TIMETURK | HABER MERKEZİ
Türkiye, Finlandiya ve İsveç tarafından NATO Madrid Zirvesi'nde 28 Haziran 2022 tarihinde imzalanan Üçlü Muhtıra çerçevesinde kurulan Daimi Ortak Mekanizma'nın ilk toplantısı, önceki gün Finlandiya'nın Vantaa kentinde yapıldı.
Finlandiya: Toplantı olumlu
Toplantı sonrasında bir gazeteye açıklama yapan Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, toplantının olumlu geçtiğini söyledi. Haavisto, "NATO Madrid Zirvesi'nden sonraki ilk toplantıydı ben katılmadım ama müzakerenin olumlu geçtiği bilgisini aldım" ifadelerini kullandı. İsveç Dışişleri Bakanlığı sayfasından yapılan yazılı açıklamada ise "Toplantıda, üç ülkenin temsilcileri, Madrid'de yapılan NATO zirvesiyle bağlantılı olarak imzalanan üçlü anlaşmanın uygulanmasını tartıştı. Toplantı, anlaşmanın takibine yönelik formları ve üç ülkenin uygulamayı taahhüt ettiği önlemleri tartışmak için bir fırsattı" değerlendirmesinde bulunuldu.
Stoltenberg memnun
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de toplantıyı memnuniyetle karşıladığını söyledi. Stoltenberg, Finlandiya'da yapılan üçlü toplantı hakkındaki değerlendirmesinin sorulması üzerine, NATO ülkelerinin liderlerinin haziran sonunda Madrid'deki zirvede tarihi bir karar alarak İsveç ve Finlandiya'yı üyeliğe davet ettiklerini hatırlattı.
Stoltenberg, Türkiye ile İsveç ve Finlandiya'nın, iki ülkenin üyeliği için izlenecek yol konusunda üçlü bir muhtıra üzerinde uzlaştığını anımsatarak, şöyle devam etti:
"Buradaki unsurlardan biri Türkiye, İsveç ve Finlandiya'nın bir araya geleceği ve terörle mücadelede daha yakın çalışmalarını sağlayacak bir mekanizma oluşturmaktı. Tüm müttefiklerin güvenlik endişelerini anlamalıyız. Ayrıca konu terörizm olduğunda Türkiye'nin güvenlik endişelerini de anlamalıyız. (Bugünkü) Toplantının yapılmış olmasını memnuniyetle karşılıyorum. İsveç ve Finlandiya'nın Madrid'de uzlaştığımız konuların devamını getirmelerini de memnuniyetle karşılıyorum."
Fahrettin Altun: İkna olursak üyelikleri onaylanır!
Türkiye ise konuya ilişkin resmi bir açıklama yapmaktan uzak durdu. Dışişleri Bakanlığından toplantıyla ilgili bir açıklama yapılmazken Norveç'in "Aftenposten" gazetesinin sorularını yanıtlayan İletişim Başkanı Fahrettin Altun, "İsveç ve Finlandiya'nın verdiği sözleri tuttuğuna ikna olursak NATO üyelikleri onaylanır. Bugün itibarıyla somut bir tarihten bahsedemeyiz" dedi.
İsveç ve Finlandiya'nın Madrid'de verdiği sözleri tutması gerektiğinin altını çizen Altun, "Eğer verilen sözlerin tutulduğuna ikna olursak üyelikleri onaylanır. Şu anda zaten Türkiye Büyük Millet Meclisi çalışmıyor. Dolayısıyla bugün itibarıyla somut bir tarihten bahsedemeyiz." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin Finlandiya ve İsveç'ten iki temel beklentisi olduğuna işaret eden Altun, şöyle devam etti:
"Öncelikle savunma sektörüne yönelik yaptırımları, NATO'nun temsil ettiği müttefiklik ruhuna aykırı olduğu gerekçesiyle, kaldırmalarını istedik. İkinci husus ise Türkiye'yi tehdit eden terör örgütlerine yönelik somut adımlar atmalarıydı. Bu kapsamda hem PKK/YPG hem de 2016'da Türkiye'de darbe girişiminde bulunarak 251 insanı katleden FETÖ mensuplarını barındırmamalarını talep ettik. İsveç ve Finlandiya ise bu talepleri karşılayacaklarını beyan etti. Şu anda durumu değerlendiriyoruz.
Emekli büyükelçiler: Bu toplantı NATO'ya girmeleri için yetmez
Yeni Şafak'ta yayınlanan habere göre ise Emekli büyükelçiler, Daimi Ortak Mekanizma kapsamında Türkiye ile İsveç ve Finlandiya arasında yapılan görüşmenin ‘yeterli olmadığı' görüşünde... Helsinki'deki ilk toplantının ardından erkenden bir sonuca varılamayacağını ifade eden emekli büyükelçi Vahit Özdemir, “Toplantı yapılması Türkiye için kazançlı bir durum. Ancak İsveç ve Finlandiya şu ana kadar imzalanan mutabakata dair net adımlar atmadı. Bu toplantı onların NATO'ya girmeleri için yeterli değil. Eğer girmek istiyorlarsa Türkiye'nin eline somut verilerle gelmeliler ve isteklerimize uygun hareket etmeliler. Çünkü hala tam olarak katılmış değiller NATO'ya. Meclisten geçip geçmeyeceği bize bağlı” dedi.
İsveçli yetkililerin kâğıt üzerinde teröre karşı çıkacaklarını ifade etmeleri ve söylemlerinde yer vermelerinin somut adımlarla da desteklemesi gerektiğine dikkat çeken Uluç Özülker, “Madrid zirvesinden sonra Türkiye'nin istediği teröristlerin gönderilmesinde sıkıntı çıkarttılar yani maddeye uymadılar. Türkiye'nin sınır güvenliğini tehdit eden teröristlere destek vererek hem Türkiye'ye zarar vermeye çalışıyorlar bunu yaparken de kendi NATO süreçlerini zora sokuyorlar” diye konuştu.
