Tahran, bugün Suudi Arabistan'dan gelen bir heyeti ağırladı. Irak Cumhurbaşkanı Berhem Salih, Suudi Arabistan Yatırım ve Ticaret Bakanı Macid el-Kasbi ve beraberindeki heyetle yaptığı görüşmeye ilişkin "Suudi Arabistan başta olmak üzere diğer bölge ülkeleriyle ortak ekonomik çıkar mekanizması oluşturmak istiyoruz" açıklaması yaptı. Irak Cumhurbaşkanı, bölgede çatışma ve çekişmelerden uzak istikrarın sağlanması için bölge ülkeleri arasında uzlaşı sağlamaya çalıştıklarını sözlerine ekledi.
HEYET IRAK'A DÜN GELDİ
Suudi Arabistan Yatırım ve Ticaret Bakanı Macid el-Kasbi ve beraberindeki heyet, dün akşam geç saatlerde Bağdat'a gelmişti. Suudi Arabistan heyetini, Uluslararası Bağdat Havlimanı'nda Irak Ticaret Bakanı Muhammed Haşim el-Ani karşılamıştı.
RUHANİ DE DÜN AKŞAM İRAN'A DÖNDÜ
Başbakan Adil Abdulmehdi ve Meclis Başkanı Muhammed el-Halbusi ile de görüşmesi beklenen Suudi Arabistan heyetinin, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ardından Irak'a gelmesi dikkati çekti. Ruhani, 3 günlük Irak ziyaretini dün akşam tamamlayarak ülkesine dönmüştü.
RUHANİ'NİN IRAK'TA 3 GÜNÜ
Öte yandan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani Irak'a gerçekleştirdiği ziyaretle tüm yaptırımlara rağmen bölgedeki nüfuzlarını güçlendirmeye devam edecekleri yönünde ABD'ye mesaj vermeye çalıştı.
İran, IŞİD sonrası dönemde Bağdat'a verdiği askeri destek karşılığında ticari kapıların ülkesine açılması ve Irak pazarında etkili olmayı istiyor.
ŞİİLERLE GÖRÜŞTÜ
AA'dan İdris Okuducu'nun haberine göre ziyaret sırasında, İran'a mesafeli durmaya çalışan ve genel seçimlerde birinci gelen Sadr Hareketinin lideri Mukteda Sadr'ın dışında hemen bütün Iraklı Şii siyasi liderler Ruhani ile bir araya geldi. İran'ı her seferinde sert bir dille eleştiren ve ikinci dönem başbakanlık yapmasına İran'ın engel olduğunu iddia eden eski Başbakan Haydar el-İbadi bile Ruhani ile görüştü. Aynı zamanda Ruhani, kimseyle pek görüşmeyen Irak'taki Şii mercii Ayetullah Ali Sistani ile de Necef kentinde bir araya geldi.
Ruhani, Irak'taki Şii siyasilerin yanı sıra bölgedeki aşiret reisleriyle de toplanmayı unutmadı.
"YENİDEN İMAR"DA PAY ALMAK İSTİYOR
Irak'ın yıkılan kentleriyle birlikte yeniden imarı konusunda İranlı şirketler başta inşaat olmak üzere her türlü projeyi gerçekleştirmek istiyor. Ruhani, daha önce askeri danışmanlarla geldiği Bağdat'ta bu sefer İranlı iş insanlarıyla geldi. Bu da İran'ın IŞİD sonrası Irak'taki ticari hedeflerini imzalalan ortak zaptlarla açık bir şekilde ortaya koyuyor.
BAĞDAT'IN HAMLELERİ
Bağdat yönetimiyse son dönemde başta Suudi Arabistan olmak üzere Körfez ülkeleriyle ilişkilerini iyileştirmeyi hedefliyor. Irak'ın yeniden imarı konusunda hem İran hem Körfez ülkeleriyle çalışmak isteyen Irak yetkilileri, Suudi mevkidaşlarıyla 2017'de, "Irak ve Suudi Arabistan Koordinasyon Konseyi" oluşturmak için anlaşma imzalamıştı. Saddam Hüseyin rejiminin 1990'da Kuveyt'i işgal etmesinin ardından Irak-Suudi Arabistan ilişkileri tamamen kopmuştu.
İRAN'IN IRAK ÜZERİNDEN ABD İLE SİYASİ REKABETİ SÜRÜYOR
Tahran ve Washington yönetimi arasındaki çekişmenin en açık tezahürü, 12 Mayıs 2018'de yapılan genel seçimlerden hemen bir gün sonra Süleymani ve McGurk'ün Bağdat'ta ayak basmasıyla net bir şekilde görüldü.
İran, kendisine yakın Hadi Amiri ve Nuri Maliki'nin kurduğu ortak koalisyona destek verirken, ABD ise Haydar el-İbadi'nin ikinci dönem başbakan olması için çalışıyordu.
Irak'ta hükümetin kurulması sürecinde İran'ın müdahalesi eski Irak Başbakanı İbadi'nin yeniden seçilmemesinde açık bir şekilde görüldü. Hükümet kurulmadan önce İbadi'nin Haşdi Şabi Heyet Başkanı Falih Feyyad'ı görevden alması ve kendisini o makam ataması, İran'ın sert tepkisine yol açmıştı.
Bu gelişmeden önce ikinci dönem başbakanlığına kesin gözüyle bakılan İbadi, yerini İran'a mesafeli Sadr gibi Şiilerin de onay verdiği bağımsız siyasetçi Adil Abdulmehdi'ye bıraktı. Haydar İbadi, daha sonra yaptığı açıklamalarda İran'ın engellemesi nedeniyle başbakan seçilemediğini iddia etti.
İRAN'IN IRAK CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMLERİNE MÜDAHALESİ
Irak'ta cumhurbaşkanlığı seçim süreci de İran'ın ülkedeki nüfuzuna dair tartışmaları gündeme taşımıştı. Kürtlere verilen Irak cumhurbaşkanlığı için Ekim 2018'de, Mesut Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği'nden iki aday yarıştı.
KDP'den Fuat Hüseyin ve KYB'den Berhem Salih'in, meclisteki cumhurbaşkanı oylaması öncesi İran'ın Bağdat Büyükelçisi İrac Mescidi'yi ziyaret etmeleri ve kameralar önünde poz vermeleri o dönem gözlerden kaçmadı. İran'a yakınlığıyla bilinen KYB'nin adayı Berhem Salih'in cumhurbaşkanı seçilmesine kimse şaşırmadı.
