TIMETURK | HABER MERKEZİ
PINAR HİLAL BALTA
Philadelphia'daki Dış Politika Araştırma Enstitüsü Ortadoğu Programı Direktörü Aaron Stein, 22 Ekim'de War on the Rocks internet sitesinde kaleme aldığı değerlendirmesinde ABD'nin Suriye'deki karmaşası konusunda ulusal güvenlik ekibini suçladı. Türkiye'nin Barış Pınarı Harekatı'nı "işgal" olarak değerlendiren ve PYD/YPG'nin terk edildiğini belirten Stein, yazının büyük bölümünde ABD Başkanı Donad Trump'ın başkan olmadan önce, hatta başkan olmaya ilk karar verdiği 1980'lerden beri "Ortadoğu'dan çekilme" fikrine sahip olduğunu kaydetti.
Suriye'den apar topar bir çekilmenin uygun olmasığını söyleyen Stein, Trump'ı bu noktaya "ulusal güvenlik ekibinin" getirdiğini belirterek "Personelin Başkan'a bebek gibi davranmayı bırakıp, taleplerinin ruhuna uygun, sıralı bir politika tasarlaması gerektiğini" kaydetti.
İşte yazının ilgili bölümleri:
Cumhuriyetçiler, Demokratlar ve Avrupalı liderler, Başkan Donald Trump'a öfkelenmek konusunda birleşiyorlar. Bu kez, birleşme noktaları IŞİD'i yenmek için Kürt militanların boynuna çizme koyması ve Türkiye'nin Suriye operasyonunu etkili bir şekilde desteklemesi.
"TRUMP HER ZAMAN NETTİ"
Ancak bu öfke yanlış. Trump, Suriye'deki niyetleri konusunda netti. Nisan 2018'de dünyaya söylediği gibi, ABD'nin, yıllar süren dış savaşlarla mücadele ettikten sonra Suriye'den çekilme, IŞİD'in sorumluluğunu bölge ülkelerine verme zamanı gelmişti.
Dinliyordum ve War on the Rocks internet sitesinde yazdım: "Başkanın personeli, dünyanın en güçlü adamına bebek gibi davranmaya daha ne kadar devam ederse, başkanın aceleci bir geri çekilme emri vermesi daha muhtemel."
Amerika Birleşik Devletleri'nde en önemli adamın fikrine önem veren herkes için, ABD'nin Suriye'den bu şekilde düzensiz bir şekilde çıkacağı belliydi: O adam Başkan (Trump).
"ABD'Lİ YETKİLİLER TÜRKİYE'YE GELİRKEN BASKI ALTINDAYDI"
Başkan Yardımcısı Mike Pence ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ras al Ayn ve Tel Abyad kentleri arasındaki 32 kilometrelik “güvenli bölge” isteyen Türkiye ile ateşkes anlaşmasına vardı.
Üst düzey ABD yetkilileri, müzakere etmek için baskı altında Türkiye'ye seyahat etmek zorunda kalırken, Türk birlikleri Suriye'deki taarruzda kalmaya devam etti.
"TRUMP'IN FİKİRLERİNİ ÖNEMSEMEYİP, ÇEKİLME PLANI HAZIRLAMAYANLAR SUÇLU"
Bir yıldan fazla bir süredir Trump Suriye'den ayrılmak istiyordu ve Nisan 2018'de yazdığım gibi, Trump “Ortadoğu'daki ABD politikası için tercihlerini açıkça ortaya koydu” ve “ulusal güvenlik personelinin onu dinlemesi ve cumhurbaşkanının taleplerinin ruhuna uygun, sıralı bir politika tasarlamasının zamanı gelmişti." Ancak ABD'nin çıkarlarını korumak için kasıtlı ve rahatsız edici adımlar attılar.
"AKSİNE, YETKİLİLER 'SURİYE'DE KALMAK' ÜZERİNE ÇALIŞTI"
Başkanın Suriye'ye atanan elçisi ve Savunma Bakanlığı, Trump'ın çekilme isteğini planlamak ve koordineli bir geri çekilme uygulamak yerine Washington'un Suriye'de kalmasını sağlamak için çalıştı ve Trump'ın bir Amerikan çekilmesi emri vereceği gerçeğini görmezden geldi. Bu tür yanılsamalar ABD ve arkadaşlarına iyi hizmet etmedi.
"ABD DE SORUN YALNIZCA BAŞKAN DEĞİL"
Suriye'den ayrılmanın sorumluluk gerektiren bir yolu vardı. ABD'nin bu korkunç durumdan en iyi şekilde yararlanma seçenekleri de var; ancak bu, ABD'nin hedefleri; Rusya'ya yüklenecek maliyetler ve Türkiye'nin nasıl idare edileği konusunda makul kararlar almayı gerektiriyor. Bu yönetimin göreve bağlı olup olmadığı net değil ve sorun sadece başkan değil.
"1980'DE DE ABD'NİN ORTADOĞU'YA ÇOK FAZLA KARIŞMAMASI GEREKTİĞİNİ DÜŞÜNÜYORDU"
Üç yıllık görevin ardından Trump'ın brifing notlarını okumaması sürpriz olmamalı. Kararsız ve ulusal güvenlik bürokrasisinin isteklerine karşı bir şeyler yapmaya yatkındı. 1980'de başkanlık için çalışmak konusunda ilk düşünmeye başladığından bu yana ABD'nin Ortadoğu'ya aşırı derecede karışmaması gerektiği konusunda ısrarcıydı.
Bu bilgiye rağmen, başkanın kendi personeli, kaçınılmaz manevralarla onu bu politikalara yöneltmek için fırsat kolladı. Ve şimdi ABD ve Kürt ortakları (PYD) personelinin Trump'a istediği şeyi verememesinin bedelini ödüyor: Amerikan kuvvetlerini Suriye'den çekme planı.
...
NE OLABİLİRDİ?
Başkan'ın ABD'nin Suriye'deki birliklerinin varlığına son vermek için tarih düşündüğü göz önüne alındığında, ulusal güvenlik görevlilerinin iki yol izlemesi gerekiyordu:
1- Rusya ile daha geniş bir anlaşma
2- YPG'ye ve SDG'ye (Suriye Demokratik Güçleri) ABD birlikleri buharlaşmadan Esed rejimiyle müzakere
Bu şekilde, ülkenin (Suriye'nin) geleceği için ortan bir Rus-Amerikan fikir birliğine uygun olacak şekilde Kürt(PYD)-rejim anlaşmasını kolaylaştıracak bir siyasi yolun kurulmasını sağlayacaktı.
Bu düzenleme, Türkiye'yi geniş siyasi detaylardan mahrum bırakacak ve Amerika'nın Kürt ortaklarını daha iyi duruma getirecek ve bazı önemli Türk hedeflerini de koruyacaktı.
...
Bu iki çabanın izini sürmek, uygulanması hoş olmayan zorlu takaslar gerektirecekti, ancak Trump'ın geri çekilme düzenine geri sayım yapılması gerekti.
...
Suriye ile ilgili herhangi bir ABD-Rusya anlaşması, ABD'nin etkisinin sınırlarını kabul etmek anlamına gelse de, bu sınırlar, ABD yetkililerinin Trump'ın belirtilen hedeflerini görmezden gelmeye çalışmış olmalarından daha şiddetli değil.
Şimdi Amerika'nın Suriye'deki sonuçları etkileme kabiliyeti, acil geri çekilme kararından öncekinden daha sınırlı olacak. Washington, Suriye petrol alanlarını elinde tutmak için küçük bir güç bırakmaya karar verse bile, sonuç, yakın gelecekte her Amerikan askerinin Suriye'yi terk etmesi olacak.
* Ara başlıklar editör tarafından eklenmiştir. Makalenin orijinalinde yer almamaktadır.