Tunus'ta Nahda Hareketi'nin önde gelen isimlerinden Muhammed el-Kumani, Cumhurbaşkanı Kays Said'in 25 Temmuz'da aldığı istisnai kararlar uyarınca faaliyetleri askıya alınan Tunus Meclisi'nin yeniden açılması çağrısında bulundu.
Kumani, Meclis faaliyetlerini askıya almanın doğru olmadığını, çözümün parlamentonun yeniden faaliyetlerine devam etmesi olduğunu ifade etti. Nahda lideri Kumani ayrıca, “Parlamentonun faaliyetlerine yeniden başlaması imkansız hale gelirse erken seçime gidilir” dedi.
Kumani, Nahda Hareketi'nin diyalog için tüm kapıları çaldığını ve ülkedeki siyasi krizi sona erdirmek için diyalog oturumları düzenlemeye çalıştığını vurguladı. Ancak Cumhurbaşkanı Kays Said, 22 Eylül'de çıkardığı Cumhurbaşkanlığı Kanun Hükmünde Kararnamesi'nin (KHK) ardından nihai olarak Nahda ile diyalog kapısını kapattı. Kumani, “en iyi çözümün barış ve siyasi diyalog olacağını, çözümün sokakta olmadığını” belirterek, Cumhurbaşkanı'nın aldığı istisnai kararları destekleyen ve karşı çıkan gösterilere atıfta bulundu.
Cumhurbaşkanlığı'nın milletvekillerinin maaşlarını askıya alma ve onlara teşvik verme kararı, kendilerini belirsiz bir durumun içinde bulan ve istifalarını sunmak ve asıl işlerine dönmek için yasal prosedürlerle çatışan milletvekillerini zor durumda bıraktı. Bu bağlamda, Kays Said destekçisi Halk Hareketi Genel Başkanı Leyla el-Haddad, parlamenterlerin görevlerini sona erdiren ve hükümetteki veya özel faaliyetlerdeki asıl işlerine geri dönmelerini garanti eden bir KHK çıkarılması çağrısında bulundu. Bunun nedeninin ise, parlamentodaki çoğu milletvekilinin aslen kamu ve özel sektörde çalışan kişiler olması, ancak KHK nedeniyle kendilerini parlamentodan istifa etmelerine izin vermeyen bir durumda bulmaları olduğunu belirtti. Milletvekillerinin bu durumda istifalarını Parlamento Denetim Ofisi aracılığıyla sunmaları gerekiyor ancak ofisin yetkileri birkaç haftadır donmuş durumda.
Bazı hukuk uzmanları, bu sorundan kurtulmak için olağanüstü hale ilişkin bir çözüm sunarak milletvekillerinin istifalarını Konsey Denetim Ofisi'ne yönlendirmelerini önerdi. Ancak bu görüş aynı zamanda kapalı parlamentoda bir denetim ofisi olmaması sorunuyla da çelişiyor.
Öte yandan, Sayıştay Hakimi Fadile el-Karkuri, yasa dışı kaynak temini ve şeffaflık ilkesine aykırı hareket etmenin yanı sıra, 2019 yasama seçimlerine katılan listelere ilişkin mali hesabın yatırılmaması ve hibenin hak sahiplerine verilmemesi ihlalleriyle ilgili 350'den fazla ön karar verildiğini duyurdu.
Karkuri ayrıca, Sayıştay'ın Ocak ve Şubat aylarında siyasi reklam ve yasa dışı finansman gibi seçim ihlalleri şüpheleriyle ilgili 30'dan fazla dosyayı, yetkili yargıdaki Cumhuriyet Başsavcılığı'na sunduğunu belirtti. Ayrıca, prosedürlerin ve sürelerin gözden geçirilmesi ve yargının çeşitli yapıları arasında koordinasyon için mekanizmalar oluşturulması çağrısında bulundu
Öte yandan Nahda'ya yakın olan Zeytune TV, güvenlik güçlerinin dün beraberindeki Bağımsız Görsel ve İşitsel İletişim Yüksek Kurulu (HAICA) üyelerinin de desteğiyle kanalın genel merkezine baskın düzenlediğini ve stüdyoda bulunan teknik teçhizata el konulduğunu duyurdu.
HAICA Başkanı Nuri el-Lecmi, Zeytune TV'ye yönelik el koyma kararının 25 Temmuz süreciyle hiçbir ilgisi olmadığını belirterek, bu durumu kanalın yasal yayın lisansı olmamasına bağladı. Ayrıca HAICA'nın daha önce sonuncusu 11 Ağustos'ta olmak üzere yayın lisansı olmaması nedeniyle kanala yayınını derhal durdurulması çağrısında bulunduğunu kaydetti.
Kanalın sunucusu Amir İyad üç gün önce Kays Said'in 25 Temmuz kararlarını ve 22 Eylül KHK'sını sert bir şekilde eleştirmiş, ekranda Ahmed Matar'ın bir şiirini okumuş ardından da İyad'a hapis cezası verilmişti.
Zeytune TV, HAICA'dan lisans izni almadan yıllardır faaliyet gösteriyor.
Ancak Cumhurbaşkanı Said'in geçen Temmuz ayında yürütme yetkisini tekeline almasına karşı çıkan bazı muhalifler, kendisine karşı çıkan medyaya karşı hamleleri, son Cumhurbaşkanı Zeynel Abidin bin Ali'yi deviren 2011 ayaklanmasından bu yana Tunus'ta büyük ölçüde mevcut olan basın özgürlüğünü baltalama girişimi olarak değerlendiriyor.
Cumhurbaşkanı Kays Said 22 Eylül'de çıkarttığı yeni KHK'lar ile kendisinin yasama ve yürütme yetkisine yönelik olağanüstü düzenlemeler yaptı ve yasa tekliflerinin anayasaya uygunluğunu denetleyen geçici komisyon da feshedildi.
Resmi Gazete'de yayımlanan KHK'lar ile Kays Said'e Bakanlar Kurulunun görüşünü aldıktan sonra Cumhurbaşkanlığı kararlarıyla “kanun metinlerini” çıkarma yetkisi verildi.
KHK'ya göre, Hükümet artık Meclise değil, Cumhurbaşkanı'na karşı sorumlu olacak. Cumhurbaşkanı, başbakanı atayacak, bakanları, hükümetin siyasetini ve kararlarını belirleyecek.
Cumhurbaşkanı'na ayrıca her türlü Cumhurbaşkanlığı kararını halk oylamasına sunma yetkisi de verildi.
Kaynak: Şarkul Avsat