Tarihi açıdan bakıldığında istihbarat teşkilatının kim tarafından nasıl ve ne şekilde kurulduğuna yönelik net bir bilgi bulunmamakta.Bu alanda ilk resmi çalışmaların Mısır Kralı Tutmosis tarafından kuşatma altındaki Yafa şehrine gizlice ajan gönderdiği şeklinde bilgiler mevcut. Kralın bu çalışması sonucu oluşturulan strateji sayesinde şehri ele geçirdiği söylenmektedir.
Yahudiler istihbaratı Tevrata dayandırıyor
Bunun yanısıra Hititlere ait M.Ö 1370 tarihli resmi bir kayıtta da Mısır Kralı II.Ramses'in Hititlerin casusluk ve haber alma teşkilatlarının ani baskın taktiklerinde usta oldukları hususuna da değinilmektedir.
Çin'in ünlü bilgini ve tüm dünyanın tanıdğı Sun Tzu “Savaş Sanatı” adlı eserinde bir savaşın en ucuz ve en az kayıpla kazanılmasının yolunun iyi bir istihbarattan geçtiğinin altını çizmiştir. İstihbarat dendiğinde ilk akla gelen ülke ise İsrail ve Yahudi toplumu. İstihbarat tarihinde Yahudi istihbarat örgütlerinin ayrı bir yeri var. Yahudiler, İstihbarat mesleği için kendilerine Tevrat'ı baz almaktalar.
İstihbarat bir ülke için vazgeçilmez bir teşkilat konumunda. Dünya siyasetinin şekillenmesinde rol oynayan bu örgütler tarihi süreç içerisinde yaptıkları eylemlerle de her döneme damga vurmuşlardır
İşte en önemli istihbarat teşkilatları ve bunlar hakkında bilgi:
MİT: Millî İstihbarat Teşkilâtı (MİT), Türkiye Cumhurbaşkanlığı'na bağlı olan, Türkiye'nin resmî istihbarat örgütüdür. 1965 yılında Millî Emniyet Hizmeti yerine kurulan, Türkiye'nin bölünmez bütünlüğüne, anayasal düzenine, varlığına, bağımsızlığına, güvenliğine ve millî gücünü meydana getiren bütün unsurlarına karşı içten ve dıştan gelecek mevcut ve muhtemel tehditler hakkında bilgi toplamak, önlem almak ve gerekli durumlarda ilgili makamları uyarmakla görevli teşkilâttır
Mossad:İstihbarat ve Özel Operasyonlar Enstitüsü isimli İsrail gizli servisinin kısa adıdır. Sembolik olarak on iki casus olayıyla kurulan Mossad resmi olarak 13 Aralık 1949'da kurulmuştur. Merkezi Tel-Aviv'dedir. Mossad'ın dünyanın farklı yerlerinde binlerce personeli olduğu bilinmektedir. Kendi içerisinde de bölümlere ayrılır. İbranice anlamı ‘'Enstitü'' olan Mossad, genel olarak dış istihbarat konularında görev yapar. İç istihbarat alanında Şin-Bet (Şabak) isimli kurum faaliyettedir.
ISI: Servislerarası İstihbarat kısa adıyla ISI, Pakistan İslam Cumhuriyeti'nin ana istihbarat teşkilatıdır. Pakistan'ın “derin devleti” olarak kabul edilmektedir. Pakistan'ın seçilmiş hükümetini yöneten ve ülkenin önemli nükleer cephaneliğini kontrol eden bir istihbarat servisidir. Görevi kritik ulusal güvenlik operasyonları ve istihbarattır. ISI ilk olarak 1947 Hindistan-Pakistan Savaşı sırasında İstihbarat Bürosu ve Askeri İstihbarat arasındaki koordinasyonu sağlamak için kurulmuştur.
MSS: Çin istihbarat servisi MSS, 1983 yılında kuruldu. Dünyanın en kalabalık ülkesi olan Çin, servis sayesinde birçok suikastten kurtulmuştur. MSS, Uygur halkının kimliğini ve etkisini azaltmak için Çin'in kampanyasında başrol oynamıştır. MSS, hükümetin sosyal kontrol ve etnik asimilasyon hedeflerine ulaşmak için gözetim ve yeniden eğitim sistemleri oluşturmuştur.
BND: Federal İstihbarat Servisi, Almanya'nın doğrudan Şansölye Başkanlığına bağlı olan yabancı istihbarat teşkilatıdır. 1956 yılında Soğuk Savaş sırasında yakın zamanda NATO'ya katılan Batı Almanya'nın resmi dış istihbarat kurumu olarak ve CIA ile yakın bir işbirliği içinde kurulmuştur. Merkezi Berlin'de bulunmaktadır ve dünyanın en büyük istihbarat merkezidir. BND'nin Almanya ve yabancı ülkelerde 300 lokasyonu vardır.
NSA : Ulusal Güvenlik Dairesi, ABD'nin en çok istihbarat toplayan teşkilatı olduğu tahmin edilmektedir. Kriptoloji üzerine uzman olan bir teşkilattır. 04.11.1952 tarihinde resmi olarak kurulmuştur. Yabancı ülkelerin iletişimlerini (telefon, e-posta vs.) dinleyerek bilgi toplarlar. Ayrıca Amerikan hükümetinin iletişimini yabancı teşkilatlardan korumak da onların görevidir. Çalışan sayısı net olarak açıklanmasa ve çok gizli tutulsa da 30.000 civarı olabileceği tahmin edilmektedir.
CIA: Dünyanın en büyük istihbarat servisi olan Merkezî İstihbarat Teşkilatı (CIA), 1947'de Amerika Birleşik Devletleri başkanlarından Harry Truman tarafından imzalanan Ulusal Güvenlik Yasası'yla yürürlüğe girmiştir. CIA, ABD'nin birimleri için gereken ABD dışı ülkelerle ilgili istihbarat bilgilerini toplayan kurumdur. Merkezi Virginia eyaletindeki Langley'de bulunmaktadır.
MOIS: İran İstihbarat ve Güvenlik Bakanlığı ilk olarak 1957'de ABD ve İsrail'in yardımıyla SAVAK olarak kurulmuştur. 1979 İslam Devrimi'nden sonra Yüce Lider Humeyni, SAVAK personelini karşı istihbarat amaçları için kullanmaya devam etmiştir. İstihbarat ve Güvenlik Bakanlığı, İran dışında gizli faaliyetler yürütmekten sorumlu iki kuruluştan biridir. Diğeri, İran dışında özel istihbarat operasyonları yürüten İslam Devrim Muhafızları'nın (IRGC) bir kolu olan Kudüs Gücü'dür.
FSB : Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) Rusya Federasyonu'nun önceki Çeka, NKVD ve KGB teşkilatlarının yerini alan milli iç güvenlik teşkilatıdır. Rusya Federasyonu Federal Güvenlik Teşkilatı (FSB), karşı istihbarat, iç güvenlik ve sınır güvenliği, terörizmle mücadele ve gizli izleme faaliyetlerini yürütmektedir. Ayrıca FSB, Putin'in sivil toplum kuruluşlarını, insan hakları gruplarını ve bağımsız düşünce kuruluşlarını ve yayınları taciz ve kontrol etme politikalarını uygulamaktadır
RAW: Araştırma ve Çözümleme Kanadı (AR-AW veya RAW) Hindistan‘ın başlıca dış istihbarat kuruluşudur. 1962 Çin-Hint Savaşı ve 1965 Hint-Pakistan Savaşı sonrasında oluşturulmuştur. Bu uzmanlaşmış, bağımsız ajans yabancı istihbarat toplama için gerekli olan durumlarda Hindistan Hükümeti'ni ikna etmiştir. Böylece RAW, Rameshwar Nath Kao gözetiminde Eylül 1968 yılında kurulmuştur.
MI6 -SIS: Genellikle MI6 olarak bilinen İngiliz Gizli İstihbarat Servisi (SIS), dünyanın en eski istihbarat teşkilatıdır. MI6 adı geçmişte (I. ve II. Dünya Savaşları) bu servisin askeri istihbaratın bir birimi olarak örgütlenmesinden gelir. Bugün resmi durumu ve hiyerarşik yapısı değişmesine karşın kamuoyunda bu adla anılmayı sürdürür. Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı altındaki Savunma Konseyi'ne bağlı hizmet verir.
GRU: (Baş İstihbarat İdaresi), Rusya Silahlı Kuvvetler Genelkurmayına bağlı askeri istihbarat teşkilatıdır. GRU sonradan Kızıl Ordu'nun sivil yöneticisi olan Leon Troçki tarafından 21 Ekim 1918'de kurulmuştur. Sovyetler Birliği'nde Kızıl Ordu'ya bağlıydı. GRU, Rusya'nın en büyük istihbarat teşkilatıdır. GRU'nun misyonu, Rusya cumhurbaşkanı ve hükümetine askeri istihbarat sağlamaktır.
DGSE: Dış Güvenlik Genel Müdürlüğü, Fransa'nın dış istihbarat teşkilâtıdır. 2 Nisan 1982'de eski teşkilat olan Service de Documentation Extérieure et de Contre-Espionnage (SDECE)'ın yerini almıştır. İngiltere'nin MI6 ve Amerika Birleşik Devletleri'nin CIA'inin Fransız eşdeğeri DSGE, Fransa Savunma Bakanlığı başkanlığında etkinlik gösteren ve istihbarat ve casusluk korunmasını sağlayan, iç muadili DGSI (İç Güvenlik Genel Müdürlüğü) ile birlikte çalışan, özellikle yurt dışında milis ve karşı istihbarat operasyonlarını gerçekleştirerek ulusal güvenlik sağlayan bir kurumdur.
CSIS: 21 Haziran 1984 tarihinde, CSIS Parlamento Kanunuyla oluşturulmuştur. CSIS (Kanada Güvenlik İstihbaratı Servisi) Kanada'nın ulusal güvenliği ile ilgili her şeyi idare eder. Görevleri arasında istihbarat toplamak, gizli operasyonlar yürütmek ve hükümete potansiyel güvenlik tehditleri hakkında tavsiyelerde bulunmak yer almaktadır. CSIS, ABD, İngiltere, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda arasında bir istihbarat ittifakı olan Beş Göz'de Kanada'nın temsilcisidir
