Rusya ve İran; Her iki ülke de Suriye okullarında öğretim için kendi dillerini, Farsça ve Rusça'yı tanıttı. Her ikisi de ciddi bir ekmek kıtlığı ortasında un değirmenleri inşa etmek için sözleşmeler imzaladı. Her ikisi de enerji santralleri inşa ediyor. İş dünyasına dair yayınlanan "Suriye Raporu"nun başkanı Cihad Yazigi'ye göre her iki ülke de petrol çıkarma, fosfat madenciliği ve milyonlarca dolarlık liman inşaatı sözleşmeleri için rekabet halinde.
Ruslar bir adım önde
Rus şirketleri geleneksel olarak bu çekişmeli sektörlerde galip geldi, örneğin 2013 ile 2020 arasında beş petrol sözleşmesi kazandı, ancak İran geçen yıl kendi Suriye petrol sözleşmesini imzalamayı başardı. 2019 baharında Suriye, Tartus limanını Rusya'ya kiralamayı ve Lazkiye limanındaki konteyner terminalini İran'a devretmeyi planladığını açıkladı, ancak ikinci sözleşme daha sonra sekteye uğradı.Yazigi, Suriye'nin başlangıçta İran'a bir fosfat madenciliği sözleşmesi vaat ettiğini, ancak daha sonra yön değiştirdiğini ve 50 yıl boyunca elde edilen fosfattan yüzde 70 gelir elde edecek olan bir Rus şirketine verdi.
washingtonpost.com'daki makaleye göre;2018'de, İran'ın baş lideri Ayetullah Ali Hamaney'in üst düzey askeri yardımcısı Tümgeneral Yahya Rahim Safavi, İran'a Suriye'ye verdiği destek nedeniyle petrol, gaz ve fosfat sözleşmeleriyle tazminat ödenmesini istedi. "İran ayrıca, tahammül ettiği masrafları geri ödemek için Suriye hükümeti ile uzun vadeli siyasi ve ekonomik anlaşmalar yapabilir" dedi.
Esad'a destek çıktı
Suriye muhalefet güçleri hükümete karşı güç kazandıkça İran, 2012 gibi erken bir tarihte Esad'a askeri destek sağlamaya başladı. İran, Devrim Muhafızları'nın seçkin Kudüs Gücü'nün yanı sıra Irak ve Lübnan'dan İran destekli milisler ve binlerce Afgan Şii Müslüman savaşçıyı sevk etti. Suriye Raporuna göre, Suriye'nin kuşatılmış maliyesini desteklemek için İran da en az 5,6 milyar dolar değerinde üç kredi hattını genişletti.
Ruslar gidişatı değiştirdi
Rusya savaşa daha sonra girmesine rağmen, 2015 müdahalesi çok önemliydi ve Esad'ın ipler üzerinde olduğu bir zamanda çatışmanın gidişatını değiştirdi. Rus savaş uçakları, Suriye ordusu ve müttefikleri için hava koruması sağladı ve muhaliflerin kontrolündeki mahalleleri döverek isyancıları geri püskürttü. Savaş uzadıkça ve uluslararası yaptırımlar arttıkça Suriye de yatırım için Rusya'ya döndü.
Ekonomik dayanak arayışı
Esad karşıtı ayaklanmanın başlamasından on yıl sonra, hükümet güçleri, muhalefetin Suriye'nin kuzeybatısındaki kuşatma altındaki İdlib enklavına düşürülmesiyle birlikte ülkenin çoğu üzerinde kontrolü yeniden sağladı. Ancak yıkım yaygın ve ekonomi pratikte serbest düşüşte. Suriye, tarihsel olarak Rusya ile İran'la olduğundan daha güçlü ekonomik ilişkilere sahip olmuştur. Ancak İran, Suriye pazarının bir bölümünü oluşturmayı başardı. Örneğin elektronik ve tıp, İran'dan giderek daha fazla ithal edilmektedir. İlaç olup olmadığını sormak için Şam'daki eczaneleri arayan Suriyeliler, "Ve bir de İran alternatifi var" diye duymaya alışıyorlar.
Ülkede etkin olma gayretleri
...İran medyasının bildirdiğine göre, İran ayrıca başkentin kalbinde 24 İranlı şirketin yer alacağı 12 katlı bir ticaret merkezi inşa ediyor. Ancak Rusya, İran'ı Suriye okullarında yendi ve Rusça, ikinci dil olarak Fransızca'ya alternatif olarak listelendi. Lise Rusça sınavlarının ilk dalgası geçen yıl yapıldı.İran, Farsça'nın resmi olarak tanıtılması için baskı yapmaya devam ediyor. Suriye devlet medyasının bildirdiğine göre, İran geçen yıl kısmen Suriye'nin okullarını yeniden inşa etmesine yardım etmek için bir anlaşma imzaladığında, İran Eğitim Bakanı Mohsen Haji-Mirzaei “Farsça dilini Suriye eğitim sistemine sokmanın önemini” vurguladı. İran, onarımına veya inşasına yardımcı olduğu bazı okullarda Farsça kursları başlattı.
Ekonomik kapışma
Hem İran hem de Rusya, ülke çapında un değirmenleri inşa etmek için yatırım yaptı. Suriye devlet haber ajansının bildirdiğine göre, İran'la bir sözleşme kapsamında inşa edilen ve bir İran kredi hattıyla finanse edilen beş fabrikadan ilki iki yıl önce açıldı.Bir Rus şirketi de 2017'de Humus'un merkezinde dört değirmen inşa etmek için yaklaşık 84 milyon dolarlık bir sözleşme kazandığını duyurdu. Bazı haber ajanslarının aktardığı Rus ve Suriye yetkililerine göre, Rusya, Suriye'ye 2017-2019 yılları arasında yılda 1 milyon tonu aşan doğrudan buğday ihracatından da faydalanıyor.
Diplomatik manevralar
...Rus-İran rekabeti zaman zaman diplomatik alana yayıldı. Aralık ayında, gelen Suriye dışişleri bakanı Faysal Mekdad ilk uluslararası ziyareti için İran'ı seçti. Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Maria Zakharova, Rusya ile İran arasındaki gerilimi arayan “satır aralarını okuyanları” reddetti. Ancak Mekdad'ın Rusya'yı ziyaret etme niyetinde olduğunu, ancak Rus dışişleri bakanının yoğun programı nedeniyle ertelendiğini de sözlerine ekledi.
...İran'ın stratejik çıkarları, büyük ölçüde Suriye'nin Irak'la olan doğu sınırından Akdeniz'e kadar uzanan bir kara koridorunu kontrol etmeye odaklanmış görünmektedir. Bu koridor, İran'ın Lübnan'daki müttefiki Hizbullah'a silah ve diğer malzemeleri çok daha kolay tedarik etmesine olanak tanıyacaktı....İran destekli milislerin hakim olduğu doğudaki çıkarlarını güvence altına almak için İran, güvenlik ve eğitim yoluyla yerel destek toplamaya odaklandı. Abu Layla, "Bu, bu nesli hedef alan bir işe alma ve sempati toplama süreci" dedi. Bölgede İslam Devleti hücreleri tarafından gerçekleştirilen saldırılarda son zamanlarda yaşanan artış, nüfusun daha büyük bir kısmını İran destekli milisleri korkudan kabul etmeye veya onlarla aynı hizaya getirmeye itti....
