Dünyada enerji konusunda önemli isimlerden olan, Financial Times Gazetesi'nin “yılın enerji insanı” olarak seçtiği, Forbes Dergisi'nin dünya enerjisini yöneten 7 isimden biri ilan ettiği Dr. Fatih Birol, Habertürk'ten Nalan Koçak'ın sorularını yanıtladı.
PETROL ÇAĞI BİTMEDİ AMA DENGELER DEĞİŞTİ
2015'ten bu yana Paris merkezli Uluslararası Enerji Ajansı'nın başkanı olan ve BM Genel Sekreteri'ne danışmanlık yapan, Sabancı Üniversitesi Uluslararası Enerji Merkezi'nin de onursal başkanı Birol'a göre, petrol çağı bitmedi ama dengeler değişti. ABD kaya petrolüyle sessizce enerji devrimi yaptı, artık Ortadoğu'ya ihtiyacı yok. Rusya'ysa uzatmaları oynuyor...
İşte Birol'un açıklamaları:
- Peki, petrol çağının sonuna mı geliyoruz?
Petrolün gazetelerde ölüm ilanını vermek için son derece erken. Petrol tüketimindeki artışta bir yavaşlama olacak. Ama dünyanın bağımlılığı devam edecek. Nedeni şu; petrolü sadece arabalarda kullanmıyoruz. Tüketim en fazla kamyonlar, uçaklar ve petro-kimya tesislerinde. Arabaların hepsini elektriklendirsek bileki çok zor- diğer araçlar talebin büyümesine neden olacak.
- Petrol çağı ne kadar sürer?
En az 30 sene daha.
- Peki rezerv yeterliyse neden alternatif enerji yolları aranıyor? Temiz olmadığı için mi?
Evet.
‘ABD'DE BİR ENERJİ DEVRİMİ OLDU'
- ABD'nin Ortadoğu'daki işgallerinin bir nedeninin enerji olduğunu biliyoruz. “Bu enerji arayışının astarı yüzünden pahalıya geldi” diyebilir miyiz?
ABD enerjide çok büyük bir devrim yapıyor. 10 sene önce dünyanın en önemli petrol ve doğalgaz ithalatçılarından biriydi. Başka ülkelere muhtaçtı. Ancak durum tam tersine döndü. Kaya gazı ve kaya petrolü devrimi sayesinde dünyanın rakipsiz lideri ve ihracatçısı olmaya başladı. Bu ABD dış politikasında ve dünyadaki enerjinin jeopolitiğinde oyunu tamamen değiştirecek. Mesela Avrupa Rus doğalgazının en önemli müşterisi. Rusya şartları Avrupa'ya dikte ediyor.
- Vanayı kapatma tehdidi savuruyor...
Ama şimdi mahalleye birden fazla bakkal açıldı. Pazarlık yapabilirsiniz. Rekabet kızışıyor. Bu da Türkiye gibi ithalatçı ülkelerin lehine.
- ABD'nin son yıllarda enerji kaynaklarını çeşitlendirmesinin nedeni, Ortadoğu bataklığından çıkmak istemesi mi?
ABD'nin artık Ortadoğu petrol ve doğalgazına ihtiyacı kalmadı. Hatta birçok Körfez ülkesi ABD'den gaz almak için görüşmeler yapıyor. Çok büyük bir devrim. Bunu ilk gören de 2009'da biz olduk. Her sene çıkardığımız bir kitap var, orada “ABD'de sessiz bir devrim” oluyor dedik.
‘ABD, ENERJİ ALANINDA ORTADOĞU'DAN ÇEKİLİYOR'
- Kaya petrolü araştırmalarının talimatını veren de George W. Bush değil mi?
Çok doğru.
- Petrol için Irak'ı işgal eden Bush, bir yandan da enerji çeşitlendirme planları yapıyormuş...
Burada en önemli motivasyon enerjide bağımsızlığı kazanmaktı. En sonunda bu hedeflerine erişiyorlar.
- “ABD Ortadoğu'dan çekiliyor” diyebilir miyiz?
Dış politika ve savunmayı bilemem ama enerji anlamında evet. Size bir rakam vereyim, ABD şu anda hem gaz hem petrolde dünyanın bir numaralı üreticisi. Petrolde Suudi Arabistan'ı, gazda da Rusya'yı geçti. ABD'nin gaz üretimi sadece 7 yılda 2 tane Katar'a eş.
