Son zamanlarda ABD ve Batı basınında Türkiye'nin Afrika'daki ilişkilerine dair haberlerde artış dikkat çekiyor.
Amerikan Foreign Policy dergisinde gazeteci Nosmot Gbadamosi imzasıyla yayımlanan “Türkiye Afrika'daki ayak izini derinleştiriyor” başlıklı analiz haberde, geçtiğimiz hafta İstanbul'da düzenlenen Türkiye-Afrika Ortaklık Zirvesi'ne Afrika ülkesinden 12'den fazla liderin katıldığı belirtilerek, ülkenin kıtadaki artan etkisi dikkat çekildi.
Gazeteci Gbadamosi, Türkiye'deki zirveye katılanlar arasında arasında Senegal Devlet Başkanı Macky Sall, Afrika Birliği'nin yeni başkanı, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu'nun şu anki Başkanı, Gana Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo ve Zimbabwe Devlet Başkanı Emmerson Mnangagwa'nın bulunduğunu yazdı.
Türkiye'deki zirveye bu kadar çok üst düzey katılımcının olması ABD dış politikasına bir meydan okuma olarak görülebileceğini belirten Gbadamosi, Türkiye'nin Çin'in yaptığı gibi Afrika'da daha fazla nüfuz sahibi olmasından Washington yönetiminin rahatsız olacağına öne sürdü.
Zirveye katılım koşullarının ABD ile Türkiye arasında sorunun bir parçası olabileceğini belirten Gbadamusi, Mnangagwa ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu ayın başlarında ABD Başkanı Joe Biden'in demokrasi zirvesine katılmadığını dikkat çekti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Afrika ülkeleri arasındaki boşluğu kapatmaya çalıştığını kaydeden gazeteci Gbadamosi, “Türkiye'nin 2019'da Libya iç savaşına müdahalesinden bu yana Afrika'da ayak izini istikrarlı bir şekilde genişletti. Kıtadaki yatırımları arasında Gana'da bir cami, Senegal'de bir olimpik yüzme havuzu ve Somali'de 10.000 yerel askeri eğitmek için bir askeri üs bulunuyor” dedi.
Gazeteci Gbadamosi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın şimdi Nijerya ile daha yakın ilişkiler kurmaya çalıştığını ve Ocak ayında Nijerya'nın başkenti Abuja'da bir Türk savunma ekibinin ülkeyi teröristlerin saldırısından kurtarmak için Nijeryalı yetkililerle görüşeceğini kaydetti.
“Bu arada Fas ve Tunus'a, askeri tatbikatları içeren sözleşmelerin bir parçası olarak geçen Eylül ayında Türk insansız hava araçlarının ilk sevkiyatı yapıldı” diyen Gbadamosi, basında Etiyopya ile de benzer bir silah anlaşmasının yapıldığına dair haberlerin çıktığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kendisini her zaman Afrika'nın dostu olarak gösterdiğini kaydeden Gbadamusi, geçen Ekim ayında Angola, Nijerya ve Togo'da dört günlük bir diplomatik tur gerçekleştirdiğini belirterek, Türk müteahhitlik şirketlerine birçok projelerin verildiğini söyledi.
Erdoğan'ın yaklaşık yirmi yıl önce iktidara geldiğinde Türkiye'nin Afrika ile olan ticareti sadece 5,4 milyar dolar olduğunu belirten Gbadamusi, 2020'de ise ticaretin 25,3 milyar dolara yükseldiğini dikkat çekti.
Gazeteci Gbadamosi, Türkiye'nin Afrika stratejisinin, siyasi liyakat ve karşılıklı ortaklıklar konusundaki tanıdık söylem de dahil olmak üzere, bazı yönlerden Çin'in stratejisini yansıttığını vurguladı.
Türkiye'nin Afrika ülkeleriyle ilişkilerinde yardımseverlik vurgusu yaptığını belirten Gbadamusi, Türkiye'nin Güney Afrika Büyükelçisi Elif Kumoğlu Ülgen'in Mart ayında African Bussniss'e verdiği demeçte, "Afrikalılar Türkiye'yi kıtaya sömürge yüküyle gelmeyen bir ülke olarak görüyorlar..." dediğini hatırlattı.