Suriye'nin İdlib kentinde, geçtiğimiz aylarda ülkenin kuzeybatısını birçok kez hedef alan rejim ve müttefiki Rusya'yı protesto etmek isteyen yüzlerce gösterici dün de sokaklara çıktı.
AFP muhabirlerinin bölgeden aktardığına göre, Türkiye-Suriye sınırındaki Bab el Hava sınır kapısına yakın bir alanda toplanan yaklaşık bin gösterici rejim karşıtı sloganlar attı. Bir gösterici, rejimin güç kullanarak bastırması sonucu ülke genelinde çatışmalara yol açan 2011'deki halk hareketlerine işaret ederek "Devrim fikirdir, fikirler ölümsüzdür" yazılı bir döviz taşıdı.
Moskova, Şam karşıtı grupların kontrolündeki İdlib ve çevresindeki bölgelerde rejim ve müttefiki Rusya'nın 4 ay süren ve Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nin (SOHR) verilerine göre 960 sivilin yaşamını yitirdiği saldırıların ardından 31 Ağustos'ta ateşkes ilan etti.
İdlib kent merkezinde de düzenlenen gösterilerde bir kadın “Rus terörünü durdurun” yazılı bir döviz taşıdı.
SURİYELİLERDEN TÜRKİYE'YE ÇAĞRI
Silahlı muhalif grupların destekçisi Türkiye, Suriye'nin kuzeybatısındaki onlarca gözlem noktasına güçlerini konuşlandırdı. Ankara, rejimin geniş çaplı bir saldırı başlatması halinde yeni bir göç dalgasının Türkiye'ye yönelmesinden endişe ediyor.
Bab el-Hava'daki protesto eylemlerine katılan Ebu Heysem adlı gösterici, “Türk hükümetinden en azından zeytin ağaçları altında yaşayan kardeşlerimize sınırı açmasını istiyoruz. Durumları üzücü” dedi.
Birleşmiş Milletlere göre Nisan sonlarından bu yana 400 binin üzerinde sivil yerlerinden edildi.
Rejime yakın Vatan gazetesinin Çarşamba günkü sayısında, ateşkesin sadece 8 gün süreceği belirtildi.
Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) , İdlib ve çevresindeki Halep, Hama ve Lazkiye'nin bazı bölgelerini kontrol ediyor. Bu bölgede yaklaşık 3 milyon sivilin yaşadığı tahmin ediliyor.
Öte yandan SOHR'un dünkü açıklamasına göre, Suriye rejim güçleri dün öğleden sonra İdlib'in güneyindeki Rakaya köyündeki bölgeleri birçok roket ve füzeyle hedef aldı. Gerilimi azaltma bölgelerinin genelinde ise temkinli bir sakinlik hâkim. İdib'in güneydoğusunda yer alan Halban bölgesinde, dün sabah saatlerinde, rejim güçleri ile muhalif gruplar arasında aralıklı çatışmalar meydana geldi. Ölü ya da yaralılar hakkında ise bilgi verilmedi.
Rejim güçleri ayrıca dün gece yarısından sonra ve sabah saatlerinde İdlib'in güney ve doğu kırsalındaki Ummu Celal, Amiriye, Has, Kefersucna ve Elteh beldelerini ve köyleri, Lazkiye'nin kuzeyinde Kebbane tepelerini bombaladı. İdlib gerilimi azaltma bölgeleri semalarında ise Rus savaş uçakları ve insansız hava araçlarıyla (İHA) yoğun uçuşlar gerçekleştirildi.
Gerilimi azaltma bölgelerinde 7'inci gününe giren yeni ateşkes sonucu hava saldırıları durdu. SOHR'un bölgedeki izlenimlerine göre ihlaller büyük ölçüde azaldı.
ASKERİ SEVKİYAT SÜRÜYOR
Astana'da Türkiye, İran ve Rusya arasında imzalanan anlaşma doğrultusunda Türkiye tarafının bölgede inşa ettiği 12 gözlem noktasından Morek'teki 9 numaralı gözlem noktasına askeri sevkiyat yapıldı. Türk ordusu, 23 Ağustos'ta Rusya'nın da desteğini alarak Han Şeyhun'da kontrolü ele geçiren rejim güçlerinin etrafını kuşattığı 9 numaralı gözlem noktasına 3 askeri kamyonla lojistik destek taşıdı.
Türkiye, rejimin daha önce de birçok kez hava saldırısı düzenlediği Morek'teki gözlem noktasının rejim güçlerince kuşatıldığı iddialarını yalanladı. 9 numaralı gözlem noktası ve diğer bölgelerdeki askerlerini çekmeyeceğini vurgulayan Ankara, Moskova ve Tahran'a rejimin İdlib'deki gerilimi azaltma bölgelerinde bulunan gözlem noktalarına yönelik kışkırtıcı eylemlerini durdurması çağrısında bulundu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konuyla ilgili Tahran ve Moskova arasında görüşmelerin sürdüğünü belirterek, konuyu bu ay içinde düzenlenecek BM toplantılarında ABD Başkanı Donald Trump ile ele alacağını ifade etti.
Ankara, rejimin İdlib'in güneyindeki ilerleyişini 2018'de Rusya ile imzalanan Soçi anlaşmasının ihlali olarak değerlendiriyor.
16 Eylül'de Ankara'da yapılacak Türkiye-Rusya-İran zirvesinde İdlib'deki son gelişmelerin yanı sıra Suriye'de anayasa komisyonu kurma çalışmalarının masada olması bekleniyor.