İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, İran Atom Enerjisi Kurumu (İAEK) ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) arasında imzalanan geçici anlaşma nedeniyle Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani dahil yetkilileri Yargı Erki'ne şikayet eden Meclise tepki gösterdi.
Mehr Haber Ajansı'na göre, Zarif, imzalanan anlaşmanın, Mecliste onaylanan "Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması için Stratejik Eylem Planı" yasasına uygun olduğunu belirtti.
Meclisin dün Cumhurbaşkanı Ruhani ve UAEA ile varılan uzlaşmada yer alan diğer yetkilileri Yargı Erki'ne şikayet etmesini eleştiren Zarif, "İAEK Başkanı Ali Ekber Salihi'nin UAEA'yla yaptığı anlaşma bir başarıydı. Eğer İran Meclisindeki milletvekilleri, İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyinin kararını görmüş olsalardı Mecliste bu gereksiz davranış meydana gelmezdi." dedi.
Öte yandan İran lideri Ali Hamaney'in Keyhan gazetesindeki temsilcisi Hüseyin Şeriatmedari de milletvekillerinin yapılan anlaşmadan şikayet etmelerinin yersiz olduğunu kaydetti.
Muhafazakarlara yakınlığıyla bilinen gazetedeki makalesinde Şeriatmedari, "Milletvekilleri dostlarımız şikayet ediyorlar ama bu derecede önemli bir mevzu İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi'nin müdahalesi olmadan gerçekleşemez." ifadelerini kullandı.
İran'da onaylanan "nükleer yasa" ve Meclisin UAEA'yla imzalanan anlaşmaya tepkisi
Muhafazakarların çoğunlukta olduğu İran Meclisi, nükleer bilimci Muhsin Fahrizade'nin 27 Kasım 2020'de öldürülmesinden kısa süre sonra 1 Aralık 2020'de nükleer faaliyetleri hızlandırmayı hedefleyen "Yaptırımların Kaldırılması ve İran Ulusunun Çıkarlarının Korunması için Stratejik Eylem Planı" yasasını çıkarmıştı.
İran Atom Enerjisi Kurumunun uranyumu en az yüzde 20 zenginleştirmeye başlamasını ve düşük düzeyli zenginleştirilmiş uranyum stoklarını arttırmasını zorunlu kılan yasa, nükleer anlaşmanın taraflarının iki ay içinde Tahran'ın bankacılık ilişkilerini ve petrol ihracatını normale döndürecek adımlar atmaması halinde, İran'ın NPT kapsamında 2016'dan bu yana gönüllü olarak uyguladığı Ek Protokol'den ayrılmasını gerektiriyordu.
UAEA Başkanı Rafael Grossi, 21 Şubat'taki Tahran ziyareti sırasında yaptığı görüşmeler sonucunda geçici teknik uzlaşı sağlandığını, bu kapsamda Ajansın temel doğrulama ve izleme faaliyetlerinin 3 ay daha "sınırsız" süreceğini ifade etmişti.
İran Atom Enerjisi Kurumu ise konuyla ilgili açıklamasında, Güvenlik Denetimi Anlaşması dışında UAEA'ya başka bir denetleme imkanının tanınmayacağı ifade edilerek, yalnızca 3 ay süreyle bazı nükleer faaliyetlerinin kaydedileceği ancak belirtilen süre içerisinde yaptırımların kaldırılmaması halinde kayıtların UAEA'ya verilmeyeceği bildirilmişti.
İran Meclisi de hükümet ile UAEA arasında varılan uzlaşmanın çıkarılan yasaya aykırı olduğunu belirterek, Cumhurbaşkanı Ruhani ve UAEA ile varılan uzlaşmada yer alan diğer yetkilileri Yargı Erki'ne şikayet etmişti.
Mecliste çıkarılan söz konusu yasada, yasayı uygulamayan yetkililer hakkında hapis cezalarına varan cezai müeyyideler içeren maddeler yer alıyor.
