TIMETURK | HABER MERKEZİ
Uluslararası Ceza Mahkemesinin talebiyle hakkında soykırım suçundan arama kararı bulunan Sudan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in 31 Mart'ta Tunus'ta gerçekleştirilecek olan Arap Birliği Zirvesi'ne katılmayacağı belirtildi.
Haber Sudan resmi haber ajansı (SUNA) tarafından doğrulandı. Sudan'dan haberler aktaran editör Wasil Ali haberin doğrulandığını duyurdu.
Wasil Ali, İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün El Beşir'in Tunus'a giriş yapması durumunda tutuklanmasına ilişkin çağrı yaptığını da iletti. İzleme Örgütü resmi Twitter hesabından Ali'nin tweetini RT etti.
ÖMER EL BEŞİR HAKKINDAKİ YAKALAMA KARARI
Sudan'da 2003'ten 2015'e kadar net rakamın belirlenememsine rağmen çoğu hastalıktan olduğu düşünülen 300 binden fazla kişi öldü. Öte yandan Darfur'da da birçok savaş suçu işlendiği iddia ediliyordu. Uluslararası Ceza Mahkemesi, bu iddialar sonucunda 2009'da, 2010'da ve Haziran 2015'te hakkında tutuklama kararı çıkarıldı. Suçlamalarda Beşir'in Sudan'ın batısındaki Darfur bölgesinde 5 defa insanlığa karşı suç, iki defa savaş suçu ve üç defa soykırım işlediği iddia ediliyor.
Karar çıkarıldığında Afrika Birliği Zirvesi için Güney Afrika'da bulunan El Beşir, bu ülkeden ayrıldı.
ÖMER EL BEŞİR'İN HAREKET ALANI KISITLI
Hakkında çıkarılan tutuklama kararları nedeniyle El Beşir, birçok ülkeye gidemiyor. Beşir, Afrika ve Orta Doğu'da Sudan'la dost olan ülkeleri ziyaret edebiliyor.
UCM TUTUKLAMALAR İÇİN ÜLKELERE TALEPTE BULUNUYOR
Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin polis gücü yok ve tututklamalar konusunda üye ülkelere bağımlı.
UCM'ye üye olan Güney Afrika'nın Roma Sözleşmesi uyarınca, ülke topraklarına ayak basar basmaz Beşir'i tutuklaması gerekiyor.
UCM KİMLERİ YARGILAYABİLİR
Kuruluş belgesi Roma Statüsü olan UCM, savaş suçları, insanlığa karşı işlenen suçlar ve soykırım suçlarına bakan uluslararası bir mahkeme. Mahkemenin yetki alanı Roma Statüsü'ne taraf olan ülkelerin vatandaşlarını içeriyor. Anlaşmaya taraf olmayan ülkelerin vatandaşları da Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nden yapılan bir başvuruyla UCM tarafından yargılanabiliyor. Mahkeme devletleri değil kişileri yargılama hakkına sahip. Türkiye, UCM'yi kuran Roma Statüsü'nü imzalamadı ve onaylamadı.
ERDOĞAN, EL BEŞİR'İ TUTUKLAMAYI REDDETMİŞTİ
Ömer El Beşir, 2017'nin aralık ayında İslam İşbirliği Teşkilatı toplantısı için Türkiye'ye gelmiş, burada da tutuklanması istenmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan daha sonradan bu konuyu kamuoyuyla paylaşmış ve tutuklamayı reddettiklerini ifade etmişti. Erdoğan'ın Çad'dan Tunus'a geçerken uçakta yaptığı ve 28 Haziran 2017'de yayınlanan açıklamaları şu şekildeydi: "Uluslararası Ceza Mahkemesi İstanbul'da İslam İşbirliği Teşkilatı'nın zirvesini yaptığımız sırada bize mektup gönderip Ömer El Beşir'i tutuklayıp onlara vermemizi istedi. Böyle bir şeye ancak gülünür. Sen FETÖ'nün başını bana teslim etmek için en ufak bir mücadele vermeyeceksin, kalkacaksın Ömer Beşir'i benden isteyeceksin. Çok gülünç konumdaki uluslararası kurumlar var."
UCM'YE YÖNELİK ELEŞTİRİLER VAR
Öte yandan 2015 yılında yayınlanan haberlerde UCM ve Afrika Birliği arasında da gerilim olduğu belirtiliyordu. UCM'ye yöneltilen eleştirilerde mahkemenin adil olmayan bir şekilde Afrikalıları hedef aldığı iddia ediliyordu. Afrika Birliği 2015'ten önce Uluslararası Ceza Mahkemesi'nden, halen işbaşında olan liderleri kovuşturmamasını istemişti.
ÖMER EL BEŞİR KİMDİR?
Ömer El Beşir 1989 yılında askeri darbenin ardından iktidara gelmişti. 2010'daki seçimleri ve 2015'teki seçimleri Sudan'ın güneyindeki isyancılarla varılan barış anlaşması sonrası anayasada yapılan değişikliklerin ardından kazanmıştı. Sudan'ın güneyindeki isyancılar da barış anlaşmasının ardından ayrılarak Güney Sudan'ı oluşturmuştu.
ARAP BİRLİĞİ ZİRVESİ 31 MART'TA TUNUS'TA
Tunus, 31 Mart'ta 30. Arap Birliği Liderler Zirvesi'ne ev sahipliği yapacak.
Zirveye ilişkin başkentte bugün basın toplantısı düzenleyen Tunus Arap Birliği Daimi Temsilcisi Büyükelçi Necib el-Munif, ülkesinde gerçekleşecek Arap Birliği Zirvesi öncesinde daimi üyeler düzeyinde yapılan toplantıda Cezayir'deki olayların gündeme gelmediğini açıkladı.
Daimi üyelerin, Dışişleri Bakanları ve liderler düzeyinde gerçekleştirilecek zirvede görüşülecek başlıkları ele aldığını söyleyen Munif, Filistin davasına ilişkin gelişmeler, Libya, Yemen ve Suriye başlıklarının görüşüldüğünü aktardı.
Munif, üyeliğinin askıya alınması nedeniyle Suriye rejimi daimi temsilcisinin toplantıya katılmadığını dile getirdi. Ömer El Beşir'in katılmamasına ilişkin bir açıklama ise yapılmadı.