Her yıl binlerce kişinin katıldığı Ales sınavının ne olduğu pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından düzenlenen sınavlardan biri olan ALES hakkında pek çok araştırma yapılmış durumda. Peki ALES sınavı tam olarak nedir? Kimler ALES sınavına katılabilmektedir? ALES puanı ne işe yaramaktadır?
Pek çok lisans öğrencisinin yıl içinde merakla tarihinin açıklanmasını beklediği ALES sınavı yükseköğretim kurumlarından çalışacak personeli seçmek için yapılan akademik bir sınavdır. Sınavı ise Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi olan ÖSYM hazırlayacaktır.
ALES nedir?
ÖSYM tarafından hazırlanan sınavda ülke genelinde lisansüstü eğitime girişte, yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına yapılacak atamalarda, yurt dışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların seçiminde ilgili kurumların kullanacakları puanları veren ve tam adı Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş sınavı olan ALES, ilkbahar döneminde 1 ve sonbahar döneminde 2 olmak üzere bir yıl içerisinden toplamda 3 kez yapılır ve adaylar yıl içindeki sınavların hepsine katılabilmektedir.
ALES'e kimler başvurabilmektedir?
ALES sınavı için ÖSYM tarafından yapılan açıklamada sınavın yükseköğretim kurumlarında çalışmak üzere öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim planlamacısı kadrolarında açıktan veya öğretim elamanı dışındaki kadrolardan atanabilmek maksadıyla zorunlu olarak belirlenmiş bir sınav sistemidir. Yüksek lisans programına geçiş olarak değerlendirildiğinde sınava lisans programından mezun olmuş, lisans programından mezun olabilecek durumda bulunanlar yani lisans son sınıf öğrencileri ile yurt dışında lisans eğitimi görmüş ve denklik belgesi olan tüm herkes başvuru yapabilir.
Sınavda hangi konular sorulur?
Sınavlarda adaylara sözel ve sayısal olmak üzere farklı bölümlerden oluşan karma bir test uygulanacaktır. Sınav dili Türkçe olacaktır. Her iki bölüm tek kitapçık hâlinde bir bütün olarak adaylara verilecek ve adaylar cevaplarını, her sorunun bitiminde yer alan cevap alanlarına optik forma işaretleyeceklerdir. Sınavda uygulanacak testin sözel bölümünde 50'şer sorudan oluşan bir test yer alacakken; sayısal bölümünde ise 50'şer sorudan oluşan bir test yer alacaktır. Bütün adaylar, iki testten, yüksek olarak hesaplanmasını istedikleri ağırlıklı puana uygun en az üçünü seçerek toplamda en az 100 soru cevaplandırmış olacaklardır.
Ağırlıklı puanlara göre testlerin ağırlıkları arasında farklılıklar yer almaktadır. Adaylar isterlerse bütün testleri cevaplandırabileceklerdir. Sayısal test adayların temel matematiksel işlemler matematiksel ilişkilerden yararlanma, tekli, ikili ve üçlü problemler ve geometri gibi başlıklar altında yer alan soru alanlarını içerecek. Adayların sıralama, çözümleme, analiz etme, yorumlama ve mantıksal akıl yürütme gibi daha çok ileri düşünme becerileri ölçülecek bu sayede başarıları gözler önüne serilebilecektir. Sözel testlerde ise genel olarak sözcükte, cümlede ve parçada anlam, cümle ve metni tamamlama, kesin yargıya ulaşma, düşünce akışını bozan ifadeyi bulma ve parçada anlam bütünlüğü sağlama gibi başlıklar altında yer alan sorulardan oluşacak. Her bir testteki sorular, belirli yükseköğretim programlarında kazanılan yeterlikleri ve bilgileri ölçmeye yönelik olmayacaktır. Test soruları, farklı alanlardan gelen yükseköğretim kurumu mezunlarının cevaplayabilecekleri nitelikte olacaktır. Bu sayede karma sınav ile her alandan başarılı bireyler seçilecektir.
ALES'ten kaç puan almak gerekir?
Adayların sınavdan, başvurduğu lisansüstü programın puan türünde yani alan sınavında en az 55 puan (tezsiz yüksek lisans programları için senatolarca daha düşük bir puan belirlenebilir), lisans diplomasıyla doktora veya sanatta yeterlik programına başvuracaklar için ise en az 80 puan almaları gerekmektedir.