Dünyanın en büyük buz dağı olan A23a, 1986 yılında Filchner-Ronne Buz Sahanlığı'ndan koparak yaklaşık 34 yıl boyunca hareketsiz kaldı. Ancak 2020 yılında okyanus akıntılarının etkisiyle harekete geçerek Weddell Denizi'nin batısına doğru ilerlemeye başladı. Geçtiğimiz yıl, bir girdaba kapılan A23a, Ocak ayından Aralık ayının ortalarına kadar bu girdabın etrafında döndü. Sonunda, girdaptan kurtulmayı başaran bu devasa buz dağı, Antarktika'nın kuzeyine doğru sürükleniyor.
A23A, KIRSAL EKOSİSTEME ZARAR VEREBİLİR
İngiliz Antarktika Araştırmaları Enstitüsü (BAS) Kutup Okyanusları Bölümü Bilim Lideri Yardımcısı Dr. Andrew Meijers, A23a buz dağının yeni yolculuğunu AA muhabirine şöyle aktardı: "Güçlü akıntılar ve rüzgarlar, A23a'nın girdaptan çıkmasını sağlamış olabilir. Şu anda Antarktik Kutup Çevresi Akıntısı içinde ilerliyor ve kuzeydoğu yönünde, Güney Georgia'ya doğru hareket ediyor." Meijers, A23a'nın tamamen erimesinin ise bulunduğu bölgeye bağlı olduğunu vurguladı.
BİR AY İÇİNDE PARÇALANABİLİR
A23a'nın, son iki hafta içinde daha sıcak sulara girmesi, buz dağının erime hızını önemli ölçüde artıracağını gösteriyor. Meijers, "Güney yarım kürede yaz mevsiminin başlamasıyla okyanus yüzey suları ısınacak ve bu da buz dağının erimesini hızlandıracak. Önceki mega buz dağları, Güney Georgia yakınlarında parçalanmıştı. A23a'nın da aynı bölgeye bir ay içinde ulaşması bekleniyor." dedi. A23a'nın, güçlü okyanus akıntılarına kapılması durumunda Güney Afrika kıyılarına yaklaşabileceği de belirtiliyor.
A23A'NIN OLUMLU ETKİLERİ VE ZARARLARI
A23a, okyanus yüzeyine demir, çinko ve mikro besinler çıkararak fitoplanktonları teşvik edebilir. Bu durum, okyanus ekosisteminde krill ve yırtıcıları destekleyecektir. Ancak A23a'nın, Güney Georgia yakınlarında çökmesi, bölgedeki penguen ve fok kolonileri için hayati tehlike oluşturabilir. Bu durum, hayvanların yiyecek arayışlarında daha fazla mesafe kat etmelerine neden olabilir, bu da onları stres altına sokacaktır.
KÜRESEL ISINMA VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
Son yıllarda Antarktika'da buzul kopmalarındaki artışın, iklim değişikliği ile bağlantılı olduğuna dikkat çeken Meijers, "Okyanus sıcaklıklarındaki artış, buz sahanlıklarındaki erimeleri hızlandırıyor. İnsan kaynaklı iklim değişikliği, bu artışta etkili olan en güçlü faktör gibi görünüyor." dedi. Conger-Glenzer Buz Sahanlığı gibi diğer buz tabakalarının da çökmeye başlaması, bu sürecin hızlandığını gösteriyor.
