Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak, Pazar günü CNN Türk'te yaptığı "İran'dan Türkiye'ye 3 milyon mülteci gelebileceği" açıklamasına İran Dışişleri Bakanlığı'nın verdiği tepkiyi değerlendirdi. Veysi Kaynak, "İran'da aldığımız bilgilere göre, yaklaşık 3 milyon mülteci var. İzinsiz mülteci var ve bunlar Türkiye'ye doğru hareketlenme içerisinde" demişti. İran da bu söylemi "alâkasız ve tuhaf" diye yorumlamıştı.
İstanbul'da Avrupa Afet Risklerinin Azaltılması Forumu (EFDRR) kapsamında düzenlenen basın toplantısında konuşan Veysi Kaynak, İran tarafının bu açıklamayı yanlış tercüme ettiğini düşündüğünü söyledi.
Kaynak, İran tarafına yanıt olarak şunları söyledi:
"Avrupa kendi güvenliğinin Türkiye'den başladığını bilmelidir ve ona göre hareket etmelidir. Şunu ifade ettim; 'Sadece Suriyeli göçmenler meselesi değil; Türkiye, İran'ın daha doğusundan gelip, İran ve Türkiye üzerinden Avrupa'ya geçmeye kalkışan, bunun için çaba gösteren bir başka mülteci sorununu engelliyor' dedim. Bizim İran sınırımızda, Van'da, Ağrı'da, Iğdır'da kolluk kuvvetlerimizin, Türk Silahlı Kuvvetlerimizin, Jandarmamızın, Emniyet teşkilâtımızın en önemli faaliyet alanlarından biri bu olmuştur. 2016 yılında 30 bin düzensiz göçmenin Türkiye'ye üzerinden Avrupa'ya gitmesini engelledik. Bu insanları yakaladık. Bu yılın ilk 3 ayında da yine 3 bin civarında... Bu mücadeleyi yaptığımızı ortaya koydum. Yoksa 'Türkiye'ye İran'dan yeni bir göç dalgası bekliyoruz, bu yeni göç için hazırlıklıyız'... Asla böyle bir şey söylemedim, 'Türkiye'ye 3 milyon mülteci gelebilir' de demedim."
"İRAN DÜZENSİZ GÖÇÜ TAHRİK EDİYOR, FALAN DEMEDİM Kİ"
"Benim söylemim tam da budur, 'Türkiye, İran'ın doğusundan gelip, İran üzerinden Türkiye'ye, Türkiye üzerinden de Avrupa'ya geçebilecek düzensiz bir göç hareketini de başarıyla engelliyor'. Tam söylediğim budur. Evet başarıyla engelliyor. İran tarafının açıklamasına gelince, İran tarafının da bu açıklamayı yanlış tercüme ettiğini düşünüyorum. Ben 'İran bir düzensiz göçü tarik ediyor, teşvik ediyor' falan demedim ki. İran tarafı biz yıllardan beri en fazla mülteciyi yönetiyoruz, çok başarılıyız, Türkiye'nin aklına ihtiyacımız yok' demiş. Tabii herkes aklının hayrını görsün. Benim söylediğim tam da budur, 'İran üzerinde Türkiye'ye gelecek, İran'ın daha doğusundan, Afrika'nın daha doğusundan, Afganistan'dan, Burma'dan, Pakistan'dan, Orta Asya'dan gelebilecek ve bunu engellediğimiz 3 milyon kişilik düzensiz göçmenden, bir başka kitleden bahsediyorum. Bununla ilgili Türkiye gerekli mücadelesini başarıyla yapmaktadır ve yapmaya devam edecektir. Asla bu düzensiz göç için kapılarımızı gevşetmeyeceğiz, sınırlarımızı gevşetmeyeceğiz. Zaten bu yaza kadar hükümetimizin İran sınırımızda da ülke güvenliğimiz için, sınır güvenliğimiz için yapmaya karar verdiği güvenlikli duvar inşatları tamamlanmış olacaktır."
VEYSİ KAYNAK NE DEMİŞTİ?
Bakan Kaynak'ın CNN Türk'te sarf ettiği sözler şöyleydi:
"İran'da aldığımız bilgilere göre, yaklaşık 3 milyon mülteci var. İzinsiz mülteci var ve bunlar Türkiye'ye doğru hareketlenme içerisinde. İran'daki 3 milyon mülteci Türkiye'ye gelmeye çalışıyor. Daha çok Afgan maalesef. Yani İran'ın daha doğusundan. Şöyle bir endişemiz de var. Sanki Türkiye'ye doğru göçlerine İran devleti de yardımcı oluyor demeyeyim de; göz yumuyor gibi. Sadece 2016 yılında Iğdır ve Ağrı illerimizden izinsiz geçiş yapmak isteyen tam 30 bin mülteci girdi. Türkiye sınırlarından girdi ve işlem yapıldı onlar hakkında. Bunları hep komplike düşünmemiz lâzım. Bir, sınır güvenliğimiz önemli, bunun için sınıra duvar inşâ ediyoruz. Bu sene bu duvar bitecek. İki, o bölgede geri kabul merkezi yapıyoruz. Serbestçe Türkiye'de ellerini kollarını sallayarak dolaşmasınlar diye. Geri kabul merkezimiz İçişleri Bakanlığımız tarafından yaptırılıyor, birkaç ay içerisinde bitirilecek. Üç, düşünün ki; bunlar Türkiye'de kalmak için de gelmiyorlar. Avrupa'nın, dünyanın bunu da düşünmesi lâzım. Bir geçiş noktası olarak gelmek istiyorlar. Türkiye'de kalmak istemiyorlar. Batı'ya geçmek istiyorlar, bütün bunlar için Türkiye önemli bir bariyer ve önemli maliyete katlanıyor."
İRAN DIŞİŞLERİ: ALAKASIZ ve TUHAF
Kaynak'ın bu sözlerini "alâkasız ve tuhaf" diye değerlendiren İran Dışişleri'nin yazılı açıklamasında, "İran, 30 seneye aşkın bir süredir komşu ülkelerden gelen milyonlarca mülteciye ev sahipliği yapıyor. Türkiye, İran'ın bunca sene bu insani meseleyi hiçbir zaman siyasi ve özel hedefler doğrultusunda suiistimal etmediğini ve herhangi bir ülkeye karşı kullanmadığını İran'dan öğrenmeli" denildi.
"Türkiye'den insani meseleleri siyasi çekişmelere dâhil etmemesini, komşularının egemenlik haklarına ve Suriye ile Irak halklarının isteklerine saygı göstermesini istiyoruz" denilen açıklama şöyle tamamlandı:
"İran, komşular arasındaki ilişkilerin güçlenmesi ve gelişmesi için en iyi yöntemin ülkelerin toprak bütünlüğüne saygı gösterilerek, başkalarını suçlamak yerine yapıcı diyalogdan geçtiğine inanıyor."
