TIMETURK | HABER MERKEZİ
Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (United Nations Conference on Trade and Development - UNCTAD) Filistin Halkına Yardım Koordinatörü Mahmoud Elkhafif, Ahram Online'da "The costs of Israeli occupation" (İsrail İşgalinin Maliyeti) başlıklı bir makale kaleme aldı.
İşte yazının ilgili bölümleri:
Filistin'de İsrail işgaliyle başlayan ve gittikçe büyüyen ekonomik zarar dünya tarafından kanıksandı. Bu durum Filistin topraklarında hızla genişletilen ve uluslararası toplumun ses çıkarmadığı yerleşim yerleri sorunuyla daha da netleşiyor.
Bu noktada İsrail'i işgalci güç olarak sorumluluk üstlenmeye zorlayacak bir hamle gelmiyor. Aksine İsrail, Filistinlilere ekonomik işgal uygulamaya devam ederek, keyfi tedbirlerini artırıyor.
Son dört yılda, tarım ve sanayinin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) içindeki payı yüzde 37'den yüzde 16'ya düşerken, istihdama katkıları yüzde 47'den yüzde 20'ye düştü.
FİLİSTİNLİ ÜRETİCİLERİN C BÖLGESİNE ERİŞİMİ YOK
Öte yandan İsrail, Filistinli üreticilerin Batı Şeria'nın yüzde 60'ından fazlasını temsil eden C Bölgesi'ndeki Filistin bölgelerine erişmesine izin vermiyor.
Dünya Bankası'na göre, C Bölgesi'nin işgali Filistin ekonomisinde yıllık GSYH'nın yüzde 35'ini (2017'de 5 Milyar Dolar) oluşturuyor.
VERİMLİ TOPRAKLAR YOK EDİLİYOR
Batı Şeria, en verimli topraklarının en az yüzde 10'unu Haziran 1967 savaşı sırasında kaybetti. 1967'den bu yana ise 800.000 zeytin ağacı da dahil olmak üzere toplam 2.5 milyondan fazla verimli ağaç yok edildi.
SU SORUNU
Filistinlilerin yeraltı sularını çıkarmak için sondaj yapmalarına izin verilmezken, İsrail 1993 Oslo anlaşmasında öngörülenden daha fazlasını çıkardı. Öte yandan İsrail, su tüketiminin yüzde 50'sini karşılamak için Filistinlileri, yer altı suyunun yüzde 82'sini satın almaya zorluyor.
DOĞAL GAZ SORUNU
İsrail ayrıca Filistinlilerin Gazze kıyılarındaki doğal gaz alanlarını kullanmalarına izin vermiyor ve hem Gazze hem de Batı Şeria'da petrol ve doğal gaz araştırma haklarını reddediyor.
Gazze'de, Filistinlilerin ekilebilir alanların yarısına ve balıkçılık kaynaklarının yüzde 85'ine erişimi engellendi.
2008 ve 2009 savaşlarının Gazze'nin üretim üssünün yüzde 60'ından fazlasını tahrip ettiği, 2014 askeri grevlerinin ise yüzde 85'ini geride bıraktığı tahmin ediliyor. Ancak, insan sermayesi kaybının dolaylı maliyetleri ve tahrip edilmiş üretken tabandan gelecekteki gelirler dikkate alındığında, toplam imha maliyeti daha yüksek.
İşgal olmazsa, işgal altındaki Filistin topraklarının ekonomisi şu anda ürettiğinin en az iki katı kadarını üretebilir..jpg)
UNCTAD Filistin Halkına Yardım Koordinatörü Mahmoud Elkhafif
TAHMİNLER BİR SONUCA ULAŞMALI
Bu noktada aşağıdakilerin vurgulanması önemlidir:
Birincisi, işgal maliyetine ilişkin herhangi bir tahmin, hiçbir koşulda işgale yönelik bir bedel olarak değerlendirilmemelidir; ikincisi vatan kaybı, insan yaşamı, kültür, barınak veya toplumun kaybı gibi parasal değeri olmayan maliyetler vardır; üçüncüsü, işgal maliyetini değerlendirmenin amacı sadece Filistin halkının maruz kaldığı zararı tahmin etmek ve haklarını belgelemek için değil, aynı zamanda zararı tersine çevirmek için gereken kaynakları ve gelişim ihtiyaçlarını belirlemek için de olmalıdır.
