Gelir Vergisi Kanunu'na göre bazı çalışanların gelir vergisinden muaf tutulmasına "esnaf muaflığı" adı veriliyor. Yeni yıldan itibaren yaklaşık bir milyon küçük esnaf daha kalıcı olarak bu kapsama girecek. Esnaf muaflığından bir işyeri açmadan giyim, süs eşyası gibi ürünler satanlar, musluk, ayakkabı tamircisi, kundura boyacısı, traktör, sandalla ücret karşılığı taşıma yapanlar, evde dikiş, turistik eşya gibi üretim yapanlar yararlanabiliyor.
Esnaf muaflığına ilişkin koşulları taşıyanlar ikamet ettikleri bölgedeki vergi dairesinden "esnaf vergi muafiyeti belgesi" alabiliyor. Gezici olarak piyango bileti satan, kapı kapı dolaşarak satış yapanlar gelir vergisinden muaf tutulurken, yapılan komisyon, prim ve benzeri ödemeler üzerinden gelir vergisi alınır. Geleneksel, kültürel, sanatsal değeri olan ve kaybolmaya yüz tutan meslek kollarında faaliyette bulunanlar, hurda toplayıp satanlar da esnaf muaflığından yararlanabilir. Evde ürettiklerini satanlar bu yıl için 1144 lira sigorta ve sağlık primini yatırarak emekliliğe hak kazanabilir.
1- ESNAF MUAFLIĞINDAN KİMLER YARARLANABİLİR?
Esnaf muaflığından; motorlu nakil vasıtası kullanmamak şartıyla gezici veya bir işyeri açmadan perakende ticaret yapanlar, musluk tamircisi, çilingir, kundura boyacısı, berber, nalbant gibi küçük esnaf, evde dikiş, nakış, ütü yapan, havlu, halı, kilim dokuyan, erişte, tarhana, mantı ürünlerini işyeri açmadan satanlar, hurda toplayanlar yararlanabilir.
2- MUAFİYETTEN YARARLANMAK İÇİN "ESNAF VERGİ MUAFİYETİ BELGESİ" ALINMASI ZORUNLU MU?
Belgenin alınması isteğe bağlı olup şartları topluca taşıyanlar talep etmeleri durumunda ilgili vergi dairesine başvurarak alabilir. Üç yıl geçerli olan belge için herhangi bir ücret talep edilmiyor.
3- EVDE ÇİÇEK YAPIP SATIYORUM, MUAFİYETTEN YARARLANABİLİR MİYİM?
Evde yapılacak işler şöyle sıralanıyor; Havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, örgü, dantel, nakış işleri, turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, tığ örgü işleri, tarhana, erişte, mantı gibi ürünlerin üretilmesi. Bunların da sadece kermes, festival, panayır ile kamu kurumlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması gerekiyor. Bu ev hanımları muaflıktan yararlanabilir.
4- EVDE ÜRETİM YAPANLARIN İSTEĞE BAĞLI SİGORTA İÇİN NASIL BİR YOL İZLEMESİ GEREKİYOR?
Ev hanımları başta olmak üzere sosyal güvenlik sistemine tabi olmayanlar ayda 1144 lira ödeyerek isteğe bağlı sigortalı olup emekliliğe hak kazanılabilir. Birinci adımda vergi dairesinden gelir vergisi mükellefi olunmadığına dair belge alınması, ikinci adımda da SGK'ya isteğe bağlı sigorta başvurusunda bulunulmalı.
5- İNTERNETTEN SATIŞ DA MUAFİYET KAPSAMINDA MI?
Bu yıl 1 Ocak'tan itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere evlerde üretilen malların internetten satışından esnaf muaflığı getirildi. Gelir İdaresi Başkanlığı tebliğine göre, el emeği ile imal edilen ürünleri bir işyeri açmadan satanlar esnaf muaflığından yararlanabilir. Esnaf muaflığından faydalananların beyanname verme gibi yükümlülükleri bulunmayacak.
6- EVDE ÜRETİLEN ÜRÜNLERİN GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNCE DÜZENLENEN PROGRAMLARDA SATILMASI MUAFİYETE ENGEL TEŞKİL EDER Mİ?
Evde üretilen ürünlerin pazar takibi suretiyle satışını yapanlar, kermes, festival ve panayırlarda satışını yapanlar ile kamu kurum ve kuruluşlarınca devamlılık arz edecek şekilde belirlenen yerlerde satışını yapanlar, esnaf muaflığından yararlanamaz.
7- MUAFİYET BELGESİNİ NASIL ALABİLİRİM?
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesinden form doldurularak çıktısı alınacak. Bu formla ikametgâhın bulunduğu yerdeki vergi dairesine başvurularak ücretsiz bir şekilde belge alınabilir. Belge teslim edildikten sonra vergi dairesi yetkilileri gün verecek ve eve gelerek bu işi yaptığınıza onay veren bir tutanak tutacak.
8- TAKSİCİLER, SANATÇILAR İÇİN BU YIL SİGORTA PRİM VE ÖDENEK TUTARI NE KADAR?
Kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanlar, taksi, dolmuş ve toplu taşıma araçlarında çalışanlar 28 gün üzerinden prim yatıracak. Bu kapsamda günlük kazanç alt sınırı bu yıl için 1185 lira, üst sınır da 8 bin 138 lira belirlendi.
9- GEZİCİ OLARAK MİLLİ PİYANGO BİLETİ SATANLAR ESNAF MUAFLIĞINDAN YARARLANABİLİR Mİ?
Bir işyeri açmaksızın münhasıran gezici olarak milli piyango bileti satanlar esnaf muaflığından yararlanabilirler. Diğer yandan bu kişilere yapılacak komisyon, prim ve benzeri ödemeler üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılıyor.
10- KAPI KAPI DOLAŞARAK SATIŞ YAPANLAR DA MUAFİYET KAPSAMINDA MI?
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna göre gerçek ve tüzel kişilerin mallarını iş akdi ile bağlı olmaksızın bunlar adına kapı kapı dolaşmak suretiyle tüketiciye satanlar gelir vergisinden muaftır. Bu şekilde vergiden muaf olanlara yapılan komisyon, prim ve benzeri ödemeler üzerinden, gelir vergisi tevkifatı yapılır. Bir işyeri açarak faaliyette bulunanlar ile hizmet sözleşmesine bağlı olarak ücretli kapsamında çalışanlar bu muafiyetten yararlanamaz.
11- HER TÜRLÜ HURDA MADDEYİ TOPLAYARAK SATANLAR ESNAF MUAFLIĞINDAN FAYDALANIR MI?
Ticari işletmelere ait atıkları mutat olarak veya belli aralıklarla satın alanlar hariç olmak üzere bir işyeri açmadan her türlü hurda maddeyi toplayarak veya satın alarak bu malların ticaretini yapanlar muaflıktan faydalanır.
12- ESNAF MUAFLIĞI KAPSAMINDA BULUNANLAR NE ŞEKİLDE VERGİLENDİRİLMEKTEDİR?
Esnaf muaflığı kapsamında bulunanlar, mal veya hizmet teslim ettikleri kişilerin durumuna bağlı olarak tevkif suretiyle vergilendiriliyor.
13- GELENEKSEL MESLEK KOLLARINDA FAALİYETTE BULUNANLAR MUAFLIKTAN YARARLANABİLİRLER Mİ?
El dokuma işleri, bakır işlemeciliği, çini ve çömlek yapımı, sedef kakma ve ahşap oyma işleri, kaşıkçılık, bastonculuk, semercilik, yazmacılık, yorgancılık, lüle ve oltu taşı işçiliği, yemenicilik, oyacılık gibi meslek kollarında faaliyette bulunanlar muaflıktan yararlanabilir.
14- SÖZ KONUSU MESLEK KOLLARINDA İŞYERİ AÇILMASI DURUMUNDA MUAFİYET SONA ERER Mİ?
Söz konusu meslek kollarında; devamlı veya arızi olarak, işyeri açılarak, motorlu araç kullanılarak, yardımcı işçi veya çırak çalıştırılarak faaliyette bulunulması muafiyetten yararlanmaya engel teşkil etmemektedir.
15- 1 MİLYON KÜÇÜK ESNAFA VERGİ MUAFİYETİNE İLİŞKİN YASAL DÜZENLEME NE ZAMAN YAŞAMA GEÇECEK?
Ekonomi paketi kapsamında yer alan ve doğrudan 1 milyon esnafı ilgilendiren ve kalıcı olarak yaşama geçirilecek olan vergi muafiyetine ilişkin yasal düzenleme Meclis açıldığında görüşülecek. Aralık ayı sonu itibariyle takvime bağlanan düzenlemeyle kuaför, berber, terzi, ayakkabı tamircisi gibi basit usulde defter tutan esnaftan gelir vergisi alınmayacak. Bu düzenlemeden yararlanması için yıllık cirosunun 240 bin liranın altında olması yeterli olacak.
Kaynak: Sabah Gazatesi
