Demokrat Senatör Bob Menendez'in öncülüğünde bir grup senatör sundukları iki tasarıda, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'dan “Azerbaycan ve Türkiye'nin hem Güney Kafkasya'daki hem de kendi içlerindeki insan hakları ihlallerini” ayrıntılı bir şekilde anlatması talebinde bulundu.
Senato Dış İlişkiler Komisyonu'nun kıdemli üyelerinden olan Bob Menendez'in öncülük ettiği iki tasarıda, senatörler Chris Van Hollen, Bob Casey Jr, Ed Markey, Dick Durbin, Cory Booker ve Jack Reed'in imzaları bulunuyor.
Türkiye'ye ilişkin tasarıda, Türkiye'nin Irak, Suriye ve Libya'da da insan hakkı ihlallerinde bulunduğu iddia ediliyor.
Tasarılarda, ABD'nin güvenlik yardımının hak ihlallerinde ne gibi rol oynadığı ve ABD'nin Azerbaycan ve Türkiye'ye güvenlik yardımını ve silah satışını durdurup durdurmaması gerektiği konusunda bilgi talep edildi.
"Azerbaycan'ın Türkiye'den aldığı tam destekle, yerleşim yerlerine saldırdığı, yüzlerce sivilin bu saldırılarda öldüğü ve yaralandığı, Dağlık Karabağ nüfusunun yarısından fazlasının göç etmek zorunda kaldığı" belirtildi.
Tasarılara ilişkin Menendez'in ofisinden yapılan açıklamada, “Türkiye'nin Suriye, Libya ve Kuzey Irak'taki saldırganlığı insan hakları ihlalleri yapıldığına ilişkin güvenilir bilgilerin gelmesine neden oldu” denildi, “Azerbaycan ve Türkiye hükümetlerinin kendi sınırları içinde halklarına hak ettikleri insan hakları ve temel özgürlükleri tanımama geçmişine sahip” ifadeleri kullanıldı.
Menendez, “ABD, Azerbaycan ve Türkiye bölgeyi barıştan uzaklaştırmaya devam ederken, bu ülkelere güvenlik yardımı ve silah sağlamamalı” diye yazdı.
Açıklamada, “Türkiye'nin bölgedeki şiddet örüntüsü Güney Kafkasya'dan Suriye, Irak ve Libya'ya uzanmaktadır. Hem Cumhurbaşkanı Aliyev hem de Cumhurbaşkanı Erdoğan kendi halklarını korkunç istismara uğratmıştır” ifadeleri yer aldı.
Senatörlerin sunduğu Azerbaycan yasa tasarısında:
- Azerbaycan hükümeti tarafından Azerbaycan sınırları içinde yapıldığı iddia edilen insan hakkı ihlallerine ilişkin tüm bilgilerin paylaşılması;
- ABD'nin Azerbaycan'da insan haklarının teşvik edilmesi ve bunlara uyulması amacıyla ne gibi adımlar attığının aktarılması;
- Dışişleri Bakanı'nın olağanüstü durumun ABD'nin Azerbaycan'a yaptığı güvenlik yardımının devamını gerektirip gerektirmediği konusundaki görüşünü ve bu yardımın ABD'nin ulusal çıkarına olup olmadığına ilişkin tüm olguları paylaşması;
- Azerbaycan hükümeti tarafından Güney Kafkasya'da uluslararası toplum tarafından tanınan insan hakları ve temel özgürlüklerin ihlallerine ilişkin iddialarla ilgili bilgilerin paylaşılması;
- ABD'nin güvenlik yardımının Azerbaycan hükümeti tarafından Güney Kafkasya'da kullanılması olasılığına ilişkin bilgi paylaşılması;
- ABD'nin Azerbaycan hükümeti tarafından Güney Kafkasya'da insan haklarına zarar veren uygulamalarda bulunmamaya teşvik amacıyla attığı adımların anlatılması istendi.
Türkiye tasarısında da,
- Türkiye hükümetinin ülke içinde insan hakları ve temel hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği iddialarına ilişkin eldeki tüm bilgilerin paylaşılması;
- ABD'nin Türkiye'de insan haklarının gözetilmesini teşvik amacıyla ne gibi adımlar attığının anlatılması;
- Dışişleri Bakanı'nın olağanüstü durumun ABD'nin Türkiye'ye yaptığı güvenlik yardımının devamını gerektirip gerektirmediği konusundaki görüşü ve bu yardımın ABD'nin ulusal çıkarına olduğuna ilişkin gerçek olguları paylaşması; ·
- Türkiye hükümeti, silahlı kuvvetleri ve onunla bağlantılı gruplar ya da kişilerin Güney Kafkasya'da, Suriye'de, Libya'da ve Irak'ta işlediği iddia edilen insan hakları ihlallerine ilişkin tüm bilgilerin paylaşılması;
- ABD'nin güvenlik yardımının Güney Kafkasya, Suriye, Libya ya da Irak'ta kullanılıp kullanılmadığı ya da böyle bir ihtimalin olup olmadığına ilişkin bilginin paylaşılması;
- ABD yapımı F-16 savaş uçaklarının Türkiye hükümeti tarafından Güney Kafkasya'da kullanılıp kullanılmadığına ilişkin bilgi paylaşılması;
- ABD'nin Türkiye hükümetinin Güney Kafkasya, Suriye, Libya ve Irak'ta insan haklarına zarar verecek uygulamalarda bulunulmamasına teşvik ve ABD'nin güvenlik yardımıyla bu uygulamaların bağlantısının kesilmesi amacıyla hangi adımları attığına ilişkin bilginin paylaşılması istendi.
Kaynak: VOA
