TBMM Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (KEFEK) bünyesinde, Kadınların İş ve Aile Yaşamlarının Uyumlaştırılmasında Karşılaşılan Sorunların Tespiti ve Çözüm Önerilerinin Belirlenmesi Konulu bir alt komisyon oluşturuldu. Bu komisyona, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü bürokratları tarafından yapılan sunumda ilginç tespit ve öneriler yer aldı.
Sunumda, Türkiye'de kadınların istihdama katılım oranının yüzde 28,9, kayıt dışı çalışma oranının ise yüzde 36,8 olduğu belirtildi. Türkiye'deki 15 yaş üstü 31 milyon 623 bin olan kadın nüfusunun, 22 milyona yakını çalışmıyor. Kırsalda çalışan kadınların yüzde 96'sı ücretsiz, aile işçisi ve kayıt dışı olarak çalışıyor. Türkiye'de ücretli veya yevmiyeli çalışan kadınların oranı yüzde 30,6; işveren olarak çalışan yüzde 12,2; kendi hesabına çalışan oranı yüzde 17,1 olarak sıralanıyor.
Aile Bakanlığının komisyona yaptığı sunumda yer alan öneriler şöyle sıralandı:
ESNEK MESAİ SİSTEMİ
Kamuda çalışan memurlar için çocuk ilköğretim çağına gelinceye kadar ebeveynlerin yarı zamanlı çalışmasına ilişkin bir düzenleme olmalı. Mesai saatlerinin kreş, okul öncesi eğitim kurumlarıyla giriş ve çıkış saatleriyle uyumlaştıracak şekilde birtakım çalışmaların yapılmasına ihtiyaç var.
Covid-19 salgını süresince edinilen deneyimlerden yararlanarak kamuda esnek çalışmaya ilişkin kalıcı düzenlemeler yapılabilir, işin elverdiği ölçüde, tercihe bağlı olarak iş yerinde ve evden çalışma şeklinde hibrit modellerin uygulanması mümkündür.
Bakım sorumlulukları nedeniyle kamu görevlilerine tercihe bağlı olarak esnek mesai sistemi uygulaması da yine önerilebilecek çalışmalar arasında görünüyor.
AİLE DOSTU VERGİLENDİRME POLİTİKASI
Doğum sonrası ücretli babalık izni süresinin arttırılmasında fayda var. Kreş desteği, ücretli izinler başta olmak üzere doğum sonrası izinler artırılabilir, aile dostu vergilendirme politikaları uygulanabilir.
Çalışanlara kreş için nakit desteğinin veya farklı teşviklerinin sağlanması, ücretli analık, babalık izin sürelerinin arttırılması, evliler ve bekârlar için farklı vergi oranlarının getirilmesi, çocuk sayısına göre çalışanların vergi dilimlerinde düzenlemeler yapılması veya belli oranlarda vergi iadesinin sağlanması gibi düzenlemeler de yine üzerinde çalışılabilecek konu başlıkları.
Kadın işçilere doğum nedeniyle iş göremezlik halinde gelir kaybına uğramamaları için günlük kazancının tamamının ödenmesi, esnek çalışma biçimleri güvenceli esneklik modeline uygun bir yapıya kavuşturulması, ebeveynlerin dönüşümlü olmak koşuluyla yıllık izinlerini çocuklarının tatil dönemlerinde kullanabilecek şekilde esnetebilmesi yönünde önerilerimiz yer alıyor.
