Peru'da Aydınlık Yol Hareketi lideri Abimael Guzman, 86 yaşında yaşamını yitirdi.
Takma adı Başkan Gonzalo olan eski Felsefe Profesörü Guzman'ın ölüm haberi Perulu yetkililerin Twitter paylaşımıyla kamuoyuna duyuruldu. Son aylarda sağlık durumu gittikçe kötüleşen Guzman, 1992 yılından beri cezaevindeydi.
Brookings Enstitüsünden Vanda Felbab-Brown; Guzmán'ı "Fidel Castro dışarıda tutulursa, bir hükümeti devirip iktidarı almaya en çok yaklaşan Latin Amerikalı devrimcidir" diye nitelendirmişti.
Abimael Guzman kimdir?
Tam adı Manuel Rubén Abimael Guzmán Reynoso olan ve Başkan Gonzalo olarak tanınan Guzmán, Peru'da bir dönem efsaneleşen ve Peru Komünist Partisi'ndeki ayrışma sonucu kurulan Aydınlık Yol'un önderiydi.
Aydınlık Yol hareketi başlarda sadece Peru üniversiteleri çevreleriyle sınırlı kaldı. 1970'li yılların sonlarına doğru ise Ayacucho bölgesinde bir gerilla grubuna evrildi. 1980 yılının Mayıs ayında grup Peru hükûmetine karşı savaş açtığının ilanı olarak Ayacucho bölgesindeki Chuschi köyüne baskın düzenleyerek 1964 yılından beri ilk kez bir seçimin gerçekleşmesine engel olmuş oldu. Zamanla büyüyen gerilla hareketi Lima eteklerinde kadar genişledi. Aydınlık Yolun amacı hükûmeti çaresiz bırakacak kadar ülkede kontrolü ele alıp iktidarın alınabileceği bir ortam sağlamaktı. Gerillalar sadece asker ve polisleri değil her türlü hükûmet görevlilerini, grev kırıcı işçileri, hükûmetle işbirliği yapan köylüleri ve hatta diğer sol örgütleri de hedef almaktaydı. Yoğun iç savaş ortamında yaklaşık 70 bin kişinin hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir.
Aynı zamanda eski bir felsefe profesörü de olan Guzmán, Aydınlık Yol hareketi ile birlikte 1980 yılından itibaren silahlı mücadeleye başlamış ve Peru devletine karşı etkili eylemler gerçekleştirmişti.
Aydınlık Yol hareketi Guzmán'ın fikirlerini ve eserlerini marksizm leninizm ve maoizm ideolojisi üzerine kurulmuş yeni bir teorik anlayış olarak değerlendirmiştir. 1989 yılında yaptığı değerlendirmede Guzmán artık stratejik dengenin sağlandığı ve eski rejimin artık yönetemez haline geldiğini öne sürerek stratejik saldırı aşamasına geçeceklerini ilan etti.
1990 yılında darbeyle gelen Fujimori hükümetinin antikomünist iktidarının Aydınlık Yol gerillalarına karşı başlattığı ağır saldırılar ve kontrgerilla faaliyetleri sonucu, 1992 yılında Lima'da yapılan bir ev baskınında Guzmán yakalandı. Guzmán yakalandıktan sonra bir kafeste tutulurken çekilen fotoğraf uzun dönem konuşulmuştur.
Aydınlık Yol gerillalarının hakimleri öldürmesinden çekinen Peru devletinin, mahkemelerde hakimlerin yüzünü kapatarak gerçekleştirdiği yargılama sonucu Guzmán ömür boyu hapis cezasına çarptırılır.
29 yıldır ağır tecrit altında tutulan ve kimseyle görüşmesine izin verilmeyen Guzmán 20 Temmuz Salı günü sağlık sorunları nedeniyle hastaneye sevk edilmişti.
