İran Devrim Muhafızları, Kudüs Gücü Komutanı General Kasım Süleymani'nin öldürülmesine misilleme olarak ABD güçlerinin bulunduğu Irak üslerine düzenlenen balistik füze saldırılarının sorumluluğunu üstlenmekte gecikmedi.
FARKLI POZİSYON
Uzmanlara göre, sorumluluktan kaçmak için daha önce Ortadoğu'daki vekil güçlerini kullanan İran'ın bu seferki saldırıları bizzat kendisinin düzenlemesi, Tahran'ın farklı bir pozisyon alması anlamına geliyor.
DENK BİR SALDIRI İSTENDİ
Kudüs Gücü'nün komutanı Süleymani gibi üst düzey bir askeri liderinin hedef alınması, uzmanlara göre İranlı liderleri Amerika'ya benzer seviyede yanıt vermeye sevk etti.
DEVRİM MUHAFIZLARI DEVREDE
Amerika'nın Sesi internet sitesinde yer alan haber egöre Atlantik Konseyi bünyesindeki İran'ın Geleceği Girişimi'nin direktörü Barbara Slavin, ”İran'ın güvenliği söz konusu olduğunda dizginleri eline Devrim Muhafızları Ordusu alıyorDevrim Muhafızları Ordusu İran'ın ulusal güvenlik sisteminin bir parçası. İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi'nin bir temsilcisi, ordu güçlerinin başındakiler, cumhurbaşkanı ve dışişleri bakanı da Devrim Muhafızları Ordusu bünyesinde yer alıyor” dedi.
İran uzmanı Cyrus Saify ise Devrim Muhafızları'nın kamuoyunu sakinleştirmek ve gerçekten de misilleme yaptığını kanıtlamak için Irak'taki Amerikan askeri yapılarına taktiksel saldırıda bulunma seçeneğini tercih ettiğini söyledi.
İRAN İÇERİDEKİ ŞAHİNLERE MESAJ VERDİ
Saify, Devrim Muhafızları'nın bu saldırısının bir başka amacının İran hükümeti içindeki aşırılık yanlılarına hitap etmek olduğunu belirtti.
MİLİS GÜÇLER
İran yıllar içinde Irak, Suriye, Lübnan, Yemen ve Ortadoğu'nun birçok bilgesinde çoğu Şii milislerden oluşan büyük bir ağ inşa etti.
Devrim Muhafızları'nın hava gücünü yöneten Emir Ali Hacızade'nin, Irak'taki Amerikan üslerine yapılan saldırıyı, Hizbullah, Haşdi Şabi ve Hamas gibi İran'ın vekil güçlerini temsil eden bayrakların önünde basın toplantısı düzenlemesi de bunun bir örneğiydi.
Öte yandan İran Devrim Muhafızları Ordusu Hava Kuvvetleri Komutanı Emir Ali Hacızade dünkü basın toplantısında İran'a yakın Hizbullah, Ensarullah, Haşdi Şabi, Hamas, Fatimiyyun, Zeynebiyyun grupların bayrakları önü
EN AZ ON SALDIRI
Kasım Süleymani, özellikle Arap Baharı ayaklanmalarından ve IŞİD'in Suriye ve Irak'ta yükselişe geçmesinden sonra bu silahlı örgütlerin kurulmasına bizzat katkıda bulunmuştu. Bu milis güçler, İran'ın nüfuzunun ve bölgedeki erişim alanının kapsamının genişletilmesinde kilit rol oynamıştı.
Uzmanlar, İran'ın son yıllarda Ortadoğu'daki Amerikan çıkarlarını hedef almak için vekil güçlerinden dayanak aldığını kaydediyor.
Ekim ayından bu yana Irak'ta Amerikan askerlerini barındıran askeri üslere en az on saldırı düzenlenmesi, buna bir örnek.
VEKİL GÜÇLER, KERKÜK'TE BİR ABD ASKERİNİ ÖLDÜRDÜ
Geçen ay Kerkük'teki bir askeri üsse düzenlenen saldırıda bir Amerikalı çalışam ölmüş, birkaç Amerikan askeri ve Iraklı askeri personel yaralanmıştı. Amerika buna karşılık olarak İran yanlısı Şii milis örgüt Hizbullah Tugayları'na (Kataib Hizbullah) ait Irak ve Suriye'deki beş noktayı vurmuştu.
Amerika'nın düzenlediği saldırıda Süleymani'yle birlikte ölen Ebu Mehdi El Mühendis, bu örgütün liderlerindi. Kataib Hizbullah, Amerika'nın Bağdat Büyükelçiliği'ne kısa süre önce düzenlenen saldırının arkasındaki İran destekli Şii milis örgütlerden biriydi.
YEMEN'DEKİ HUSİLER SAUDİ ARAMCO'YU VURDU
Yemen'de İran'ın eksenindeki Husi isyancıları, 2019 Eylül ayında Suudi Arabistan devlet petrol firması Aramco'nun tesislerine düzenlenen İHA saldırısının sorumluluğunu üstlenmişti.
Uzmanlar, bu saldırıların, İran'ın vekil güçlerinin Washington ve Tahran arasında devam eden gerginlik üzerinde ciddi tehditler oluşturabileceğine işaret ettiğini söylüyor.
İRAB'IN MİSİLLEMESİ AŞAMA AŞAMA OKUNMALI
İran uzmanı Jason Brodsky, İran'ın Amerikan güçlerine yönelik füzeli yanıtının aşama aşama ölçülmesi gerektiğini söyledi.
Brodsky, ”İlk aşama doğrudan misillemeydi. İkinci aşamanın geniş kapsamlı Direniş Ekseni içinde yer alan vekil güçler aracılığıyla yapılacak dolaylı misilleme olması ihtimali yüksek” dedi.
İran ve bölge kapsamındaki vekil güçleri, bu ittifaka ”Direniş Ekseni” olarak atıfta bulunuyor.
Brodsky, ”İran'in dini lideri Ayetullah Ali Hamaney'in İran'ın Irak'taki hava üslerine düzenlediği saldırıya ilişkin verdiği mesaja dikkat etmek önemli. Hamaney, 'Böyle askeri eylemler yeterli değil,' demişti. Bu, bir sonraki saldırının İran'ın Silahlı Kuvvetleri değil, İran destekli milislerden geleceğine ilişkin bir sinyal olabilir” diyor.
"BELİRSİZ BİR SÜKUNET"
Stanford Üniversitesi İran Çalışmaları Bölümü Direktörü Abbas Milani, İran'ın füze saldırıları sonrasında Washington ve Tahran arasında belirsiz bir sükunetin yaşandığına dikkat çekTİ.
"ABD ASKERİ ÖLDÜRÜLECEKSE VEKİL GÜÇLERE BAŞVURULUR"
İran'ın gelecekte Amerikan askeri hedeflerine saldırmaya karar vermesi durumunda bunu vekili konumundaki milislere yaptırması olasılığını yüksek görüyor.
Milani, ”İranlılar bir kez daha saldırırsa tahminimce bu sefer Irak'taki Amerikan üslerini kendi ordusuyla hedef almak yerine vekil güçleri kullanmayı tercih edip böylelikle saldırılarda sorumluluğu olduğu iddialarını inkar etme yoluna gidebilir. İran'ın Irak'taki vekil güçleri Amerika'ya karşı yürütülen eylemlere son verdiklerini açıklamasına rağmen bölge halen sıcaklığını koruyor” dedi.
(Haberlere gitmek için fotoğraflara tıklayınız)
