bir adım ayrıca" diyen Nahşon, Mısır'la ilişkilerinin stratejik öneme sahip olduğunu düşündüklerini ifade etti.
Ekonomik ilişkilere de değinen Nahşon, "İki ülke arasında, barış tesis edildiğinden bu yana, kıyafet, kimyasal madde, sebze ve pamuk gibi ürünlerin ticareti yapılarak ekonomik ilişkiler geliştirildi. Ancak ticaret hacmi, önceki yıllarda iniş ve çıkışlar yaşadı. 2000 yılında patlak veren Kudüs intifadasından bu yana ve Camp David'teki İsrail-Filistin zirvesinin başarısız olması ile Ariel Şaron'un Mescidi Aksa'ya girmesinin ardından ticaret hacminde dikkat çekici bir azalma görüldü" diye konuştu.
İsrail'den Mısır'a 1994-2000 yılları arasında yaklaşık 181 milyon dolar olan ihracatın, 2000 yılında 58 milyon dolar, 2001 yılında ise 47 milyon dolar olduğunu kaydeden Nahşon, ihraç edilen ürünlerin yarısının kıyafet, geri kalanının ise kimyasal madde, gübre ve petrol ürünleri olduğunu belirtti.
Aynı dönemlerde Mısır'dan İsrail'e ihracatın, 1,6 milyon dolara ulaştığını kaydeden Nahşon, 2000 yılında bu hacmin 20,7 milyon dolar, 2001'de (petrol ve hizmetler hariç) ise yaklaşık 20 milyon dolar olduğunu ifade etti.
Mısır'ın, İsrail-Filistin müzakerelerinde önemli bir rolü olduğuna da değinen Nahşon, "Maalesef Filistinliler bu aşamada müzakerelere dönmeyi reddediyorlar" diyerek, Mısır'ın Filistinlileri müzakerelere dönmeye ikna eden ülkelerden olmasını temenni ettiğini dile getirdi.
"İsrail-Mısır ilişkileri en iyi dönemini yaşıyor"
Beerşeba (Bi'ru's-Seba) Üniversitesi Öğretim Görevlisi Danny Rubinstein, Sisi yönetiminde İsrail-Mısırilişkilerinin en iyi dönemini yaşadığını ifade etti.
"Mısır'ın eski cumhurbaşkanları dönemleriyle karşılaştırıldığında halihazırdaki dönem kesinlikle en iyisi"diyen Rubinstein, "Barış anlaşmasının üzerinden geçen 36 yılın ardından bugün, Mısır ve İsrail'i hedef alan ortak terör düşmanı nedeniyle iki ülke arasında tam bir koordine var" ifadesini kullandı.
Devrik Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek döneminde iki ülke ilişkilerinin medyaya açık olduğunu ancak Sisi döneminde bu durumun böyle olmadığını belirten Rubinstein, iki ülke yetkililerinin çeşitli alanlarda görüşmeler gerçekleştirdiğini ve bu faktörün ilişkilerde iyileşmeye katkı sağladığını kaydetti.
"Mısır dizilerinde Yahudilerin olumlu yüzü gösterildi"
İki ülkenin halkları arasındaki ilişkiye de değinen Rubinstein, "Bu durum farklı. Çünkü arada bir uçurum var.İsrail ve Yahudilere, sürekli 'komplo' suçlaması yapılıyor" dedi.
Rubinstein, sözlerini şöyle tamamladı:
"Buna rağmen, Ramazan ayında bir dönüşüme tanık olduk. Mısır dizilerinde kendini belli eden bu dönüşüm, Yahudilerin farklı ve olumlu yüzünü göstermeye yönelikti.İsrail medyası, Mısır kamuoyunda İsrail'e ilişkin yaşanacak değişimin başlangıcı olması açısından bu gelişmeyi çok önemsedi."
İsrail, Mısır'da devrik Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in yargılanmasını isteyen göstericilerin, 9 Eylül 2011'de düzenlediği baskının ardından Kahire'deki büyükelçiliğini kapatmıştı. Mısır'da askeri darbeyle görevinden alınan Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi yönetimi de İsrail'in Gazze'ye düzenlediği saldırının ardından Kudüs Büyükelçisi'ni Kasım 2012'de geri çekmişti. Uzun bir aradan sonra Mısır, Kudüs'e bu yılın başında büyükelçi atamıştı.
İsrail hükümeti sözcüsü Ofir Gendelman, 9 Eylül'de, İsrail'in, 4 yıl aradan sonra Kahire Büyükelçiliği'ni yeniden açtığını duyurmuştu.
