Yaptırım yükünü üzerinden attıktan sonra petrol üretimini ikiye katlayarak günde 2 milyon varile çıkaracağını açıklayan ve bir süredir petrol üretiminin dondurulması konusunda uzlaşmaya yanaşmayan İran, sürpriz bir fikir değişikliğine gidiyor.
İran Milli Petrol Şirketi'nin Genel Müdürü Rükneddin Cevadi, perşembe günü yaptığı açıklamada petrol ihracatının yaptırımlar öncesi seviyeye yükselmesi durumunda bir ya da iki ay içerisinde petrol üretiminin sınırlandırılmasıyla ilgili olarak Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ülkeleri ile masaya oturulabileceğini açıkladı.
Royal Bank of Canada'nın Küresel Emtia Stratejileri Müdürü Helima Croft, Londra'da bugün başlayan “Küresel Ham Petrol Zirvesi”nde yaptığı konuşmada İran'ın yaptırımlar öncesi petrol ihracatı seviyesine beklenenden daha hızlı geldiğini ancak bunun sürdürülebilir olmadığını ifade etti.
“PETROL ÜRETİMİNİ KISMAK ARTIK O KADAR ACİL DEĞİL”
Konuyu takip eden Morgan Stanley ve Barclays Plc'ye göre henüz bir anlaşma yok. Barclays analistlerinden Miswin Mahesh, Bloomberg'e yaptığı açıklamada ocak ayında 12 yılın en düşük seviyesini gören petrolün yüzde 60 değer kazanmasıyla OPEC'in petrol üretimi konusunda önlem almasının aciliyetinin azaldığını belirtti.
Morgan Stanley analistlerinden Adam Longson'a göre ham petrol ve doğalgaz üretiminin günlük 4,2 milyon varile yaklaşması İran'ın beklentilerinin çok üzerine çıktı. Longson bu durumu, “İran'ın petrol üretimini dondurmaya niyetlenmesinin tek sebebi üretimin, tahminleri aşmış olması” diye yorumladı.
Dubai merkezli Kamar Enerji CEO'su Robin Mills, OPEC'in haziran ayında yapacağı toplantıyla ilgili olarak herhangi bir “üretim dondurma” anlaşmasına varılamayacağını söyledi. Mills, İran'ın üretimi sınırlandırmaya yanaşması için günlük üretiminin 3,6 ile 3,8 milyon varil arasında olması gerektiğini söyledi. Mills'e göre üçüncü ya da dördüncü çeyreğe kadar bu seviyeyi yakalamak çok zor.
İRAN-SUUDİ ARABİSTAN RESTLEŞMESİ
Yılbaşında 30 doların altını gören petrol fiyatlarındaki dramatik düşüşün ardından, OPEC ülkeleri ve Rusya gibi diğer büyük petrol üreticileri 17 Nisan'da Katar'ın başkenti Doha'da toplanmıştı.
35 yıllık yaptırımların büyük bir bölümünün kalkmasının ardından enerji sektörünü yeniden ayağa kaldırmak isteyen İran, petrol üretiminin belli bir seviyede dondurulmasının görüşüldüğü zirveye katılmamıştı.
Dünyanın en büyük ikinci petrol ihracatçısı Suudi Arabistan da tüm OPEC ülkelerinin katılmamasını gerekçe göstererek görüşmelerden çekilmişti. Suudi Arabistan veliaht prensi Muhammed bin Salman, o dönem Bloomberg'e yaptığı açıklamada İran'ın üretimi dondurmadıkça Suudi Arabistan'ın da üretime devam edeceğini ifade etmişti. Doha görüşmeleri, bu anlaşmazlığın ardından sonuçsuz sona erdi.
ABD ve Avrupa ülkelerinin 2011'de İran'dan petrol alan ülkelere olan baskıyı artırmasından önce, İran'ın günlük ham petrol ihracatı 2 milyon varil seviyesindeydi.
