İran lideri Hamaney'in ofisinden yapılan açıklamaya göre, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin de katıldığı görüşmede Salih ile Hamaney, iki ülke ilişkileri ve bölgesel konuları değerlendirdi. Ülkenin 3. Cumhurbaşkanı seçilmesi nedeniyle Salih'i tebrik eden Hamaney, İran ile Irak'ın ilişkilerinin en somut göstergesinin Erbain törenleri olduğuna dikkati çekerek, Bağdat yönetiminin İranlı ziyaretçilere gösterdiği misafirperverlik nedeniyle teşekkür etti.
'GERÇEK DOSTU VE DÜŞMANI İYİ TANIMALI'
Hamaney, Irak'taki sorunları çözmenin ve komplolara karşı koyabilmenin yolunun ülkenin ulusal birliğini korumaktan geçtiğini belirterek, "Gerçek dostu ve düşmanı iyi tanımalı. Küstah düşmana karşı durulmalı. Gençlerin gücüne güvenmeli ve merciler ile ilişkiler kuvvetlendirilmeli" dedi.
Irak halkının baskı döneminden sonra ülkesinin sahibi olduğunu ifade eden Hamaney, "Irak milleti, şimdi bağımsız. Seçme ve seçilme hakkına sahip. Bu ülkenin hayrını istemeyen bazı devletler, Irak halkının bu zaferin kazanımlarından yararlanmaması için plan peşindeler. Bunlar, Irak ve bölgenin huzur yüzü görmesini istemiyor. Bu komplolara karşı koymanın tek yolu Arap, Kürt, Sünni ve Şiiler arasındaki birliğin korunmasıdır" değerlendirmesinde bulundu.
Bölgesel ve uluslararası bazı devletlerın Irak'ta Şii ve Sünnilere karşı kin ve şiddetli düşmanlık beslediğini savunan Hamaney, "Bu nedenle de Irak'ın iç işlerine müdahale ediliyor. Bunlara karşı güçlü bir şekilde durulmalıdır" ifadelerini kullandı.
İranlı yetkililerin Irak ile iş birliğinin geliştirilmesi konusunda kararlı olduğuna vurgu yapan Hamaney, "Ben de bu iş birliğinin geliştirilmesi gerektiğine inanıyorum. Güçlü, bağımsız ve kalkınmış bir Irak, İran için çok faydalıdır. Biz, Iraklı kardeşlerimizin yanında duracağız" şeklinde konuştu.
'IRAK'I BÖLGENİN GÜÇLÜ BİR ÜLKESİ KONUMUNA GETİRMEK İSTİYORUZ'
Irak Cumhurbaşkanı Salih de Tahran'a çok açık ve net bir mesajla geldiğini belirterek, "Irak ile İran halkını birleştiren faktörler tarihi ve köklüdür. İki ülke halkları arasındaki iyi ilişkilerin değişmesi mümkün değildir" dedi.
İran ile iş birliğinin tüm alanlarda öncesinden daha ileri bir noktaya taşınması için çabaladıklarını, sosyal ve kültürel ilişkilerin iki halkın da çıkarına hizmet ettiğini dile getiren Salih, Hamaney'in Şii merciliğiyle ilgili sözlerine atfen, "Merciliğin tedbir, rasyonel ve hikmetli bakışını Irak'ın ilerlemesi, huzuru ve istikrarı için büyük bir nimet olarak görüyoruz" görüşlerini paylaştı.
Yeni dönemde Iraklı yetkililerin önceliklerinin altyapının yeniden inşası, ülke halkına yaraşır hizmetlerin ulaştırılması, iç reformlar, ulusal birliğin takviyesi olduğuna dikkati çeken Salih, şunları kaydetti: "Irak'ı bölgenin güçlü bir ülkesi konumuna getirmek istiyoruz. Irak'ın ihyasında İran'ın iş birliği ve kapasitesinden eskiye göre daha fazla yararlanabilmeyi ümit ediyoruz."
SALİH, RUHANİ İLE DE GÖRÜŞTÜ
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, resmi temaslarda bulunmak üzere ülkesine gelen Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih ile yaptığı görüşmede iki ülke arasındaki ticaret hacmini 20 milyar dolara çıkarabileceklerini söyledi.
Irak Cumhurbaşkanı Salih, Ruhani tarafından Sadabad Sarayı'nda resmi törenle karşılandı. İki lider, heyetler arası görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
İran Cumhurbaşkanı Ruhani, konuşmasında iki tarafın da siyasi, kültürel ve ekonomik ilişkilerin güçlenerek devam etmesi gerektiğini vurguladığını ve halihazırda iş birliği için daha güçlü bir zemin bulunduğunu belirtti. İran ile Irak arasındaki ticaret hacminin 12 milyar dolar civarında olduğunu aktaran Ruhani, karşılıklı çabalarla bu rakamı 20 milyar dolara çıkarabileceklerini ifade etti.
DEMİR YOLU HATTI KURULMASI
Elektrik, doğal gaz, petrol ürünleri, petrol arama-tarama ve diğer konuları ele aldıklarına dikkati çeken Ruhani İran'ın Şelemçe kenti ile Irak'ın Basra ili arasında demir yolu hattının kurulması konusunu da görüştüklerini belirterek, "Eğer Irak Maliye Bakanlığı hazır ise şirketler çalışmalara başlayabilir. Halkımız bu şekilde gidiş gelişlerde daha rahat eder." dedi.
Ruhani sözlerine şöyle devam etti: "İran ile Irak ilişkilerinin tarihi, kültürel, bölgesel ve milli çıkarlar açısından çok önemli ve özel olduğu herkesin malumudur. Irak'ın bugünkü yöneticilerinin İran yetkilileriyle hem diktatörlüğün yıkılması hem de Irak'ın güvenliğinin tesisinde 30 yıllık bir geçmişi var."
Ervend Rud ve Şattul Arab nehirleri ile çevre sorunlarının iki taraf için de önemli olduğuna işaret eden Ruhani, ayrıca toz ve toprak fırtınası gibi çevresel problemlerin de çözülmesi gerektiğini kaydetti.
SERBEST TİCARET BÖLGESİ
Görüşmede, iki ülke mallarının daha rahat satılabilmesi için serbest ticaret bölgesinin kurulmasını da masaya yatırdıklarını belirten Ruhani, "Bölgesel sorunlar vardır ancak, huzur ve güvenlik hepimizin çıkarınadır. Dış müdahalelere de ihtiyacımız yok. Bölge ülkelerinin daha iyi ilişkilere sahip olması gerekiyor. Irak ve İran olarak bölgenin güvenliği ve istikrarı için birlikte çalışabiliriz. Irak'ın kalkınması İran'ın kalkınmasıdır ve Irak'ın güvenliği İran'ın güvenliğidir." ifadelerini kullandı.
'İRAN İLE İLİŞKİLERİN ÖNEMİNİ ÇOK İYİ KAVRIYORUZ'
Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih de iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesini önemsediklerini vurgulayarak, "Bugünden daha iyi şartlara ulaşmak istiyoruz. İran ile ilişkilerin önemini çok iyi kavrıyoruz. Çünkü ilişkilerin köklü tarihsel arka planı var." dedi.
Müslüman ve komşu iki milletin ilişkilerinin daha iyi olmasına çalıştıklarını dile getiren Salih, şunları söyledi: "İki milletin bölgesel birçok önemli konuda rolü var. İran'ın Saddam konusunda ve son olarak da terörizmle mücadelede verdiği desteği unutmayacağız. İran verdiği destekle teröristlerin yenilgisinde önemli bir rol oynadı. Irak DEAŞ'ın yenilmesinden sonra yeniden inşa ve siyasi istikrar gibi önemli konularla karşı karşıya."
'BÖLGESEL YENİ BİR SİSTEME İHTİYACIMIZ VAR'
"Milletlerin çıkarlarının temin edilmesi için bölgesel yeni bir sisteme ihtiyacımız var. Bu konuda İran'ın rolü çok önemli Irak da önemli rol oynamalıdır" diyen Salih, serbest ticaret bölgesinin kurulmasını da önemsediklerini ve demir yolu hattının ilişkilerin gelişmesi için önemli olduğunu söyledi.
Çevresel sorunların da küresel olduğunu ancak bölgedeki etkilerinin daha yüksek olduğunu ifade eden Salih, bu sorunun iş birliğiyle milletlerin çıkarına olacak şekilde çözülmesini umduklarını dile getirdi.
İran'a bugün gelen Salih, Tahran Mehrabad Havalimanı'nda, İran Sanayi Maden Ve Ticaret Bakanı Rıza Rahmani tarafından karşılandı.
Irak Meclisi tarafından 2 Ekim'de Cumhurbaşkanı olarak seçilen Salih, geçen hafta Kuveyt'i ziyaret ederek başladığı Körfez turu kapsamında Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Ürdün'e gitmişti.
