Doğalgazdaki fiyat artışları ve Rusya'nın Avrupa'ya yönelik arz kısıntıları sera üretimini de vurdu. Başta Hollanda, Almanya ve İspanya olmak üzere birçok Avrupa ülkesindeki sera üretimlerinde özellikle kış mevsiminde ciddi oranda düşüş bekleniyor. Hal böyle olunca Avrupa'daki tüccarlar Türk domatesinin peşine düştü. Kışlık domates için şimdiden Türk firmalarla görüşme yapmaya başlayan Avrupalı firmalar, kilogramına 1 buçuk ile 2 euro 20 kuruş arasında fiyat veriyor. Avrupalı firmalar bazı Türk sera üreticisi firmalarla ön anlaşmaları imzaladı. Bazı büyük Türk sera üreticileri de talebin yüksek olduğunu, anlaşma için acele etmediklerini belirtiyor. Bu durumun iç pazara etkisinin nasıl olacağı merak ediliyor. Türk tüccarlar ise ihracata yönelik özel domates üretimi olduğunu belirterek, "Sadece ihracat için üretilen ürünler var, onlar iç pazara verilmez. Ancak talep çok yüksek olursa iç pazara verilen domateste ihraç edilebilir. Böyle bir durumda bakanlık içerdeki dengeyi korumak için ihracat kısıtlaması getiriyor" diyor.
Kilosuna 2.20 euro teklif ediliyor
Sabah'ın haberine göre, Sera Yatırımcıları ve Üreticileri Birliği (Sera- Bir) Başkanı Müslüm Yanmaz, "Avrupa'daki seraların yüzde 90'ı doğalgaz ile ısıtılıyor. Geçen yıl enerji fiyatlarındaki afaki artışlar Avrupalı sera üreticilerini ciddi oranda etkiledi. Bu yıl ise enerji arzında kısıtlama var. Hollanda, Almanya ve İspanya'da seralar üretim yapamaz hale geldi. Avrupalı tüccarlar bu açığı kapatmak için şimdiden Türk üreticileriyle görüşmelere başladı" dedi. Avrupalı alıcıların özellikle Türk domatesine talip olduğunu aktaran Yanmaz, "Normal şartlarda İspanya ve Hollanda'daki sera üretimleri etkilenmesin diye mayısta kota gelir. Ancak bu yıl şimdiden anlaşmaları yapıp ona göre üretim yaptırmak isteyenler dahi var. Kilogram başına 1 buçuk ile 2 euro 20 cent arasına fiyat veriyorlar" diye konuştu.
İhracata yönelik domates iç pazara verilmiyor
SERA üretiminin merkezlerinden biri olan Antalya'nın Kumluca ilçesinde 30 bin dekar alanda yıllık 800 bin ton domates üretiliyor. Kumluca Tüccarlar Derneği Başkanı Osman Öcal, geçtiğimiz kış da Avrupa'dan Türk domatesine çok büyük ilgi olduğunu belirterek, "Bu yıl enerji arzındaki kısıtlamaların da etkisiyle talebin çok daha fazla olacağını görüyoruz. Avrupa'nın yanı sıra Balkanlar ve Körfez'den de talep var. İhracata yönelik domates iç pazara verilmiyor. Ancak yüksek taleple iç pazara yönelik domatesi de yurtdışına satmak isteyen olabilir. Böyle bir durumda Tarım Bakanlığı ihracat kısıtlamasını getiriyor, iç pazar dengesini koruyor" dedi.
Talep arttı
SERA Konstrüksiyon Donanım ve Ekipman Üreticileri ve İhracatçıları Derneği Başkanı Halil Kozan da, sera yatırımlarının cazip hale gelmeye başladığını belirterek, "Son yıllarda yatırım talebinde ciddi bir artış var" dedi. Agrobay Seracılık Yönetim Kurulu Üyesi Arzu Şentürk, seracılıkta enerji, gübre ve işçilik maliyetlerinin çok arttığını anlattı ve ekledi: "Asgari ücret artışından önce kilogram 12-13 TL idi. Henüz yeni maliyet hesabı yapmadık ancak şimdiden 15-16 TL'nin üzerine çıkacağını öngörüyoruz."