Mossad, İsrail'in ulusal istihbarat teşkilatı. Kelime olarak Enstitü anlamını taşıyor. Sloganı ise; "Yol göstereni olmayan uluslar düşer, danışmanı bol olan zafere gider."
İsrail'in uluslararası alanda haklarını korumayı amaç edinen Mossad'ın yanısıra askeri istihbarat birimi Aman ve iç güvenlik teşkilatı Şin Bet de bulunuyor.
Yasal sorumluluğu yok ve başbakana bağlı
Mossad gerek yasal, gerek rolü gerekse bütçesi ile yargı boyutuna pek çekilmez yani sorumluluğu yoktur. İsrail Devleti'nin anayasal kanunlarından muaf olduğu için derin devlet yapılanmasıdır. Teşkilatın yöneticisi doğrudan İsrail Başbakanı'na karşı sorumlu.Mossad, dünya üzerinde en çok suikast gerçekleştiren gizli servislerin başında geliyor.Mossad bünyesinde özel olarak oluşturulmuş sabotaj ve suikast birimleri bulunuyor.
Mossad, 13 Aralık 1949'da Başbakan David Ben-Gurion döneminde kuruldu."Savaşmak için yöntem, zafer kazanmak için birçok danışman gerekli" prensibi ile hareket eden kuruluş,dünyanın dört bir yahıhdaki operasyonları ile biliniyor.
İşte tarihi süreç içerisinde kamuoyun tarafından da dillendirilen belli başlı Mossad operasyonları:
1956'da Port Said ve Kahire arasındaki iletişimin kopması için istihbarat sağlanması.
Altı Gün Savaşı'nda, Mısır Hava Kuvvetleri'nin operasyon sahasını bölge bölge tespit etmek için istihbarat sağlanması.
1956'da Mossad, İsrail'e göç yasağı uygulandıktan sonra Fas'ta savaş altında eziyet gören Sefaradi Yahudileri'ni İsrail'e kaçırmak için Fas'ta gizli bir istihbarat ağı ve operasyon sahası yarattı
Filistin Kurtuluş Partisi'nin dört kurucusundan biri olan Halil El-Vezir [en], 1988'de Tunus'taki evinde öldürüldü
1991'de ise Mossad casusları, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün başkan yardımcısı Salih Halaf'a evinde suikast düzenledi
2016'da Hamas üyesi Muhammed El-Zawahri'i Tunus'ta öldürüldü.
Arjantin'in kuruluşundan beri yaşadığı en büyük bombalı saldırılardan biri olan AMIA saldırısından sonra bunu İran'ın düzenlediğini düşünen Mossad, İsrail Özel Kuvvetleri'nin, Sudan'nın başkenti Hartum'daki İran büyükelçiliğine misilleme olarak baskın düzenlemesi için istihbarat toplamaya başladı
1960'ta Mossad, II. Dünya Savaşı'nda Hitler'e sunduğu Nihai Çözüm isimli önerisi ile yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin katledilmesine sebebiyet veren, Holokost'un başmimarı, Nazi yetkilisi Adolf Eichmann'ın Arjantin'de "Ricardo Klement" sahte ismini kullanarak yaşadığını tespit etti.
İran Devrimi (1978-79) öncesinde İran'ın gizli polisi ve istihbarat teşkilatı olan SAVAK, 1957'de A.B.D. ve İsrail'in istihbarat subaylarının rehberliği ile oluşturuldu.[33] 1960'ların başında CIA eğitim ekibi İran'dan çekildi.[34] CIA yerine Mossad, İran'da giderek daha aktif hale geldi. SAVAK personellerini eğitti ve SAVAK ile çok çeşitli ortak operasyonlar gerçekleştirdi. Mossad 1972'de, FLKP'nin önemli isimlerinden biri olan Bassam Ebû Şerîf [en]'in evine kargo görünümünde, patlayıcı dolu bir paket gönderildi.
2002 civarına gelindiğinde ise Mossad, FHKC–GK kurucusu ve askerî kanadının idarecisi olan cihad Ahmed Jibrail'i öldürdü. Operasyon hakkında Mossad, kamuoyuna sayılı bilgi verdi.
Golyat ile bitmeyen savaş
Dr Çağla Gül Yesevi'nin İsrail İstihbaratı ve Modssad çalışmasına göre; İsrail halkının dini, tarihi, kültürel özellikleri ve Filistin'den sürüldükten sonra dünyanın dört bir köşesinde geçirmiş olduğu 2000 yıllık geçmiş, İsrail istihbarat kültürünü ve istihbarat örgütlerini
şekillendirmiştir. Eski bir Mossad ajanı olan Victor Ostrovsky'nin üzerinde durduğu gibi, Hz. Davud'un
Golyat ile bitmeyen bir savaşı vardır ve bir Yahudi'nin, kendisinden başka güveneceği kimse
yoktur. Yahudilerin, bu güvensizliğin sürmesinde 2. Dünya Savaşı sırasında Almanların gerçekleştirdiği soykırım ve bundan kurtulanların etkisi bulunmaktadır. Yahudiler, vaat edilmiş topraklarına, 2000 yıl sonra dönebilmiş bir toplum olma kültürel kodunu taşımaktadırlar. Ostrovsky, İsrail ordusunun komutanlarının, “şampiyon” olarak adlandırıldıklarını,
vurgulamaktadır. Liderler ise, geminin kaptanları olarak görülmektedirler.
Sahada görev alan ajanlar
Mossad, kuruluşundan itibaren, CIA ve MI5 ve MI6 gibi yabancı istihbarat örgütlerine benzer bir yapılanmaya sahip bir örgüt olarak nitelendirilmektedir. Mossad'ı diğer istihbarat örgütlerinden ayıran husus, mesleğe yeni başlayanları yetiştiren bir okul özelliği göstermesidir. Öğrenciler, Mossad'ın bünyesinde, gizli bir yaşamın gereklilikleri hakkında, eğitilmektedirler. Mossad ajanları, tüm düşman coğrafyalarda yani özellikle Arap ülkelerinde, görev yapmaktadırlar.
ABD ve Avrupa ülkelerine baskı
ABD'de eğitim almaktadırlar. Bu ülkelere gerekli olan tüm teknolojik ürünler de yine Batıülkelerinden satın alınmaktadır.15 Mossad, ABD ve Batı Avrupa ülkelerinin politikalarını,İsrail'in menfaatleri doğrultusunda şekillendirmek için anılan ülkelerde siyasal sisteme etkiyapmak amacı ile derin duhul operasyonları dahil çok etkili çalışmalar yapmaktadır.İsrail kendisine yönelik tehditleri bertaraf etmek amacıyla, yabancı istihbarat örgütleri ile
işbirliğinde, bulunmaktadır. CIA ve Mossad arasındaki istihbarat ilişkisinin geçmişi uzun yıllara
dayanmaktadır.
Her yola başvuruluyor
Mossad, klasik istihbarat yöntemleri yanında yaratıcı ve cüretkar yöntemler de kullanmaktadır.
Para, seks ve psikolojik motivasyonla kandırılan ve Mossad'ın çıkarları için hareket etmesi
sağlanan pek çok insan bulunmaktadır. Bu tuzağa düşürülenlerden biri Fransa'da Irak'ın nükleer
projesi için görev yapmakta olan Iraklı bir bilim adamıdır. Dost olarak gözüken Mossad ajanları
sadece üretimde, Irak nükleer programını örnek olarak kullanacaklarını ve üçüncü dünya
ülkelerine satış yapacaklarını söyleyerek, Iraklı bilim adamını kandırmışlardır.
Bölgede her metod uygulanıyor
Mossad'ın Kürtlere desteği, 1958 yılında başlamıştır. İsrail'in askeri danışmanlar, cephane ve silahları kapsayan yardımı ise, 1963 yılında, başlamıştır. 1963 yılında, Kürtler için eğitim kampları düzenlendi. Barzani, 1967 ve 1978 yıllarında, İsrail'e ziyarette bulundu.57 1967'de,Arap-İsrail Savaşı'nda ele geçirilen silahların KDP'ye verildiği, belirtilmektedir
İmaj çalışmaları
Uluslararası toplumda, karar alıcılar tarafından inşa edilen Mossad'ın imajı, uluslararası medya tarafından da güçlendirilmektedir. Uluslararası medya, bu şekillendiren imajı desteklemekte ve imajın yeniden yaratım sürecine katkıda bulunmaktadır. Bu bağlamda, popüler söylemde, İsrail'in ve Mossad'ın gücünün ardında, Yahudi ağırlıklı uluslararası medya, Yahudi lobisi, Yahudi Diasporası ve Yahudi sermayesi bulunmakta. Bu iddia bile, Mossad'ın
ülkelerin iç işlerini yöneten, gizli-kapaklı operasyonlarla, genel amacı olan İsrail halkını ve Yahudileri koruma misyonunu sürdüren, “belirsiz, korkulan, gizil güç” olma imajını pekiştiriyor.