Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rus mevkidaşı Sergey Lavrov'la bir araya geldi. İki bakan daha sonra kameraların karşısına geçti.
Çavuşoğlu, Erdoğan-Putin'in TürkAkım boru hattının açılışı öncesi ve sonrasında yaptıkları görüşmelerde İdlip'te ateşkes, Suriye, ABD-İran gerilimi, Irak ve Libya ile ilgili görüş alışverişinde bulunulduğunu belirtti.
İki lider TürkAkım boru hattı açılışı sonrasında bri kez daha görüşmüşlerdi. (Ayrıntılar için TIKLAYINIZ)
LİBYA İÇİN ATEŞKES ÇAĞRISI YAPTILAR
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, iki liderin bu görüşmede aldığı ateşkes kararını kamuoyuyla paylaştı.
Buna göre Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Libya'da, cumartesiyi pazara bağlayan 12 Ocak gecesi 00.00'da koşulsuz bir ateşkes sağlanması için çağrıda bulundu.
İşte Çavuşoğlu'nun açıklamaları:
"İdlib'te ateşkes başta olmak üzere, Suriye'deki iş birliğimiz, ABD-İran geriliminin azaltılmasıyla ilgili neler yapabileceğimiz, elbette Irak ve nihayetinde de Libya ile ilgili görüş alışverişinde bulunmuşlardır. Özellikle Libya'da ateşkesin sağlanması konusunda Rus ortaklarımızla epeydir çalışıyoruz. Hatırlayacağınız gibi daha önce bir heyetimiz Moskova'ya giderek Rus karşıtlarıyla bu anlamda görüşmeler gerçekleştirmişlerdir. Bugünkü görüşmenin neticesi olarak bir ortak açıklamayı biraz sonra sizlere dağıtacağız. Özelikle Libya'da ateşkesle ilgili şunu vurgulamak isterim, bugün Cumhurbaşkanımız Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin, 12 Ocak gece yarısı 00.00'da Libya'da ateşkesin sağlanması için bir çağrıda bulunuyorlar ve ateşkesin sağlanması, kalıcı bir barışın Libya'da tesis edilmesi konusunda hem ortağımız Rusya ile hem de Libya'daki tüm taraflarla çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Bu çabalarımız esasen Berlin sürecinin de başarıyla tamamlanması ve Libya'ya barış ve huzurun gelmesi için katkı sağlamaktadır. Bundan sonra da sağlayacaktır."
Lavrov, ABD'nin Basra Körfezi'nde "orantısız ve haksız şekilde aralarında İranlı komutan Kasım Süleymani'nin de bulunduğu İran vatandaşlarının ölümüne sebebiyet verdiğini" söyleyerek, "Türkiye ve Rusya başkanları, Basra Körfezi'nde tırmanan gerilimin barışçıl yollarla çözümü konusunda mutabakata vardı" şeklinde konuştu. Suriye konusuna da değinen Lavrov, "Çözümün bulunması, tamamen ateşkesin sağlanması ve Astana sürecinde ilerleyen hususların hayata geçirilmesi konusunda ortak çalışmayı sürdüreceğiz, 2018 ve 2019'daki Birleşmiş Milletler (BM) kararlarında yer alan hususların da Suriye konusunun çözümüne vesile olacağı konusunda da bir mutabakat sağlanmıştır." ifadesini kullandı. Lavrov, Libya'da çözümün de BM Güvenlik Konseyi kararları doğrultusunda olmasının önemine değinerek, "İki ülke başkanları, Libya'daki ihtilaflı tüm taraflara çağrıda bulunarak kesin ve koşulsuz ateşkesin, cumartesiyi pazara bağlayan gece, pazar günü saat 00.00'da uygulaması için çağrıda bulundu" dedi. Libya sorununun çözümünde Berlin sürecinin devam ettirilmesinin önemine işaret eden Lavrov, "Türkiye ve Rusya başkanları, Libya sorununun çözümü çabalarına tüm tarafların ve komşu ülkelerin katılımının önemini vurguladı" şeklinde konuştu.
ORTAK AÇIKLAMA YAYINLANDI
İşte yayınlanan ortak açıklama:
İKİLİ
Biz, Türkiye ve Rusya Cumhurbaşkanları olarak, karşılıklı saygı temelinde, geniş bir yelpazede, yapıcı ikili ilişkiler geliştirmekteyiz. Bugün İstanbul'da açılışını gerçekleştirmekte olduğumuz TürkAkım Doğalgaz Boru Hattı da karşılıklı fayda sağlayan bu ilişkinin somut bir örneğidir. İşbirliğimizin halklarımızın ortak menfaatlerine hizmet etmesinin yanısıra, bölgesel meselelerin çözümüne de katkı sağladığını görmekten memnuniyet duyuyoruz.
İRAN
ABD ve İran arasındaki gerilimin artmasından ve Irak'taki olumsuz yansımalarından derin endişe duyuyoruz. İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Güçleri Komutanı Kasım Süleymani'yi ve beraberindekileri 3 Ocak 2020 tarihinde Bağdat'ta hedef alan ABD hava operasyonunun, bölgedeki güvenlik ve istikrarı olumsuz etkilediğini değerlendiriyoruz.
İran'ın Irak'taki koalisyon askeri üslerine 8 Ocak 2020 tarihinde gerçekleştirdiği balistik füze saldırıları ışığında, hangi tarafça yapılırsa yapılsın, karşılıklı saldırılar ve güç kullanımı, Orta Doğu'daki karmaşık sorunlara çözüm bulunmasına katkı sunmayacak, aksine, yeni bir istikrarsızlık döngüsüne yol açacak ve nihayetinde herkesin çıkarlarına zarar verecektir. Dış müdahalelere, tek taraflı askeri eylemlere ve mezhepsel çatışmalara her zaman karşı olduk. Bu doğrultuda, bölgedeki mevcut gerilimin düşürülmesine dair bağlılığımızı ifade ediyor, tüm taraflara itidalli ve sağduyulu hareket etme ve diplomasiye öncelik verme çağrısında bulunuyoruz.
SURİYE
Suriye'nin egemenliği, bağımsızlığı, siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün muhafazasına olan bağlılığımızı teyit ediyoruz.
Terörizmin tüm şekil ve tezahürleriyle mücadele etme ve Suriye'deki ayrılıkçı gündemleri boşa çıkarma yönündeki kararlılığımızı vurguluyor ve bu çerçevede, 17 Eylül 2018 ve 22 Ekim 2019 tarihli Muhtıraların tüm unsurlarıyla hayata geçirilmesinin önemini teyit ediyoruz.
İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesi'nde sükunetin, İdlip'le ilgili bütün anlaşmaların tüm unsurlarıyla hayata geçirilmesiyle sağlanması gerekliliğini vurguluyoruz.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararıyla uyumlu kalıcı siyasi çözüm bulunmasına yönelik olarak Astana Mekanizması çerçevesinde çalışmaya ve Anayasa Komitesi'ni destekleme taahhüdüne bağlıyız.
Tüm Suriyelilere insani yardımı ayrım yapmaksızın, siyasileştirmeden ve ön koşul ileri sürmeksizin artırma ihtiyacını vurguluyoruz.
LİBYA
Başta Trablus çevresinde artan çatışmalar olmak üzere, uzun süredir savaştan muzdarip olan Libya'daki gelişmeleri büyük bir endişeyle izliyoruz. Libya'da kötüleşen durum, geniş mücavir bölgenin, tüm Akdeniz bölgesinin ve Afrika kıtasının güvenliğini ve istikrarını sarsmakta, düzensiz göçü, silahların daha fazla yayılmasını, terörizmi ve yasadışı kaçakçılık dahil diğer suç faaliyetlerini tetiklemektedir.
Libya'nın egemenliğine, bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne ve ulusal birliğine olan güçlü bağlılığımızı yineliyoruz. Ülkede kalıcı barış ve istikrar, ancak Libyalılar arasında samimi ve kapsayıcı diyaloga dayanan, Libyalıların öncülüğünde ve Libyalıların sahiplendiği bir siyasi süreçle sağlanabilir. Libya'da süregiden çatışmalara askeri bir çözüm aramak sadece daha fazla acılara sebep olmakta ve Libyalılar arasındaki bölünmüşlüğü daha da derinleştirmektedir. 2015 tarihli Libya Siyasi Anlaşması'na, 2259 sayılı BMGK Kararına ve diğer ilgili BMGK Kararlarına dayanarak, Libyalılar arasında BM himayesinde kapsamlı bir siyasi süreci başlatmak için en önemli önceliği, ateşkesin derhal sağlanması teşkil etmektedir.
BM kolaylaştırıcılığında yürütülen siyasi süreci canlandırmak için elverişli bir ortam yaratmayı amaçlayan Berlin Süreci'ne desteğimizi teyit eder ve sürecin ancak Libyalıların ve komşu ülkelerin katılımı ve bağlılığıyla somut sonuçlar verebileceğini hatırlatırız.
Mevcut kritik şartlar altında ve ilgili BMGK Kararlarının ortaya koyduğu amaçlar ışığında inisiyatif almaya karar verdik. Bu çerçevede, arabulucular olarak, Libya'daki tüm taraflara çatışmaları 12 Ocak günü saat 00.00 itibarıyla durdurmak, sahada istikrarın sağlanması ve Trablus ile diğer şehirlerde günlük hayatın normalleştirilmesi için gereken önlemlerle desteklenen sürdürülebilir bir ateşkes ilan etmek, Libya halkının acılarına son vermek ve ülkeye barış ve refahı yeniden getirmek için derhal bir müzakere masasının etrafında bir araya gelme çağrısında bulunuyoruz. Libyalıların, istisnasız bütün vatandaşlarının çıkarlarını hesaba katan ulusal çapta bir diyalog çerçevesinde, vatanlarının geleceğine bağımsız bir şekilde karar verebileceklerine dair inancımız tamdır.
