Cumhuriyetçi Başkan Donald Trump'ın ilk 14 ayında ABD genelindeki ırkçı ve İslamofobik saldırılar artarken, ülkede ağırlıklı olarak siyahilerin maruz kaldığı polis şiddetinin de aynı çizgide devam ettiği görülüyor.
"Dünya Irk Ayrımı ile Mücadele Günü", ABD'de yükselen ırkçılıkla ilgili tartışmaları bir kez daha gündeme getirdi.
"Amerika'yı Yeniden Büyük Yapalım" sloganıyla adaylığını ilan eden ve 20 Ocak 2017'de başkanlık koltuğuna oturan Trump, ülkede beyaz Amerikalılar ile olmayanlar arasında "görünmez bir çizgi" çizmeye çalışmakla itham ediliyor ve özellikle göçmenler konusundaki söylemleriyle tepki çekiyor.
"ABD'de ırkçılığı hortlatmakla" suçlanan Trump'ın birçok seçim vaadinin ve göreve geldikten sonra aldığı bazı kararların ülkedeki kimi kesimleri ayrımcılığa maruz bıraktığı ifade ediliyor.
BEYAZ IRKÇILIK YÜKSELİŞTE
ABD'de ırkçılık ve insan hakları konusundaki çalışmalarıyla tanınan Güney Yoksulluk Hukuk Merkezinin (SPLC) yaptığı araştırmalar, Trump döneminde ülkedeki ırkçı söylemlerin arttığını ve aşırı sağcı kesimlerin diğer kesimler üzerinde kendi varlıklarını daha fazla hissettirdiklerini ortaya koydu.
Merkezin 2017 yılı raporuna göre, ABD'deki nefret gruplarının sayısı bir önceki yıla kıyasla yüzde 4 artarak 954'e yükseldi. Bunlar arasında beyaz ırkçı gruplar ise en fazla artış gösteren "nefret grubu" oldu. Rapordaki ilginç tespitlerden birinde, beyaz ırkçılara tepki olarak doğan siyah ırkçı grupların sayısının da 2017 yılında arttığı ifade edildi.
NEFRET SUÇLARI ARTIŞTA
ABD'de ABD Federal Soruşturma Bürosunun (FBI) her yıl açıkladığı Genel Suç Raporu istatistiklerine göre de son yıllarda ülke genelinde işlenen nefret suçlarında da önemli bir artış göze çarpıyor.
Son olarak 2016 yılı raporunu açıklayan FBI'a göre, ABD genelinde bir yılda kayıtlara giren nefret suçu sayısı 2016 yılında 321 artış göstererek toplam 6 bin 121'e yükseldi. İşlenen suçların motivasyonunda yüzde 57,5 ile ırk, etnik köken ve nesep unsurları büyük farkla ilk sırada yer alırken yüzde 21 ile din, yüzde 17,7 ile cinsel tercihler etkili oldu.
YAHUDİ VE MÜSLÜMAN DAHA ÇOK HEDEF ALINDI
Aynı raporda ABD'deki Müslümanlara, Yahudilere ve LGBT topluluğuna yönelik nefret suçlarında da önemli artışlar görüldüğü belirtildi.
Buna göre dini motivasyonla işlenen nefret suçlarında Yahudi karşıtı suçlarda yüzde 54 artış, Müslüman karşıtı suçlarda da yaklaşık yüzde 25 artış tespit edildi.
Charlettosville olayları
Ülkedeki "alt-right" (aşırı sağcı bir grup) kesimlerin en önemli temsilcilerinden sayılan Steven Bannon'ın, Trump'ın Beyaz Saray'daki başstratejisti olması, Bannon'ın görevine geçen aylarda son verilmiş olsa da ülkedeki değişimi yansıtması bakımından dikkat çekti.
Bu değişimin belki de en önemli yansıması Virginia eyaletinin Charlettosville kentinde geçen ağustos ayında beyaz ırkçıların gösterisinde çıkan olaylarda 1 kişinin hayatını kaybetmesi ve birçok kişinin yaralanması oldu.
Olayları kınamakta çok geç kalan Trump'a yöneltilen en önemli eleştiri, ülkede giderek yükselen ırkçı söylemin şiddet eylemlerine dönüşmesine zemin hazırlaması oldu.
SİYASİLERE KARŞI POLİS ŞİDDETİ DURMADI
Öte yandan ABD'de uzun yıllardır en önemli sorunlardan biri olan polis şiddeti konusu da Barack Obama döneminde olduğu gibi Trump döneminde de "siyahilere ayrımcılık" üzerinden yürümeye devam ediyor.
Ülke genelindeki polis merkezli ölüm olaylarını raporlayan "killedbypolice.net" adlı internet sitesinde yer alan bilgilere göre, ABD'de 2018 yılında şu ana kadar en az 271 kişi polis tarafından çeşitli sebeplerle vurularak öldürüldü.
Aynı istatistiklere göre 2017 yılında 1193 kişiyi vurarak öldüren Amerikan polisi, 2016'da 1170, 2015'te 1222 ve 2014'te ise 1114 kişiyi öldürdü.
Geçen yıl polis tarafından öldürülen kişilerin yüzde 25'inin siyahiler olması ise, ülkedeki "siyahilere ayrımcılık" tartışmalarının somut bir örneği olarak görüldü. Bu olayların sadece 13'ünde polis hakim tarafından suçlu bulundu. Raporlara göre önceki yıllarda da benzer istatistiklerin ortaya çıktığı kaydedildi.
İSLAMOFOBİ ZİRVE YAPTI
ABD'de Müslüman hakları konusunda en önemli sivil toplum örgütü olarak gösterilen Amerikan-İslam İlişkileri Konseyinin (CAIR) en güncel İslamofobi raporuna göre, ABD'de 2017 yılı İslamofobik saldırılar bakımından tarihin en kötü yıllarından biri olarak kayıtlara geçti.
Geçen temmuz ayında açıklanan rapora göre 2017'nin ikinci çeyreğinde Müslüman karşıtı olaylarda 2016'nın aynı dönemine göre yüzde 91 artış olduğu bildirildi. Özellikle sözlü ve fiziksel taciz vakalarının liste başında yer aldığı belirtilen nefret suçlarında ABD'nin farklı eyaletlerindeki cami ve özel mülkiyete zarar vermek gibi suçlar da dikkati çekti.
ABD'de ırkçılık, yabancı düşmanlığı ve İslamofobi alanlarında giderek artan bir eğilim göze çarparken, Amerikan siyasetindeki "kutuplaşma" emarelerinin söz konusu nefret suçlarının artmasına zemin hazırlayacağı kaydediliyor.