Rusya ile Tataristan arasında 'sıfat kullanım' krizi
Rusya Federasyonu'na bağlı Tataristan Cumhuriyeti'nin en tepedeki ismine 'cumhurbaşkanı' sıfatı verilmesini iptal eden yasa tasarısı Tataristan Devlet Şurası'ndan geçmedi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, karara saygı duyduklarını belirtti.

Oluşturma Tarihi: 2021-10-27 10:21:22

Güncelleme Tarihi: 2021-10-27 10:21:22

Tataristan Cumhuriyet Devlet Şurası, Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma'dan gönderilen, 'bölgenin en üst düzey yöneticisinin sıfatının kullanımı' ile ilgili federal düzeydeki yasa tasarısını kabul etmedi.

Konuya ilişkin açıklama yapan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, "Bu hukuki olarak kesinleşmiş bir karar değil, belgeyle ilgili görüşmelerde dikkate alınacak bir görüş" dedi.

Rusya'nın her idari biriminin görüşüne kesinlikle saygı duyduklarının altını çizen Peskov, yasa tasarısıyla ilgili çalışma sırasında farklı görüşlerin dile getirildiğini ve hepsinin dikkate alınacağını belirtti.

Geçen ay Rusya Parlamentosunun alt kanadı Devlet Duması'nda bazı milletvekilleri Rusya Federasyonu'nu oluşturan bölgelerin en üst yöneticisinin sıfatının kullanımına ilişkin federal düzeyde bir yasa tasarısı hazırlamıştı.

Tasarıya göre, federasyonu oluşturan bölgelerin en üst düzey yöneticisinin “başkan” olarak sıfatlandırılması öngörülüyor. Ayrıca tasarı, bölge başkanının iki defa üst üste seçilme yasağını kaldırıyor, bölgesine göre bir dönemde en fazla 5 yıllık görev süresi sağlıyor.

Tataristan Cumhuriyeti Devlet Şurası (Tataristan Parlamentosu), önceki gün yapılan toplantıda 100 milletvekilinden 82'sinin oyu ile söz konusu tasarıyı kabul etmedi.

Şu anda Tataristan, Rusya'da 'cumhurbaşkanı' ('prezident') sıfatının kullanıldığı tek bölge durumunda. Bu durum, Tataristan Anayasası ile federal yasalar arasında çelişkiler yaratıyor. Rusya Federasyonu'na bağlı diğer bölgelerde 'lider' ('glava') sıfatı kullanılıyor.

20 yıl önce tartışmalar başlamıştı

Rusya Federasyonu'nun oluşturan bölgelerin yerel yasalarının federal yasalara uyumlaştırılması çalışmaları esnasında ilk defa 2001 yılında bölge yöneticilerinin sıfatları ile ilgili sorun ortaya çıktı.

Meselenin tekrar tartışıldığı 2010 yılında Çeçenistan Cumhuriyeti'nin o dönem Cumhurbaşkanlığını yapan Ramzan Kadirov, sadece bir kişinin devlet başkanı sıfatı kullanabileceğini belirterek, “devlet başkanı” sıfatından ilk imtina eden yönetici oldu. Çeçenistan Parlamentosu'nda bu yöndeki yasa kabul edildi.

Ardından aynı yıl Rusya Parlamentosu ve dönemin Rusya Devlet Başkanı Dmitriy Medvedev tarafından bölge başkanlarının “devlet başkanı” sıfatı taşımasını yasaklayan yasa kabul edildi.

2015'e kadar söz konusu düzenlemelerin yapılması istenen yasaya göre, Rusya Federasyonu'nu oluşturan bölge ve cumhuriyetler en üst düzey yöneticisini kendi tarihi geleneklerine göre adlandırabiliyor, bu çerçevede “başkan”, “yönetici”, “hükümetin temsilcisi” veya benzer sıfatlar kullanabiliyor.

Fakat o dönem Medvedev, bölgelerin en üst düzey yöneticilerinin sıfatlarının tek bir isimde birleştirilebileceğinin sinyalini vermiş, buna bölgelerin kendisinin karar vermesi gerektiğine dikkati çekmişti. Düzenlemeye Tataristan ve Başkurdistan karşı çıkmıştı

2013'te söz konusu düzenlemeye sadece Tataristan ve Başkurdistan Cumhuriyetleri itiraz etmişti.

2014'te, Başkurdistan milletvekilleri, “devlet başkanı” görevini kaldırmayı ve yerelde “Başkurdistan Cumhuriyeti Başkanı” adının kullanılmasını öneren değişikliği onaylayarak federal yasayı uygulamaya soktu.

Düzenlemeye karşı çıkan Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov, görevinin isminin yasa ile açıklanacağını duyurdu. 2015'te bir yıllığına Tataristan Cumhurbaşkanı Minnihanov'un bu sıfatını bir yıllığına daha kullanabileceğine yönelik çıkarılan yasayı Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin onayladı.

Rusya Federasyonu'ndan “Cumhurbaşkanı” sıfatı sadece Tataristan'da kaldı

Halihazırda Rusya Federasyonu'ndaki yapılar içerisinde “devlet başkanı” sıfatına karşılık gelen Cumhurbaşkanı sıfatını kullanan tek lider Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov. Ancak bu uygulama nedeniyle Tataristan Anayasası ile federal yasalar çelişiyor.

Kaynak: Sputnik, Turkrus, Gazetemru