Hindistan Parlamentosu'nda milletvekillerin 18 Temmuz'da yaptıkları oylamanın sonuçları açıklandı. Buna göre, "kabile leydisi" olarak anılan 64 yaşındaki Murmu seçim yarışından galip çıktı. Ülkede eski Cumhurbaşkanı Pratibha Patil'den sonra bu koltuğa oturan ikinci kadın olarak görev alan Murmu için 25 Temmuz'da yemin töreni düzenlenmesi planlanıyor.
Hint siyasetinde ilklere imza atabilir
Bugüne kadar BJP'de üst düzey görevler alan Murmu, 21 Haziran'da NDA'nın cumhurbaşkanı adayı olarak belirlendi. Murmu, Hindistan'ın bağımsızlığından sonra dünyaya gelip ülkenin en üst kademesindeki koltuğa oturan ilk isim ve bir kabileye mensup ilk cumhurbaşkanı oldu. Hindistan'da yeni başbakanın ağustos ayında seçilmesi planlanıyor.
Siyasete atılmadan önce öğretmenlik yapan Draupadi Murmu, doğum yeri olan Odişa eyaletinde bakan, 2015 ila 2021 yıllarında Carkand Valisi olarak görev aldı. Mensubu olduğu Santhal kabilesinin kadın liderlerinden olan Murmu, "kabile leydisi" olarak anılıyor. Parlamento'da 18 Temmuz'da yapılan oylamada yaklaşık 4 bin 896 meclis üyesi ülkenin yeni cumhurbaşkanını belirlemek üzere oy kullanmıştı.
Seçim yarışı, iktidardaki BJP önderliğindeki seçim ittifakı NDA adayı Draupadi Murmu ile muhalefetin adayı, tecrübeli siyasetçi Yashwant Sinha arasında geçmişti. Hindistan'da cumhurbaşkanı doğrudan halk tarafından değil, parlamento ve eyalet meclisleri üyelerinden oluşan seçmen heyeti tarafından seçiliyor.
Ülkede cumhurbaşkanının konumu büyük oranda simgesel ancak cumhurbaşkanı, eğer ulusal seçimler net ve belirleyici sonuç vermez ise hükümeti kimin veya kimlerin oluşturacağına karar verilmesinde belirleyici rol oynuyor. Görev süresi 24 Temmuz'da dolacak olan ülkenin 14. Cumhurbaşkanı Ram Nath Kovind, 2017'den bu yana cumhurbaşkanlığı yapıyordu.
Hindistan'da bugüne kadar 3 Müslüman Cumhurbaşkanı görev yaptı
Hindu milliyetçiliğinin yükselişte olduğu ülkede, 1967-2007 yıllarında görev yapan Müslüman cumhurbaşkanları Zakir Husain Khan, Fakhruddin Ali Ahmed ve Zeynulabidin Abdülkelam, ülkeye katkılarıyla Hindistan tarihine adını yazdırdı.
İktidardaki Hindistan Halk Partisinin (BJP) son yıllardaki milliyetçi tutumuyla öne çıkan Hindistan, daha önce 3 Müslüman cumhurbaşkanı tarafından yönetildi.
Narendra Modi liderliğindeki BJP, ayrıştırıcı dil kullanımı, din birliği lehine ülkedeki farklı sınıflar arasındaki çatışmaları besleyen söylem ve eylemlere başvurduğu gerekçesiyle uluslararası alanda eleştirilere konu olurken Hindistan, Müslümanların en üst düzey devlet görevlerinde yer alabildiği bir tarihe sahip.
Yaklaşık 1 milyar 400 milyonluk nüfusa sahip Hindistan'da 200 milyonu aşkın Müslümanın yaşadığı tahmin ediliyor. Nüfusun yüzde 14'ten fazlasını Müslümanların oluşturduğu Hindistan, dünyada Endonezya ve Pakistan'ın ardından en fazla Müslümanın bulunduğu ülke konumunda. Ülkede bugüne kadar Müslüman Zakir Husain Khan, Fakhruddin Ali Ahmed ve Zeynulabidin Abdülkelam, farklı zaman aralıklarında cumhurbaşkanlığı görevini yürüttü.
Hindistan'ın ilk Müslüman Cumhurbaşkanı Zakir Husain Khan (1967-1969)
Ülkede cumhurbaşkanlığı görevine getirilen ilk Müslüman olarak bilinen Zakir Husain Khan, 8 Şubat 1897'de Haydarabad'da doğdu.
Uttar Pradeş eyaletinin Aligarh kentindeki Cemiyetü'l-Milliyeti'l-İslamiyye (Jamia Millia Islamia) adlı üniversitesinin kuruluşunda yer alan Khan, 1948'de Yeni Delhi'ye taşınan bu üniversitede rektör yardımcılığı yaptı Hindistan Parlamentosu'nun üst kanadına (Rajya Sabha) aday olan Khan, yaklaşık 6 sene Bihar Valisi olarak görev aldı, 1962'de cumhurbaşkanı yardımcılığına seçildi.
Khan, Hindistan Ulusal Kongresi'nin adayı olarak katıldığı 1967 seçimlerinde ülkenin 3'üncü Cumhurbaşkanı olarak seçildi. Laikliği savunduğu için bazı Müslümanlar tarafından eleştirilen Khan, Hindistan Cumhuriyeti'nin en yüksek sivil ödülü olan Bharat Ratna Nişanı'na (Bharat Ratna) layık görüldü.
Khan, bunun yanı sıra 1937'de kurulan Temel Eğitim Ulusal Komitesi'nde başkanlık yaptı ve 1956-1968 yıllarında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) yönetim kurulunda görev aldı. Khan, 1967-1969 yıllarında Cumhurbaşkanlığı görevini sürdürdü ve 72 yaşında görevi başında (kalp krizi nedeniyle) hayatını kaybeden ilk cumhurbaşkanı oldu.
Hindistan'ın 5'inci Cumhurbaşkanı: Fakhruddin Ali Ahmed (1974-1977)
Hindistan'da, bir diğer Müslüman lider ise 5'inci cumhurbaşkanlığı görevini üstlenen hukukçu Fakhruddin Ali Ahmed oldu.
Assam eyaletinde askeri hekimlik yapan bir babanın oğlu olan Ahmed, 13 Mayıs 1905'te Delhi'nin Hauz Qazi bölgesinde doğdu. Ahmed, Cambridge Üniversitesinde tarih eğitimini tamamladı. Eğitimi sonrası ülkesine dönen Ahmed, 1928'de Lahor Yüksek Mahkemesi'nde avukatlık yaptı.
İlerleyen yıllarda Hindistan Ulusal Kongresi Partisi'ne katılan Ahmed, Hindistan Bağımsızlık Hareketi'ne katıldı. Ahmed, 1942'de Hindistan'ın Bağımsızlık Hareketi sırasında tutuklandı ve bir yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak, serbest bırakıldıktan bir süre sonra 3,5 yıl hapse mahkum edildi.
Ahmed, Hindistan'ın 1947'de bağımsızlığını ilan etmesinin ardından (1952–1953) Hindistan Parlamentosu'nun üst kanadına seçildi. 1946'da Assam'da başsavcı olarak atanan Ahmed, görevini 6 yıl sürdürdü.
Eski Hindistan Başbakanı İndira Gandi'nin ilk kabinesinde yer alan, sulama ve enerji, eğitim, endüstriyel kalkınma ve tarım gibi çeşitli konularda uzmanlığa sahip Ahmed, 1974'te Hindistan'ın 5'inci cumhurbaşkanı oldu.
Ahmed, Hint diplomatlar arasında 1975'te Sudan'a yaptığı ziyaretle de tanınıyor. Öte yandan Ahmed, 1975'te Priştina Üniversitesinden fahri doktora unvanına layık görüldü. Ahmed, 1977'de (kalp krizinden nedeniyle) görevi başında yaşamını yitiren ikinci cumhurbaşkanı oldu.
"Halkın Başkanı" olarak bilinen "Zeynulabidin Abdülkelam" (2002-2007)
Zeynulabidin Abdülkelam, 2002-2007 tarihlerinde cumhurbaşkanlığı yaptığı sırada halk tarafından "Halkın Başkanı" olarak anılmasının yanında, Hindistan siyasi tarihine iz bırakan Müslüman liderler arasında yer alıyor. Abdülkelam, 1931'de Tamil Nadu eyaletine bağlı Ramanathapuram bölgesinde doğdu.
Madras Teknoloji Enstitüsü'nde hava mühendisliği bölümünü tamamlayan Abdülkelam, 1958'de Savunma Bakanlığına bağlı Savunma Araştırma ve Geliştirme Örgütü'ne (DRDO) katıldı. Abdülkelam, Hindistan Uzay Araştırma Örgütü (ISRO) tarafından uyduları fırlatmak amacıyla gerekli teknolojiyi geliştirmek için başlatılan uygulama kapsamında, fırlatma aracı proje direktörlüğü yaptı.
Kısa bir süre sonra, yeniden DRDO bünyesinde çalışmaya başlayan Abdülkelam, kendisine "Füze Adam" lakabını kazandıran başarılı füze geliştirme çalışmalarına imza attı. Bunlardan biri 1989'da fırlatılan ilk orta menzilli balistik füzesi "Agni" oldu. Hindistan'ın 1998'de nükleer silah denemelerinde önemli rol oynayan Abdülkelam, "ulusal kahraman" sıfatıyla öne çıktı.
Abdülkelam, ülkesini gelişmiş bir topluma evirmek için bir yol haritası olarak nitelediği "Teknoloji Vizyonu 2020" planını ortaya koydu. Plan, tarımsal verimliliğin artırılmasından, sağlık ve eğitim konularına odaklanıyordu.
Hindu milliyetçisi Ulusal Demokratik İttifakı (NDA), 2002'de, görev süresi biten Cumhurbaşkanı Kocheril Raman Narayanan'ın yerine Abdülkelam'ın geçmesini istedi. NDA tarafından cumhurbaşkanlığına aday gösterilen Abdülkelam'ı, ana muhalefet Hindistan Ulusal Kongre Partisi de destekledi. Bilime ve yeniliğe olan tutkusuyla tanınan bilim insanı Abdülkelam, BJP ve ana muhalefet partisinden destek alarak ülkenin 11'inci cumhurbaşkanı seçildi.
Abdülkelam, ülkenin en yüksek sivil ödülü olan "Bharat Ratna Nişanı"na layık görüldü, ilerleyen yıllarda çok sayıda üniversitede bilim ve teknoloji alanında eğitim verdi ve 83 yaşında verdiği bir konferans sırasında yaşamını yitirdi. Başbakan Modi, Abdülkelam'ın ölümünün bilim camiası için büyük bir kayıp olduğunu belirtmiş, eski Cumhurbaşkanı'nın ülkeyi çok iyi yerlere getirdiğini, Hindistan halkına yol gösterdiğini ifade etmişti. AA
