Türkiye'den ayrılan ve ayrılmak isteyen vatandaşların sayısı son yıllarda hızla artıyor. Maddi imkanı iyi olan Türk vatandaşları “Altın Vize” kapsamında Avrupa ülkelerinde gayrimenkul satın alarak AB oturumu elde ediyor. Birikimi olmayanların tercihi ise Ankara Anlaşması kapsamında Türk vatandaşlarına çok uygun koşullarda iş kurma vizesi veren İngiltere. Bu ülke, son dönemde en çok tercih edilen ülkelerin başında geliyor. Sadece 2014-2017 yılları arasında 12 bin 700 Türk vatandaşının başvurusu olumlu sonuçlandı. Ancak İngiltere'nin AB'den ayrılmasının planlandığı Mart 2019'dan sonra Ankara Anlaşması'nın sona ermesi bekleniyor.
Göçmenlik hukuku danışmanlığı sağlayan hukuk büroları Türk vatandaşlarının taleplerine uygun Avrupa'da oturum fırsatlarını değerlendiriyor. Altın Oturum (Golden Residency) olarak bilinen program ile maaşı dışında aylık 1200 euro geliri veya 50 bin euro birikimi olan Türk vatandaşlarının başta Yunanistan, Portekiz ve İspanya olmak üzere AB ülkelerinde oturum alabildiği anlaşıldı. Son bir yılda 5-10 kadar Türk vatandaşının Yunanistan'da, 10 kişinin de Portekiz'de bu yolla başvuru yaptığı ortaya çıktı. Yatırım ve danışmanlık firmaları daha çok kâr ettikleri için gayrimenkul satışı içeren Altın Vize'ye yoğunlaştığından Altın Oturum programı henüz pek bilinmiyor.
Londra merkezli uluslararası avukatlık bürosu Garth Coates'ten AB Göçmenlik Hukuku Uzmanı Tamer Ulay programdan yararlanmanın koşullarını şöyle anlatıyor: “Ülkesine, başvuran kişinin özelliklerine ve başvuru amaçlarına göre Golden Residency (Altın Oturum) programının başvuru koşulları farklılık gösterebiliyor. Ancak en temel koşullardan olan maddi yeterlilik koşulu her ülkede mevcut. Bir başka ifade ile, maaş dışında aylık en az 1200 euro civarında garanti gelir olması veya en az 50 bin euro nakit paraya sahip olunması veya (iş kuracaklar için) yapılacak işin gereklerini yerine getirecek kadar sermayeye ve bilgi birikimine veya eğitime sahip olunması gerekiyor.”
Başvuru için bir kurum veya işyerinde çalışarak elde edilen gelir kabul edilmiyor ancak emekli maaşı, kira geliri, faiz geliri, borsa geliri ve şirket kar payı gelirleri kabul görüyor.
Altın Oturum programında, kalıcı oturum ve/veya vatandaşlık başvurusunda bulunmak mümkün. Ancak başvuru için ülkede yaşama süreci değişiyor. Bu programda Portekiz'de 5 yıl, İspanya'da 10 yıl ve Yunanistan'da ise 12 yıl içinde vatandaşlık başvurusunda bulunmak mümkün.
Şartları Altın Vize'den farklı
Gayrimenkul satın alınması veya belirli miktarda yatırım karşılığına sağlanan Altın Vize'ye (Golden Visa) göre Altın Oturum'un şart ve hakları oldukça farklı. Altın Vize için değeri en az 250 bin ile 500 bin euro arasında değişen fiyatlarla bir gayrimenkul almak zorunlu. Ancak, Altın Oturum'da oldukça düşük maliyetlerle yatırım yaparak, hatta herhangi bir yatırım yapmadan oturum izni almak mümkün.
Altın Vize'ye göre bu programın bazı dezavantajları bulunuyor. Tamer Ulay bunları şöyle açıklıyor: “Altın Vize'de oturum izni alındıktan sonra gidilen ülkede yaşama zorunluluğu bulunmazken Altın Oturum'da yılda 4 ay ile 6 ay arasında yaşama zorunluluğu bulunuyor. Altın Oturum, oturum izni alınacak ülkede yaşamayı düşünen veya en azından yılın 4 ile 6 ayını yaşayarak değerlendirmeyi düşünenler için ideal bir seçenek.”
Portekiz'de Göçmenlik Hukuku Avukatı Rui Teixeira Rodrigues ülkesindeki Altın Oturum için gayrimenkul satın alma veya yatırım zorunluluğu olmadığını yıllık 18 hafta oturum koşulu bulunduğunu belirtiyor. Bu programın hukuki zemini konusunda ise Rodrigues “Kesinlikle [hukuki zemini bulunuyor]. Zaten hukuki zemini olmadan başvurmaya hakkınız olmaz.” diyor. Avukat Rodrigues bu türde verilen kesin vize sayısının açıklanmadığını ancak yıllık 500 civarında olduğunu söyledi. Rodrigues yaklaşık 10 Türk vatandaşının bu kapsamda başvuru yaptığını bildirdi.
Yunanistan'da göçmenlik ve yatırım danışmanlığı yapan Christos Leonida Altın Vize gibi en az 250 euro değerinde gayrimenkul satın almaya gerek olmadığını, ancak imkanı olan müşterilerine 90-100 bin euro civarında bir ev satın almalarını tavsiye ettiklerini belirtiyor. Leonida Yunanistan'da bu programın hukuki zemini Altın Oturum'un bilinmediğine ancak sektörde böyle adlandırıldığına işaret ediyor. Bu programın çok iyi bilinmediği için başvuru sayısının yıllık 100'den az olarak tahmin edildiğine dikkat çeken Christos Leonida Türkiye'den ise son bir yılda 5-10 civarında başvurunun yapıldığını kaydetti. (Euronews)