Yeni Şafak Gazetesi'nin haberine göre; İran ile 5+1 ülkeleri arasında varılan nükleer uzlaşı sonrası yatırımları artırma gayretine giren Batılı ülkelerin Tahran mesaisi artarken, Avrupa ve ABD'nin Ukrayna nedeniyle yaptırım uyguladığı Rusya'dan karşı hamle geldi. Yaptırımlar nedeniyle uzun süredir beklemedeki S-300 füzelerinin satışı konusundaki krizi geride bırakan Rusya'nın Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov, Moskova ve Tahran'ın hava savunma sistemlerinin sevkiyatı konusunda anlaşma sağladığını belirtti. Bogdanov, RIA Novosti haber ajansına yaptığı açıklamada, “Sorun çözüldü ve konu kapatıldı. Geriye sadece teknik detaylar kaldı” dedi.
DAVAYI GERİ ÇEKECEKLER
İran haber ajansı IRNA'nın aktardığına göre, İran Savunma Bakanı Hüseyin Dehkan da anlaşmayı imzalamak üzere önümüzdeki hafta Rusya'ya gideceğini açıkladı. Sputnik haber ajansına konuşan İranlı bir kaynak ise, Tahran yönetiminin S-300 sistemlerini anlaşma imzalandıktan sonra 30-40 gün içinde teslim almayı beklediğini söyledi. Kaynak, Tahran'ın Rusya'ya açtığı davayı ise anlaşma imzalandıktan hemen sonra geri çekeceğini belirtti.
ASKIYA ALINMIŞTI
Moskova ile Tahran'ın 2007'de imzaladığı 800 milyon dolar değerindeki anlaşma, İran'a 5 adet S-300 teslim edilmesini öngörüyordu. Ancak anlaşma, İran'a nükleer programı yüzünden 2010 yılında getirilen uluslararası yaptırımlar nedeniyle durdurulmuştu. Tahran yönetimi de anlaşmada imzası olan Rosoboronexport şirketine karşı Cenevre'deki Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde dava açmıştı.
Bu dönemde Rusya'nın Tahran'a teslimi gerçekleştirilmeyen S-300 hava savunma füzeleri yerine yeni nesil S-400 füzeleri teklif edilebileceği iddia edilmişti. İran ile 5+1 ülkelerinin 14 Temmuz'da nükleer program konusunda imzaladığı tarihi anlaşma ile Rusya'nın Tahran'a S-300 sevkiyatını gerçekleştirmesinin önündeki engel kalkmış oldu.
ABD endişeli
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby'ye, günlük basın brifinginde, Rusya'nın S-300 uzun menzilli savunma sistemlerinin İran'a satışını birkaç gün içerisinde gerçekleştireceğine yönelik haberler hatırlatılarak, bunun İran ile Batılı ülkeler arasında varılan kapsamlı nükleer anlaşmanın “altını oyup oymadığı” soruldu. Kirby, “S-300'lerin transferine yönelik kaygılarımız devam ediyor. Bakan (John) Kerry de daha önce Rusya Dışişleri Bakanı (Sergey) Lavrov'a bu endişelerimizi iletmişti” diye konuştu.
Alman devlerinin gözü Tahran pazarında
Yaklaşık on yıldır dünya piyasasından ayrı kalan İran, sert yaptırımların kalkmasının beklendiği 2016 yılından itibaren 80 milyonluk nüfusuyla dünya ticaretinin aktörleri arasına dönecek. Alman şirketleri İran ile geleneksel ticari ilişkilerini canlandırmak için bu ülkeye uygulanan yaptırımların kaldırılmasını bekliyor. Deutsche Welle'nin haberine göre, Alman otomobil imalatçıları İran piyasasını yoklamaya başladı. BMW ve Volkswagen şirketleri Tahran ile siyasi düzeyde temas kurdu. Tüketim malları tröstü Henkel de 1970'lerden bu yana İran'a hatırı sayılır miktarda ürün satıyor. Avrupa'nın en büyük yazılım şirketi SAP de İran pazarından ümitli.
Birleştik, o kadar!
Kırım ziyaretine Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko'nun tepki göstermesine yönelik sorulara cevap veren Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, “Bu konuda konuşmak istemiyorum. Çünkü Kırım'ın geleceği ile ilgili karar burada yaşayan halk tarafından verildi. Onlar Rusya ile yeniden birleşme yönünde karar aldı. O kadar. Nokta” ifadelerini kullandı. Putin, Rusya Coğrafya Toplumu ile birlikte Sivastopol'da 83 metre denizin altına özel araçla dalarak tarihi gemi enkazı üzerinde incelemelerde bulundu.
