Fransa'da Jean Jaures Fondation tarafından yapılan bir anket, Fransız Müslümanlarının dinlerini uygulama biçimleri ve laiklik ilkesi arasındaki ilişkiyi inceleyen dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu.
Ankette, Fransız müslümanlarının yüzde 70'i laikliğin "dinlerini özgürce yaşamaları için bir şans olduğunu" söyledi.
IFOP araştırma şirketi ve Jean Jaures Vakfı, "laiklik ilkesinin" kurucusu ve Türkiye gibi Anayasası'na bu ilkeyi yazan Fransa'da İslam dini ile laiklik ilişkisini araştıran bir anket yayınladı.
Daha önce, 2011 yılında, Suriye iç savaşıyla ortaya çıkan IŞİD'in Fransız toplumuna etkisini araştıran bir anket daha yayınlayan Jean Jaures Vakfı, ankette 2011 ve 2019 rakamlarını da karşılaştırdı.
Ankete göre, Fransa'daki Müslüman toplumun yüzde 38'i Cuma namazına gidiyor. Bu rakam, IŞİD'in ortaya çıkmasından önce yüzde 27 civarında iken, Fransa'yı sarsan terör eylemlerinden sonra bu sayının yüzde 11 oranında artış gösterdiği vurgulanıyor. Cuma namazına gidenlerin yüzde 40'ı 18-24 yaşında, yüzde 36'sı 35-49 yaşında, yüzde 31'i ise 24-34 yaşında.
Ankete katılan Fransız Müslümanlarının yüzde 66'sı Ramazan ayında oruç tuttuğunu, her 10 kişiden 8'i (yüzde 79) ise hiç alkol kullanmadığını dile getiriyor.
Son yıllarda giderek büyüyen bir ekonomik pazara dönüşen helal ürün satışında da artış görülüyor. Ankete katılanların yüzde 58'i düzenli olarak helal ürün aldıklarını, yüzde 8'i ise hiç almadığını belirtiyor.
LAİKLİK VE KARIŞIK TOPLUM İLE İLİŞKİLER
Ankette, Fransa'da uzun süre tartışılan burka yasası yani kara çarşaf giyilmesini yasaklayan reform da soruluyor. Katılımcıların yüzde 59'u, bir başka deyişle her 10 kişiden 6'sı "bu yasağın kötü olduğunu" dile getiriyor.
Bu rakam da 2011'den bu yana yüzde 26 oranında artış göstermiş. Burkaya destek verenlerin sayısının çok önemli oranda arttığı vurgulanan ankette, 2011 yılında Müslümanlar'ın yüzde 60'ının burka yasağını desteklediği, şimdi ise karşı çıkanların yüzde 60'a yükseldiği vurgulanıyor.
İslam ve laiklik uyumuna ilişkin sorular bölümünde, ankete katılanların yüzde 41'i, İslami uygulamaların Fransa'da belli noktalarda laiklikle uyumlu hale gelmesi ve uyarlanması gerektiğini dile getiriyor. Buna karşılık Müslüman nüfusun yüzde 37'si, laikliğin İslam'a uyarlanması ve uyum sağlaması gerektiğini savunuyor.
Anketin en dikkat çeken sonucu ise, ankete katılanların ezici bir çoğunlukla, laiklik sayesinde dinlerini özgürce yaşadıklarını dile getirdikleri bölüm. Ankete katılanların yüzde 70'i laiklik sayesinde dinlerini özgürce yaşadıklarını dile getiriyor. Bu rakam ankette sorulan tüm sorularda kaydedilen en yüksek oran.
Şeriat kurallarının uygulanması konusunda yöneltilen bir başka soruya da, katılımcıların yüzde 27'si, "Şeriat hukukunun, Fransız yasalarına üstün gelmesi gerektiği" yanıtını veriyor. Ancak yüzde 65'i bunu reddederek, Cumhuriyet yasalarının üstün gelmesi gerektiğini dile getiriyor.
TÜRBAN YASAĞI
Fransız toplumunda sıkça tartışılan, türbanın kamusal alanda yasaklanması ile ilgili tartışma da anket soruları arasında yer aldı.
Katılanların yüzde 68'i kolej ve liselerde kız çocuklarının türban takabilmesi gerektiğini söyledi. Katılımcıların yüzde 54'ü ise iş yerlerinde dini kimliklerini ifade edebilmeleri gerektiğini savundu. Ve yine katılımcıların yüzde 50'si işverenin, çalışanlarının dini zorunluluklarına uyum sağlaması gerektiğini dile getirdi.
Ankete katılan Müslüman kadınların yüzde 31'i, türban taktığını açıkladı. Bu rakam, 2003'te türbanın kamusal alanda yasaklanmasından bu yana, yüzde 6 oranında artış göstermiş. Türban takan kadınların yüzde 33'ü bunu dini bir zorunluluk olduğu için, yüzde 27'si güvenlik, yüzde 1'i ise aile baskısı nedeniyle taktığını açıkladı.