Hong Kong, Lübnan, Irak, İran, Hindistan ve Gürcistan'da halk sokaklarda çeşitli nedenlerle protesto gösterileri düzenliyor ve güvenlik güçleriyle çatışıyor.
HONG KONG
Hong Kong'da Haziran ayının ilk haftasında suçluların Çin'e iadesini kolaylaştıracak bir yasa tasarısının meclise gelmesiyle başlayan protestolar 6. ayına girdi. Zaman zaman şiddetlenen gösterilerde yeniden tansiyon arttı. Son olarak polis Politeknik Üniversitesi'nde 100 kadar öğrenciyi kampüste abluka altına aldı. Öğrenciler, gözaltına alınmamak için kampüs binasından kaçmaya çalışırken polisle de çatışmayı sürdürüyor.
IRAK
Irak'ta ülkedeki yolsuzlukları, işsizliği ve elektrik, su gibi temel hizmetlerdeki eksikliği protesto eden halk sokağa indi. 1 Ekim'de başlayan gösterilerde güvenlik güçlerinin protestoculara sert müdahalesi de uluslararası kamuoyunun gündeminde. Gösterilerde şu ana kadar 320'den fazla kişi hayatını kaybetti.
LÜBNAN
Lübnan'da da halk hükümetin getirdiği yeni vergileri protesto etmek üzere 17 Ekim'de sokağa döküldü. O tarihten bu yana zaman zaman şiddetlenerek devam eden gösteriler neticesinde Başbakan Said Hariri istifa etti ancak buna karşın protestolar sona ermedi. Halk şimdi de yeni hükümetin kurulamaması ve verdiği bir demeç nedeniyle Cumhurbaşkanı Michel Aun'u hedefine aldı. Aun'un bir röportaj sırasında “Memnun olmayan ülkeden gider” benzeri bir ifade kullanması sokakları bir kez daha hareketlendirdi. Göstericiler sokaklarda “Ülke bizim hiçbir yere gitmiyoruz” sloganları atmaya başladı. Lübnan'daki gösterilerde de en az 2 kişi hayatını kaybetti.
İRAN
İran'daysa hükümetin akaryakıt fiyatlarına yüzde 50 zam kararı ülkenin dört bir yanındaki protestoları tetikledi. İran'da onlarca şehirde sokağa çıkan halk zam kararını, hükümeti ve dini lider Ayetullah Ali Hamaney'i protesto ediyor. Gösterilerde şu ana kadar en az 12 göstericinin ve 4 güvenlik görevlisinin hayatını kaybettiği belirtiliyor. Hükümetin zamlardan elde edilen gelirin yoksullara dağıtılacağını açıklaması da sokaklardaki tansiyonu düşürmeye yetmedi.
GÜRCİSTAN
Gürcistan'da hükümeti protesto eden ve erken seçim talep eden yaklaşık 20 bin kişi Pazar günü gösterilerde bulundu. Dün de devam eden eylemlerde polis bazı göstericileri gözaltına aldı. Başkent Tiflis'te polis, parlamento binası yakınlarında toplanan göstericileri dağıtmak için göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı.
HİNDİSTAN
Hindistan'da devlet okul ücretlerine yapılan zamları protesto eden öğrencilerin eylemleri de sürüyor. Polis son olarak gösterilere katılan 50 kadar öğrencinin gözaltına alındığını duyurdu. Öğrenciler okul kampüslerinde de düzenledikleri gösterilerde hükümeti ifade özgürlüğünü kısıtladığı gerekçesiyle de protesto ediyorlar.
HAİTİ
Haiti'de, 7 Şubat'ta başkent Port-au-Prince ve diğer şehirlerde binlerce kişi, Venezuela hükümetinin 2005'te başlattığı petrol yardım programı "Petrocaribe" fonlarıyla ilgili yolsuzluk iddialarına tepki olarak protesto gösterilerine abşladı. "ABD yanlısı olmakla" suçlanan Moise'ye tepki gösteren eylemciler, gösterilerde ABD bayraklarını ateşe verdi. Ülke medyasına yansıyan resmi olmayan bilgilerde, gösterilerde şubat sonu itibarıyla en az 9 kişinin hayatını kaybetti ve çok sayıda kişinin yaralandı.
Moise'nin istifası talebiyle Port-au-Prince'de haziranda düzenlenen protestolarda, kim tarafından açıldığı belli olmayan ateşte, 2 kişinin hayatını kaybettiği ve 4 kişinin yaralandığı belirtildi. Nüfusun yüzde 60'ının yoksulluk sınırının altında yaşadığı Haiti'de, geçen yıl düzenlenen hükümet karşıtı gösterilerde 8 kişi yaşamını yitirdi.
BOLİVYA
Bolivya'da 20 Ekim'de düzenlenen başkanlık seçimlerinin ardından muhalefet seçimlerde "hile" yapıldığını iddia etmiş ve taraflar karşılıklı olarak destekçilerini sokak gösterilerine çağırdı. Sonuçları tartışmalı seçimlerin iptalini ve tekrar seçime gidilmesini isteyen muhalifler, Morales'in tekrar seçim yapılacağı duyurusunun ardından, Morales'in katılmadığı seçimler düzenlenene kadar protestoların devam edeceğini açıkladı.
Morales, Bolivya Genelkurmay Başkanı Williams Kaliman'ın istifa çağrısı üzerine görevi bırakmış, süreci "darbe" olarak niteleyen ve tepki gösteren Meksika'nın iltica teklifini kabul etmesinin ardından bu ülkeye gitmişti. Anez, Morales'in liderliğini yaptığı parti Sosyalizm Hareketi (MAS) mensuplarının katılmaması nedeniyle çoğunluğun sağlanamadığı oturumda, ülkenin geçici devlet başkanı ilan edildi.
ŞİLİ
Güney Amerika ülkesi Şili'de gösteriler, başkent Santiago'da günde 3 milyondan fazla kişinin kullandığı metro ücretlerine 6 Ekim'de yapılan zamla başlamış ve 18 Ekim'de de şiddetlenerek birçok kentte yağma olaylarına da yol açan hükümet karşıtı gösteri ve şiddet olaylarına dönüştü. Gösteriler nedeniyle ülkede 23 kişi hayatını kaybederken, 1218 kişi yaralanmış ve 9 bin 203 kişi gözaltına alındı.
Devlet Başkanı Sebastian Pinera, halkın ekonomik sorunlarını anlayamadığı için özür dileyerek, ekonomik yardım paketini hayata geçirmiş, kabinesinden sekiz bakanı değiştirmesine rağmen gösteriler devam etti. Hükümetin geri adımlarına rağmen durmayan gösteriler nedeniyle diktatör Pinochet'in 1990'da devrilmesinden sonra ilk kez, doğal afet söz konusu olmamasına rağmen "acil durum" ilan edilmiş ve güvenliği sağlama görevi orduya verilmişti.
İSPANYA
İspanya'da mahkeme, bir tecavüz davasında, 14 yaşındaki mağdur genç kızın olay esnasında alkollü olduğunu ve şüphelilerin şiddet kullanmadığını gerekçe göstererek, olayı “cinsel saldırı” olarak tanımlamadı. 20 yıla yakın ceza alması beklenen sanıklar 10 ile 12 yıl arasında değişen cezalara çarptırıldı. Karar sonrasında İspanya sokaklarında gösteriler düzenlendi.
CEZAYİR
Cezayir sokakları, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika döneminde görev yapan isimlere karşı düzenlenen halk protestoları ile Fransa sömürgesine karşı Cezayir Kurtuluş Savaşı'nın başlamasının 65'inci yıl dönümünün resmi kutlamalarını bir arada yaşadı. Buteflika döneminde görev yapan isimlerin yönetimden uzaklaştırılması talebiyle düzenlenen gösteriler 37'nci haftasında da sürüyor. Gösterilerle eş zamanlı Cezayir Kurtuluş Savaşı'nın başlamasının 65'inci yıl dönümü de kutlandı. Sosyal medya üzerinden yapılan, sömürgeye karşı ayaklanmanın yıl dönümünde yönetimi devirme çağrılarına cevap veren halk, başkent Cezayir'de önceki akşam daha kalabalık bir şekilde sokaklara indi. Kutlamaları başladığı sırada, törenlerin yapıldığı yere yakın olan Postane Meydanı'nda halk, “1 Kasım özgürlük meşalesi”, “Halk bağımsızlık istiyor” ve “Çetelerin denetiminde seçimlere hayır” sloganları attı. Buteflika'nın çevresinde kümelenmiş siyaset, ordu ve iş dünyasından yolsuzluğa bulaşanların görevden alınmasını ve yargı önünde hesap sorulmasını isteyenler gösterilerini her cuma sürdürüyor. Yeni cumhurbaşkanı seçiminin 12 Aralık'ta yapılması planlanıyor.
FRANSA
Maddi yetersizlik kaygısıyla sosyal hareket olarak başlayan Sari Yelek eylemleri birinci yılını doldurdu. Eylemlerde bugüne kadar 11 kişi yaşamını yitirdi. Yaklaşık 4 bin 500 kişi yaralandı. Fransız devlet istatistik kurumuna göre eylemler nedeniyle ülkenin büyüme orani yüzde 0,1 puan geriledi. Sigorta şirketleriyse kendileri açısından kaybın en az 280 milyon euro olduğunu söylüyor.
