Yapılan anlaşmaya göre taraflar 1081 esir ve tutukluyu serbest bırakacak. Anlaşmanın ilk aşamasının Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin (ICRC) katılımıyla önümüzdeki iki hafta içinde uygulanması bekleniyor.
Geçen hafta İsviçre'de başlayan Yemen Esir Takası Denetleme Komitesi'nin dördüncü toplantısının ardından varılan anlaşma, iki tarafın Şubat 2020'deki Amman toplantısında uzlaşı sağladıkları takas planına dayanıyor.
Şarku'l Avsat'ın haberine göre, müzakere heyetinden olan Yemen hükümetinde İnsan Hakları Bakanlığı Yardımcısı görevinde bulunan Macid Fadail, "Takasın önümüzdeki iki hafta içinde gerçekleşebileceğini ve tarih süreçle ilgili olarak Kızılhaç Komitesi ile görüşmelerin sürdüğünü” belirtti. Serbest bırakılacak tutuklular arasında Koalisyon güçlerinden 15 Suudi Arabistanlı ve dört Sudanlının da bulunduğunu belirten Fadail açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Her iki taraftan da 1081 mahkum için takas planının uygulanmasına karar verildi. Muhtemelen ekim ayının sonunda gerçekleşmesi beklenen takas ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2216 sayılı kararının kapsadığı dört isim de dahil olmak üzere ‘tamamına karşı tamamı' planı çerçevesinde diğer isimler de tartışılacak.”
“BM baskı kuramıyor”
Fadail, Söz konusu dört ismin (Nasır Mansur Hadi, Faysal Receb, Mahmud es-Subeyhi ve Muhammed Kahtan) serbest bırakılmasının ertelenmesine ilişkin şu değerlendirmelerde bulundu:
“Konuya dair büyük bir engel söz konusu. Dört kişinin serbest bırakılmasını ısrarla talep etmemize rağmen BM Yemen Ofisi bu konuda baskı yapmadı. Bu aslında bizden önce BM'nin bir talebiydi. Ancak Husi milislerin uzlaşmazlığı bunu engelledi. Bu isimlerin serbest bırakılarak ailelerini sevindirmek için baskıyı sürdürmek ya da bu noktada durup alınan karara uymak arasında seçim yapmamız gerekiyordu. Buna rağmen başkanlıktan gelen talimat doğrultusunda dört ismin ikinci aşamada serbest bırakılmasına dair garanti verilmesi koşuluyla mevcut planı kabul ettik.”
"Garanti verilemez"
Serbest bırakılacak tutukluların Husi savaşçılarından oluştuğunu belirten Fadail aralarında grubun lider komutan kadrosundan kimsenin bulunmadığı bilgisini verdi. Serbest bırakılanların bir daha cepheye katılıp katılmayacaklarının bilinemeyeceğini kabul eden Fadail, "Bunun garantisi verilemez” dedi.
Yemen Dışişleri Bakanı Muhammed el-Hadrami, BM Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin Cenevre'deki esir ve tutuklu takası uzlaşısından duyduğu memnuniyeti dile getirerek anlaşmanın uygulanması ve ikinci aşamasının geciktirilmemesi çağrısında bulundu.
Hadrami, Twitter hesabından yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Esir konusu tamamen insani bir dosyadır. Bu nedenle hükümet, anlaşmanın tüm maddelerinin ayrım yapılmadan uygulanmasına büyük önem veriyor. Hükümetin serbest bırakılmasını istediği kişilerin çoğu siviller, aktivistler ve zorla kaybedilenlerin yanı sıra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararında yer alan dört kişiden oluşuyor.”
BM Yemen Özel Temsilcisi Martin Griffiths anlaşmayla ilgili şunları söyledi:
"Tarafları daha fazla tutuklunun serbest bırakılmasının önünü açmak için bir an önce mahkumları serbest bırakmaya ve bu ivmeyi kaybetmemek için hiçbir çabadan kaçınmamaya davet ediyorum. Bunu yaparak Stockholm'de verdikleri taahhütleri yerine getirecek ve sevdiklerini bekleyen birçok Yemenli ailenin çektiği acılara son verecekler."
Uluslararası Kızılhaç Komitesi Yakın ve Orta Doğu Direktörü Fabrizio Carboni, konuyla ilgili şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bugün imzalanan anlaşma, uzun yıllardır ayrı kalmış yüzlerce tutuklu ve aileleri için olumlu bir adım oldu. Bu sayede yakında yeniden bir araya gelecekler. Ancak bu sadece sürecin başlangıcıdır. Tüm tarafları somut bir uygulama planı üzerinde anlaşmaya varmak için süreci hızlandırmaya çağırıyoruz. Böylece bu süreç kağıt üzerinde kalmada gerçekliğe dönüşebilsin.”
Kaynak: Şark'ul Avsat
