TIMETURK | HABER MERKEZİ (AA)
Güney Hareketi, Husilerden geri alınan güneydeki bölgelerin idaresi için geçen hafta eski Aden Valisi Aydarus ez-Zubeydi liderliğinde "siyasi geçiş konseyi" kurulduğunu duyurdu. Zubeydi, nisan sonunda Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi tarafından valilik görevinden alınmıştı.
Konuyu, güney halkının sembollerinden sayılan Aden Valisi'nin görevden alınmasına "doğal tepki" olarak yorumlayanlar olsa da siyasi uzmanların genel kanaati Güney Hareketi'nin hükümete karşı böyle bir adım atmaya cesaret edemeyeceği ve arkalarında bir dış güç olduğu yönünde.
BAE İLE İLGİLİ İDDİALAR
Nobel Barış ödülü sahibi Yemenli aktivist Tevekkül Kerman'ın da aralarında olduğu bazı uzmanlar, güneydeki gelişmelerden Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) sorumlu tutuyor. BAE yönetimini Husilerden kurtarılmış bölgelerde yeni bir çatışma ortamı oluşturmakla suçlayan bu uzmanlara göre siyasi geçiş konseyine katılan çoğu kişinin BAE ile sıkı ilişkileri bulunuyor.
AA muhabirine konuşan araştırmacı yazar Faysal el-Muceydi de siyasi geçiş konseyi ilanını sadece Zubeydi'nin görevden alınmasına tepki olarak görmenin doğru olmadığını söyledi.
Muceydi, "Konseyin ilanı, planlar, isimler ve atılacak adımlar anlık ortaya çıkmamış, daha önceden planlanmış gibi. Bölgesel bir desteğin olduğu, olayları takip edenlerin gözünden kaçmayacaktır. Ayrıca, Suudi Arabistan, Körfez ülkeleri ve Arap Birliği'nin Yemen konusundaki duruşları çatışsa da içlerinde bu yeni oluşumun gerçekleşmesini isteyenler var" değerlendirmesinde bulundu.
"Körfez ülkelerinin Yemen'in bütünlüğünü destekleyen son bildirisi Suudi tutumunun yansımasıdır ve meşruiyeti aşan çağrıların reddedildiğini açıkça ortaya koymaktadır" diyen Muceydi, BAE'nin Yemen'deki varlığının da esasında bu meşruiyetle ilişkili olduğuna dikkati çekti.
HUSİLER ve İRAN
Muceydi, Güney Hareketi'nin siyasi geçiş konseyi ilanını, Arap Koalisyonu güçlerinin bölgedeki varlığını ciddi şekilde etkileyecek "tehlikeli bir hareket" olarak nitelerken, "Bu yeni oluşumdan en çok faydalanan Husiler ve İran olacaktır" yorumunu yaptı.
Siyasi uzman Ahmed ez-Zerka da siyasi geçiş konseyinin kurulmasının, Aden Valisi Zubeydi'nin görevden alınmasıyla iyice su yüzüne çıkan sahadaki çekişme halkalarından biri olduğunu ifade etti.
Zerka, "Konseyin kurulması, Cumhurbaşkanı Hadi ile Aden'deki BAE'ye yakın grupların arasındaki ilişkinin çıkmaza girdiğinin delilidir. Bunun en büyük sebebi ise BAE'nin Yemen'in sahil şeridine sahip olmayı istemesidir" dedi.
Aden'de geçen iki yıl zarfında yaşanan olaylara bakıldığında bu niyetin açıkça görüleceğini belirten Zerka, bölgede doğrudan BAE ile irtibatlı askeri birlikler ve güvenlik organları oluşturulduğuna işaret etti.
"DIŞ BAĞLANTILI" İDDİALAR YALANLANDI
Güney Hareketi, siyasi uzmanların bu değerlendirmelerine karşın, dış bağlantısı olduğu iddialarını reddediyor. Siyasi geçiş konseyine başkan yardımcısı olarak atanan Hani bin Berik, konseyi kimseden izin almadan kendi iradeleriyle kurduklarını açıkladı.
NELER YAŞANDI?
Eski Devlet Bakanı Berik, Cumhurbaşkanı Hadi'nin yayımladığı aynı kararnameyle Zubeydi ile birlikte nisan sonunda görevden alınmıştı.
BAE Dışişleri Bakanı Enver Karkaş, kendilerine yakın bu iki ismin azledilmesine "Gerçek problem, kişisel, ailevi ve partisel çıkarın, vatanın menfaatinin üzerinde tutulmasıdır" ifadeleriyle tepki göstermişti.
Değişikliklerle ilgili kararnameden iki gün sonra Suudi Arabistan yönetimi, Hadi'yi Cidde'de ağırlayarak Yemen hükümetine daimi desteğini yineleyince, Karkaş bu kez Suudi Arabistan ile BAE'nin Yemen konusundaki tutumunun net ve uyumlu olduğu yönünde açıklama yapmıştı.
Suudi Arabistan'ın tavrı ile BAE'nin konuya ilişkin ilk tepkisi, iki ülke arasında Yemen konusunda anlaşmazlık çıktığı iddialarını gündeme getirmişti.
YEMEN'DE DURUM
Husiler ile Salih yanlıları, Eylül 2014'ten bu yana başkent Sana'nın denetimini elinde bulunduruyor. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015'ten bu yana Husilere karşı Yemen hükümetine destek veriyor.
Meşru yönetime karşı darbe yapan İran destekli Husiler ve eski Cumhurbaşkanı Salih güçlerinin Yemen ordusu ile girdiği çatışmalar nedeniyle 10 binden fazla Yemenli hayatını kaybetti, yaklaşık 3 milyon kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı.
(HABERE GİTMEK İÇİN FOTOĞRAFA TIKLAYINIZ)