Japonya'da 2 021 savunma bütçe taslağının yeni bir rekorla 5,49 trilyon yen (52,13 milyar dolar) olarak açıklanması, bölgesel tehditlerin gölgesinde ülkenin kara, deniz, uzay ve siber kapasiteleri geliştirmek açısından makul karşılanıyor.
Japonya'nın bütçe taslağının ağırlık merkezini gözetleyici uydular, siber güvenlik altyapıları, savaş uçaklarının modernizasyonu, elektromanyetik savaş yatırımları ve askeri birim personelinin artırılması oluşturuyor.
ABD ile mevcut askeri ittifak şemsiyesi altında Japonya, komşuları Çin, Rusya ve Kuzey Kore'nin agresif davranışları dahil bölgesel tehditlere k arşı savunma kapasitesini güncellemeyi amaçlıyor.
Son 8 yıldır sürekli yükseliyor
Savunma Bakanlığı, Japonya'nın yeni yıl savunma bütçe taslağında siber, uzay, elektromanyetik savaş dahil askeri kapasitelerini geliştirmek amacıyla yeni bir rekor hedefledi.
Bu yıla oranla yaklaşık yüzde 8 artırılarak 5,49 trilyon yen (52,13 milyar dolar) olarak açıklanan taslakta, önceki dönemlerin siparişleri ile yeni savunma projeleri dikkat çekiyor.
Derlenen bilgilere göre, Aralık 2012'de iş başına geçen önceki Başbakan Abe Şinzo'dan sonra ülke savunma bütçesinde sür ekli artış gözlemleniyor.
Abe'nin göreve gelmesiyle savunma bütçesi 2013'te 4,75 (45,10 milyar dolar), 2014'te 4,88 (46,34 milyar dolar), 2015'te 4,98 (47,29 milyar dolar), 2016'da 5,05 (47,95 milyar dolar), 2017'de 5,13 (48,71 milyar dolar), 2018'de 5,19 (49,28 milyar dolar), 2019'da 5,26 trilyon yen (49,95 milyar dolar) seviyelerini buldu.
Her yıl artan ve 2020 bütçesinde 5,31 trilyon yen (50,42 milyar dolar) seviyesini gören savunma harcamalarının, yeni kabine döneminde 5,49 trilyon yen (52,13 milyar dolar) seviyesini yakalaması hedefleniyor.
F2, F35B, RC-2, gözetleyici uydu, siber güvenlik birliği
Hava Öz Savunma Kuvvetlerinde 2030 sonrası miadı dolacak F2 jetlerinin modernize edilmiş modeliyle değiştirilmesi için 58,7 milyar yen (556 milyon dolar) tahsis ediliyor.
ABD'den satın alınan 42 kısa mesafe kalkış ve dikey iniş yapabilen F-35B tipi uçakların ödemeleri için 26 milyar yen (246 milyon dolar) ayrılıyor.
RC-2 keşif uçağı siparişi için 7 milyar yen (66 milyon dolar), drone ve benzeri silahlarla saldırılara karşı gözetleme sistemleri için 23 milyar yen (218 milyon dolar) talep ediliyor.
Mayısta kurulan ve tam kapasiteye 2023'te ula şması planlanan Uzay Operasyonları Filosunun mevcut 20 personelinin de 100'e çıkarılması hedefleniyor.
Başkent Tokyo'nun batısından 2026'da fırlatılması planlanan bir gözetleyici uydunun tasarımı ve üretimine yönelik uzay harcamaları için 72 milyar yen (680 milyon dolar) ayrılıyor.
Öz Savunma Kuvvetleri bünyesinde bilişim koruma amacıyla oluşturulacak Siber Güvenlik Birliği için 340 milyon dolar tahsis ediliyor.
Taslakta, Tokyo'nun kuzeyinde Kara Öz Savunma Kuvvetlerine (GSDF) ait Asaka Üssüne elektromanyetik savaş birliği kurulması ile salgın hastalıklara karşı tedbirlere d e yer veriliyor.
Uzmanlara göre bütçe makul
Ulusal medyaya konuşan Tokyo International Christian Üniversitesi Siyaset ve Uluslararası Araştırmalar Bölümünden Prof. Stephen Nagy, bütçe artış talebini "dengeli" olarak niteledi.
Nagy, Japonya'nın savunma bütçesinin yüksek olmasındaki faktörü, yakın komşuları Çin, Güney Kore ve Tayvan gibi bölgesel komşuların bütçelerindeki dengeli artışa bağladı.
Çin'in 2000'lerin başından beri savunma bütçesini her yıl yaklaşık yüzde 10 artırdığını kaydeden Nagy, "Pekin'in bölgesel askeri yayılmacılığı, Japonya'yı tahrik ediyor." dedi.
Tokyo Takushoku Üniversitesi Dünya Çalışmaları Enstitüsü Başkan Yardımcısı Sato Heigo, bütçe artış talebinin altında Kuzey Kore füze tehditlerinin yattığını ileri sürdü.
ABD Başkanı Donald Trump'ın, Japonya'dan "kendi güvenliği için daha fazla yük sırtlamasını" talep ettiğini anımsatan Sato, bütçe artışlarının "Abe'nin emarelerinden" olduğunu söyledi.
Füze savunma sistemi muamması
Füze tehditlerine karşı 2017'de verilen Aegis Ashore kara konuşlu füze savunma sisteminin konuşlandırma kararından, teknik sorun ve maliyet gerekçeleriyle haziranda vazgeçildi.
Önceki hükümet döneminde kalan füze savunma planlamasında, eylülde göreve başlayan Başbakan Suga Yoşihide hükümetinin yönelebileceği büyük ölçüde 3 opsiyon yer alıyor.
Buna göre, sistem ya yeni destroyerlere monte edilecek ya da özel sektör gemilerine kurulacak veya sondaj platformu gibi kıyıdan açık deniz yapılarına yerleştirilecek.
Opsiyonların bütçe pastasındaki karşılığına ilişkin detay verilmezken, kara konuşlu bir sisteme alternatif olarak deniz konuşlu ya da yüzer yapıların maliyet hacmi de tartışılıyor.
Yeni kabinede, Savunma Bakanlığına önceki Başbakan Abe'nin erkek kardeş i Kişi Nobuo'yu tayin eden Suga'nın son kararını aralıkta açıklaması bekleniyor.
Kara konuşlu sisteme dönülebilir
Kamu yayıncısı NHK'ye konuşan Hudson Enstitüsü Japonya-ABD güvenlik politikaları uzmanı Masaşi Murano, destroyerlere kıyasla tankerlerin daha az maliyetli olacağını söyledi.
Tankerlerin de kendini korumak için "daha savunmasız" olacağını savunan Masaşi, sondaj yapılarının ise torpido ve su altı sabotajlarına karşı koyamayacağına dikkati çekti.
İptal edilen kara konuşlu sistemin, Deniz Öz Savunma Kuvvetleri (MSDF) üzerindeki yükü hafifletmesi amacıyla daha önce planlanmış olacağına yönelik ise Masaşi, "MSDF'ye deniz konuşlu sistemi mecbur etmek, personelinin hazır bulunurluğunda kapasite sorunu doğuracak." dedi.
Masaşi, lokasyon tercihinin gözden geçirilerek, radar ve fırlatıcının ayrı ayrı konuşlandırılmasının masaya yatırılarak, kara konuşlu sistemin yeniden gündeme getirilmesi gerektiğini kaydetti.
