Irak'ta Şii din adamı Mukteda es-Sadr'ın, destekçilerine Bağdat'taki "yolsuzlukla mücadele için düzenlenecek gösterilere katılın" çağrısı, dini liderin "ülkedekiŞii dini akımı sokağa dökme kabiliyetine sahip olduğu ve bunu grupların sokaktaki nüfuzunun seküler çevrelere göre daha fazla olduğunu göstermek için yaptığı" şeklinde yorumlanıyor.
Sadr, bu gösteriye sadece Bağdatlıların katılmasını önererek, eylemde "Kamu malını çalanların acilen cezalandırılması, yargıda köklü reformlara gidilmesi ve mezhepçiliğin reddi" konusunda taleplerin dile getirilmesi ve sadece bu yönde pankart taşınmasını tavsiye etmişti. Gösterilerde posterlerinin taşınmasını istemediğini ifade eden Sadr, "Her türlü hakaret, sözlü taciz, şahsi ve hizipçi taleplerden kaçınılmalı. Elektrik, su ve eğitim gibi kamu hizmetlerinin sağlanması talebine odaklanılmalı" demişti.
Uzmanlar, Sadr'ın çağrısının, ayrıca Başbakan Haydar el-İbadi'ye reformlarını bir an evvel gerçekleştirmesi için "baskı" özelliği taşıdığını da ifade ediyor.
"İbadi'ye destek"
AA muhabirine konuşan Sadr'ın desteklediği Ahrar Grubu Milletvekili Abdulaziz el-Zalimi, Sadr'ın başından beri gösterileri desteklediğini dile getirerek, "Cuma günü Bağdat'taki gösterilere katılma çağrısı da Şii merci Ayetullah Ali es-Sistani'nin tutumuyla da örtüşüyor" dedi.
Ülkedeki Şii otorite Sistani'nin "yolsuzlukların üzerine git ve demir yumrukla vur" çağrısı ve kitle gösterilerinin ardından bir takım reform kararları alan Başbakan Haydar el-İbadi'ye yönelik "aldığı kararları gerçekleştirmede gecikiyor" gerekçesiyle hem baskı hem de eleştiriler yöneltiliyor. Sadr'ın gösterilere destek isteği de İbadi'ye olan baskının devamı amacını taşıdığı belirtiliyor.
Zalimi, Sadr'ın Bağdat'taki gösteriye katılacak tabanına, "görevinde başarısız olan askeri yetkililerin azledilmesi" ve "hükümetin ilan ettiği reformları ivedilikle gerçekleştirmesi" taleplerinde bulunulmasını istediğini anlatarak, "Bu çağrı, aynı zamanda İbadi'ye açıkladığı reformların engellenmesi için baskı yapan bazı siyasi çevrelere cevap ve hükümete destek amacı taşıyor" dedi.
"Sadr, sokaktaki gücünü göstermek istiyor"
Sadr'ın yandaşlarına Bağdat'taki gösterilere katılma çağrısını değerlendiren siyasi analist Hamid Fadıl ise, "Mukteda Sadr'ın asıl çağrısı gerçek reformları yapması için İbadi'ye yöneliktir. İbadi'nin reform kararlarını uygulamada gerileme yaşanıyor. Sadr, İbadi'ye yönelik baskının devam etmesi için özellikle iktidarın merkezi olan Bağdat'ı seçti" diye konuştu.
"Sadr, sokaktaki gücünü de göstermek istiyor" diyen Fadıl, şöyle devam etti:
"Sadr, bu çağrısıyla "Sadr Akımı"nın gücü ve kendisinin bunları sokağa dökme kabiliyetini göstermek için tüm siyasi taraflara mesaj yolluyor. Bir diğer mesajı da yapılan gösterilerdeki meydanın sadece laik çevrelerin olmadığını, dini grupların bu çevrelere göre sokakta daha fazla ağırlığı olduğu ve yönlendirme kabiliyetinin onlara nazaran daha büyük olduğu. Sadr, bu hamlesiyle bir de laik çevrelerin ülkede etkin role sahip olmayan 'marjinal gruplar' olduğunu göstermek ve aynı zamanda Irak'taki Şii dini akıma önderlik yapabileceği mesajını da vermek istiyor."
Şii lider Ammar el-Hekim'in liderliğini yaptığı Yüksek İslami Konseyi üyesi Hamid Maala da "Hükümet, bazı çevrelerin güneydeki gösterilere katılarak bu güvenli şehirlerde güvenlik kaygısı yaratmak istediğini düşünüyor" diyerek, "Önceki gösterilerde dini ve siyasi bazı önemli şahsiyetlere yönelik itham ve sloganlar atıldı. Bu durum kesinlikle kabul edilemez. Bu gibi sloganların arkasında bazı siyasi tarafların durduğu ihtimalini de uzak görmüyoruz" şeklinde konuştu.
Irak'ta başkent Bağdat olmak üzere güney illerinde binlerce kişi, "kamudaki hizmet aksaklıkları" nedeniyle sokağa dökülmüştü. Her cuma düzenlenen gösterilerde, hizmet aksaklıklarının yanında yargı reformu, yolsuzlukla suçlananların cezalandırılması ve zaman zaman "sivil devlet" talepleri dile getiriliyor.
Sadr, başını çektiği "Sadr Akımı" destekçilerine, gelecek Cuma günü başkent Bağdat'ın Tahrir Meydanı'nda "kamu hizmetlerindeki aksaklıkları" protesto amacıyla düzenlenecek gösteriye katılın" çağrısında bulunmuştu.