17 yıllık Airbus-Boeing çekişmesinde yeni gelişme
Gazeteci Güldener Sonumut, NATO-2021 toplantısına ilişkin değerlendirmesinde “AB-ABD zirvesinde stratejik otonomi ayrışması” olduğuna dikkat çekerek ABD-AB arasındaki Çin sorununa temas etti. Sonumut ayrıca ABD-AB arasındaki vergi ve gümrük anlaşmalarına dair ayrıntılar paylaştı

Oluşturma Tarihi: 2021-06-16 13:30:56

Güncelleme Tarihi: 2021-06-16 13:30:56

Biden'ın Avrupa turnesine başlamadan önce Washington Post gazetesi için kaleme aldığı uzun makalede NATO'ya daha az yer verip Transatlantik ilişkiler konusunda ABD-AB ilişkilerine vurgu yapması soru işaretlerine neden olmuştu. ABD-AB zirvesinde taraflar demokratik değerler, uluslararası ticaret ve Rusya konusunda fikir birliğine vardılar. Bu çerçevede ABD'nin GAFA olarak bilinen Google-Amazon-Facebook-Apple gibi dijital devleri vergilendirme konusundaki girişime karşı başlattığı vergilendirme cezasını askıya alması AB tarafından memnuniyetle karşılandı. Airbus ve Boeing'e yönelik gümrük vergisi yaptırımlarının da kısa zamanda çözüme ulaşması için taahhütlerin yinelenmesi yine olumlu karşılandı. Zira ABD ve AB Trump döneminde yaşanan ticaret anlaşmazlıklarına son verme iradesi sergilediler. Dış politikada ise ABD ile AB arasında prensipler konusunda görüş birliği olsa bile bazı ayrışmalar yok değil.

Çin ayrışması

ABD, AB'nin savunma alanında stratejik otonomi kavramını henüz anlamlandıramadı. ABD için Avrupa kıtasının güvenliği NATO tarafından üstlenilmesi gerekiyor. Avrupa'lı müttefiklerin de payına düşen görevi yerine getirecek imkân ve yeteneklere sahip olmaları gerekiyor. Rusya'ya yaklaşım konusunda ABD ile AB arasında görüş birliğinin bulunmasına karşı AB ile ABD arasında Çin'e yönelik politikalar konusunda görüş ayrılıkları bulunuyor. AB'ye göre Çin iklim değişikliği konusunda Batı dünyasının önemli bir ortağı ancak teknoloji alanında önemli bir rakip, temel hak ve özgürlükler konusunda da uyarılması gereken bir ülke konumunda.

Ayrıca Aralık 2020 yılında AB liderler zirvesinde kararlaştırıldığı üzere, ABD-AB zirvesinde Türkiye ile ilişkiler ele alındı. Sonuç bildirgesinde de demokratik Türkiye ile karşılıklı yarara ve işbirliğine dayalı bir ilişki geliştirmek istediklerine yönelik siyasi irade sergileyen ifadelere yer verdiler.

Diplomatik kaynaklar, Joe Biden'in Transatlantik ilişkilerin belkemiğinin NATO olduğunu ve AB'nin sadece ticari bir topluluk olduğunu vurgulamak amacıyla sergilediği bir tutum olduğuna vurgu yaptılar. Ayrıca Çin konusundaki görüş ayrılığı ile NATO liderler zirvesinde yaşanan görkemi gölgelememek için basın toplantısına katılmadığına dikkat çektiler.

Havada ABD-AB anlaşması sağlandı

ABD Başkanı Joe Biden dün ABD-Avrupa Birliği Zirvesi'ne katıldı. Görüşmede en önemli konu ABD ve AB arasındaki gümrük vergileriydi. Trump döneminde uygulamaya koyulan karşılıklı gümrük vergileri henüz tamamen kaldırılmadı ve sorun oluşturuyor.

Görüşmede, ABD merkezli Boeing ile AB merkezli Airbus'a uygulanan sübvansiyonlar konusunda ise anlaşmaya varıldı. Böylece 17 yıldır süren bir sorun çözülmüş oldu. Anlaşma sonrasında iki taraf karşılıklı olarak ek vergileri kaldıracak. AB ve ABD, birbirlerinin havacılık şirketleri Airbus ve Boeing'e sağlanan desteklemelerden ötürü karşılıklı olarak uyguladıkları 11,5 milyar dolarlık ilave gümrük vergilerini 5 yıl için askıya almaya karar verdi.