Hint yönetimi, dün tehlikeli bir girişime imza atarak, Müslüman Keşmir'in özel statütüsünün kaldırıldığını açıklamasından sonra gözler bu bölgeye çevrildi. Uzun zamandır Hint yönetimi işgali altındaki Cammu Keşmir'de Müslüman halk ile Hind askerleri arasında gerginlik ve çatışmalar yaşanıyordu. Alınan son kararın bölgedeki tansiyonu artıracağı bildirilirken; Hind yönetimi abluka altına aldığı Müslümanların dünya ile olan ileşitim bağlarını da kesti, siyasilere karşı geniş bir gözaltı kampanyası başlatıldı.
Hindistan hükümeti, Pakistan ile 70 yıldır ihtilafta olduğu ve son dönemde gerginliğin arttığı Cammu Keşmir eyaletinin özel statüsünü kaldırma kararı aldı.
İçişleri Bakanı Amit Şah, Cammu Keşmir'e diğer eyaletlerden daha fazla özerklik tanıyan anayasanın 370. maddesinin kaldırıldığını duyurdu. Düzenlemeye göre Cammu Keşmir kendi kanunları yerine Hindistan yasalarına tabi olacak.
KEŞMİR'İN DÜNYA İLE İLETİŞİM AĞLARI KESİLDİ
Hint yönetimi, Keşmir'in özel statüsününün kaldırıldığını duyurmasından hemen önce bölgedeki telefon ve internet gibi iletişim ağları kesildi, siyasiler ev hapsine alındı. Hindistan'da Müslümanların en yoğun olduğu eyaletteki bu değişikliğin, yabancılara gayrimenkul satışının yolunu açarak bölgenin demografik yapısını değiştireceği tahmin ediliyor. Varlıklı Hintlilerin Keşmir'e akın etme ihtimali, Müslüman kesimi endişelendiriyor.
MODİ'NİN SEÇİM VAATLERİNDEN BİRİYDİ
Cammu Keşmir'in eyalet yasaları Hindistan'ın hakimiyetini azaltmak için kamu personelinin ve eğitim kurumu kontenjanlarının da sadece yerel halk için ayrılmasını içeriyordu.
Başbakan Narendra Modi ise söz konusu yerel hukukun bölgenin, ülkenin geri kalan kısmıyla entegre olmasını engellediği görüşünde. Bölgeye tanınan ayrıcalıkların kaldırılması Modi'nin seçim vaatlerinden biriydi.
Keşmir, Pakistan'ın bağımsızlığından bu yana, bölgenin Hindistan ve Pakistan yönetimi arasında bölünmesi ve Çin'in de bir kısmını almasından beri, Hindistan ve Pakistan arasında bir gerilim kaynağı.
PAKİSTAN: HİNDİSTAN TEHLİKELİ BİR OYUN OYNUYOR
Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi, bir haber kanalına yaptığı açıklamada Hindistan'ın "tehlikeli bir oyun oynadığını" söyledi.
Kureyşi, "Hindistan, bölgesel barış ve istikrar açısından ciddi sonuçlar doğuracak tehlikeli bir oyun oynuyor. Pakistan Başbakanı bu sorunu, ABD Başkanı (Donald) Trump'ın desteğiyle bu sorunu çözmeye çalışıyor ancak Hindistan konuyu çok daha karmaşık bir hale getiriyor" dedi.
SİYASETÇİLER EV HAPSİNDE TUTULUYOR
Cammu Keşmir'in özel statüsüne son verilmesi yönünde adım atılması halinde gerilimin daha da tırmanabileceği uyarısında bulunan bölgenin önde gelen siyasetçileri ev hapsinde tutuluyor.
Cammu Keşmir'in eski başbakanı Ömer Abdullah halka itidal çağrısı yaparken yine eski başbakanlardan Mehbuba Mufti, “barış için mücadele eden, bizler gibi seçilmişlerin, ev hapsinde tutulması ironik” açıklamasını yaptı.
Hindistan'ın önde gelen tarihçilerinden, televizyon yorumcusu Ramachandra Guha ise, Twitter'da tepkisini şu sözlerle dile getirdi:
“İki eski başbakanın ev hapsinde tutulmalarının bir başka örneği yok ve kabul edilemez. Bu Hindistan'ın bir diğer eyaletinde mümkün olabilir miydi? Keşmirlilerin güveni bu şekilde mi kazanılmak isteniyor.”
“SALDIRI OLARAK GÖRÜRÜZ”
Bir toplantıda bir araya gelen Cammu Keşmir'deki siyasi parti temsilcileri, “özel statünün yok edilmesine dönük herhangi bir adımın bölge halkına yapılmış bir saldırı olarak görüleceği” açıklamasını yaptı.
Olası protestoları önlemeyi hedefleyen Hindistan hükümeti bölgeye takviye güvenlik gücü gönderdi, Srinagar'da yollara ve kavşaklara yerleştirilen çelik bariyerler, dikenli tellerle yolları kapatılırken, mobil iletişim ve internette kesintiye gidildi.
Nükleer güce sahip bu iki ülke, Keşmir nedeniyle geçmişte birkaç kez çatıştı ve zaman zaman da savaşın eşiğine geldi. Son olarak Şubat ayında Hindistan ile Pakistan arasında gerginlik artmıştı.
ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ
NE ANLAMINA GELİYOR?
Hindistan Anayasası'nın 370'nci maddesi, Cammu ve Keşmir bölgelerine özel statü veriyor.
Bu maddenin 35a fıkrası ise bu statünün korunması açısından kritik önem taşıyor. Zira bu fıkra ile Keşmir'in yasama organına bölgenin "daimi oturum iznine sahip kişileri" tanımlama yetkisi veriliyor ve bu kişilerin hakları tanımlanıyor.
Özel statünün iptal edilmesi, eyalet dışındakilerin, bu topraklarda mülkiyet edinebilmesinin yolunu açacak. Eyaletteki yapının, nüfusun korunması için kamuda yerli halkın istihdamı, öğretimde yerli halka tanınan ayrıcalık da ortadan kalkacak.
Hindistan'ın kontrolü altındaki Keşmir Vadisi'nde çoğunluk yüzde 95 ile Müslümanların elinde bulunuyor.
Cammu bölgesinde ise nüfusun yüzde 66'sını Hindular, yüzde 30'unu ise Müslümanlar oluşturuyor.
Bu nedenle, söz konusu maddelerin kaldırılmasının bölgenin demografik yapısını değiştirebileceği ifade ediliyor.
Cammu ve Keşmir'in yerel yönetimleri, söz konusu fıkranın bölgeye verilen özel statünün temel taşı olduğunu belirterek, değiştirilmesine karşı çıkıyor.
Hindistan hükümeti son dönemde 35 bin askeri bölgeye kaydırmak, bazı siyasi liderleri gözaltına almak, sokağa çıkma yasağı uygulamak ve internet ile telefon iletişimini kesmek gibi bir dizi adımlar atmış ve bunlar, hükümetin Keşmir'e yönelik anayasa değişikliğine gidebileceği söylentilerini artırmıştı.
