İdlib'de Türk askerine yönelik saldırının ardından 33 asker şehit oldu. Saldırı sonrasında, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) üyesi ülkelerin korunması için müdahaleyi içeren Kuzey Atlantik Antlaşması'nın 5'inci maddesi yeninden gündeme geldi.
Peki ittifak, üyesi Türkiye'nin askeri varlığının Suriye'de hedef alınması karşısında 5'inci maddeyi işletebilir mi? 5. madde ne içeriyor?
ANLAŞMANIN 5. MADDESİ NE DİYOR?
"Taraflar, Kuzey Amerika'da veya Avrupa'da içlerinden bir veya daha çoğuna yöneltilecek silahlı bir saldırının hepsine yöneltilmiş bir saldırı olarak değerlendirileceği ve eğer böyle bir saldırı olursa BM Yasası'nın 51. Maddesinde tanınan bireysel ya da toplu öz savunma hakkını kullanarak, Kuzey Atlantik bölgesinde güvenliği sağlamak ve korumak için bireysel olarak ve diğerleri ile birlikte, silahlı kuvvet kullanımı da dahil olmak üzere gerekli görülen eylemlerde bulunarak saldırıya uğrayan taraf ya da taraflara yardımcı olacakları konusunda anlaşmışlardır.
Böylesi herhangi bir saldırı ve bunun sonucu olarak alınan bütün önlemler derhal Güvenlik Konseyi'ne bildirilecektir. Güvenlik Konseyi, uluslararası barış ve güvenliği sağlamak ve korumak için gerekli önlemleri aldığı zaman, bu önlemlere son verilecektir."
6. MADDE DEVAM NİTELİĞİNDE
Antlaşmanın 6'ıncı maddesinde ise olası müdahalenin, saldırının meydana geldiği bölgeye işaret edilerek hangi koşullarda mümkün olduğu açıklanıyor:
"Madde 5 açısından, taraflardan bir ya da daha çoğuna karşı silahlı saldırı, aşağıdakileri de kapsar: - Tarafların Avrupa ya da Kuzey Amerika'daki topraklarına, Fransa'nın Cezayir bölgesine, Türkiye topraklarına veya taraflardan herhangi birinin egemenliği altında olan ve Yengeç Dönencesi'nin kuzeyinde yer alan adalara yapılan silahlı saldırı; - Bu topraklarda ya da bu toprakların üzerindeki hava sahasında bulunan, ya da Antlaşma'nın yürürlüğe girdiği tarihte taraflardan herhangi birinin işgal kuvvetlerinin üslenmiş bulunduğu herhangi bir Avrupa toprağında veya Akdeniz'de, ya da Yengeç Dönencesi'nin kuzeyindeki Kuzey Atlantik bölgesinde bulunan tarafların herhangi birine ait kuvvetlere, gemilere, ya da uçaklara yapılan silahlı saldırı."
5. MADDE 11 EYLÜL SONRASI YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
NATO Genel Sekereteri Jens Stoltenberg'in "NATO'nun çekirdeği" olarak tanımladığı madde, dışarıdan gelecek bir saldırıya karşı ortak savunma yapılmasını gözetiyor.
Bir başka deyişle NATO üyesi ülkeye savaş açılması tüm NATO ülkelerine savaş açılması anlamını taşıyor.
Söz konusu madde şimdiye kadar sadece ABD'deki 11 Eylül terör saldırıları tarafından yürürlüğe sokulmuştu.
NATO BUGÜN 4. MADDE KAPSAMINDA OLAĞANÜSTÜ TOPLANIYOR
NATO'da Türkiye'nin talebi üzerine düzenlenen olağanüstü Suriye toplantısı başladı.
NATO'nun Kuzey Atlantik Anlaşması'nın 4'üncü maddesi uyarınca bir müttefik toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlığı ya da güvenliğinin tehdit edildiğini düşündüğünde, tüm müttefiklerle danışma talebinde bulunabiliyor