Türk dış politikasında en çok tartışılan konuların arasında arabuluculuk da yer alıyor. Türkiye'nin bulunduğu bölgede diğer devletler ile ilişkisinde dostane çözüme dair adımlar atması kadar farklı bölgelerdeki milletlere karşı ra arabulucu misyonuna soyunması çok tartışılan bir alan.
Uluslarararası ilişkiler ekseninde barışçıl misyonunu diğer alanlara da yaymayı amaç edinen bir dış politik öncelik Türk Dışişleri Bakanlığı'nın kuramsal açıklamalarında da resmiyet kazanmış durumda. İşte arabuluculuk misyonunun tanım ve içeriğine ilişkin değerlendirmeler:
Türkiye neden etkin davranmak durumunda?
Küresel istikrar bakımından son derece hassas bir coğrafyada yer alan ve bölgesinde meydana gelen çatışma, gerginlik ve gelişmelerden doğrudan etkilenen Türkiye, arabuluculuk ve kolaylaştırıcılık çalışmaları ile yakından ilgilenmektedir.
Arabuluculuk alanındaki çabalar, bölgemizde ve ötesinde istikrar, güvenlik ve refah alanları oluşturulmasına yönelik daha kapsamlı politikalarımızın bir yansımasıdır. Bölgesel işbirliğinin, karşılıklı ekonomik bağımlılığın ve sürdürülebilir insani kalkınmanın arttırılmasının çatışma riskini azaltarak önleyici bir tedbir teşkil edeceğine inanılmaktadır.
Dışişleri Bakanlığı'nın kurumsal sitesindeki değerlendirmede de şunlara vurgu yapılıyor:
Dış politik vizyon meselesi
Arabuluculuk konusundaki etkin tutum, Girişimci ve İnsani Dış Politika vizyonumuzun bir parçası. Türkiye, bölgesel ve küresel sorunlara sessiz kalmama bilinciyle, çatışmaların önlenmesine, çözümüne ve insani felaketleri sonlandırmaya katkıda bulunmak amacıyla girişimlerde bulunmaktadır.
Nitekim, Suriye, Irak, Lübnan, Bosna-Hersek, Afganistan, Kırgızistan, Filipinler ve Somali gibi farklı bölgelerde uzlaşma ve işbirliği sağlanması ve barışın tesisi amacıyla etkin arabuluculuk çabaları yürütülmüştür.
Öte yandan, arabuluculuk alanında eşgüdüm, işbirliği ve tecrübe paylaşımı, yetkin arabulucular yetiştirilmesi, bölgesel örgütlerin bu alanda kapasite oluşturması ve uluslararası normların belirlenmesi bakımından elzemdir.
Kapsamlı faaliyetler
Bu bağlamda, arabuluculuk faaliyetlerine yönelik ilgi, farkındalık ve desteği canlı tutmak, kapasite ve norm geliştirmek amacıyla Birleşmiş Milletler, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı AGİT ve İİT çerçevesinde başlatılan müstakil girişimlerde eşbaşkan konumuna ilaveten, evsahipliği yapılan iki ayrı uluslararası Arabuluculuk Konferans serisi ve Barış İçin Arabuluculuk Sertifika Programı'nı içeren kapsamlı faaliyetler yürütülmektedir.