Dünya çapındaki krizler zincirine karşı duyarsızlaştı. Daha önce hızla sönüp giden jeopolitik korkularla yatırımcılar bu sefer ham petrolün fiyatını artırmadan önce gerçek arz kesintilerine dair kanıt bekliyorlar. Ancak uzmanlar, Orta Doğu'da ortaya çıkan bölgesel savaşın, yalnızca dünya ekonomisini değil, belki de ABD başkanlık seçimlerini de sarsacak yıkıcı bir petrol fiyat artışına neden olabileceği konusunda gerçek bir riskin mevcut olduğu konusunda uyarıyor. Petrol 100 dolarlık yükselişine yaklaşırken akaryakıt fiyatlarının 50 lirayı geçmesi bekleniyor.
İran'ın İsrail'e yüzlerce füze yağdırmasının ardından Salı günü petrol fiyatları sadece %2,4 arttı. İsrail misilleme sözü vermesine rağmen fiyatlar çarşamba günü sınırlı yükseldi.
Perşembe günü, Başkan Joe Biden'ın İsrail'in İran'ın petrol rezervlerine saldırması kapısını açık bırakmasıyla piyasalar daha güçlü tepki verdi. Ham petrol Perşembe öğleden sonra yaklaşık %5 artarak varil başına 73,50 dolara çıktı.
2022'deki şok
Yine de ABD petrol fiyatları, geçen sonbaharda gördüğü yaklaşık 90 dolarlık zirveden ziyade 2024'teki en düşük seviyelerine çok daha yakın kalmaya devam ediyor.
Bu sakin tepki, arz fazlası, Çin'deki ekonomik sıkıntılar ve Suudi Arabistan ile Rusya'nın liderliğindeki petrol karteli OPEC+ içindeki çekişmeler konusundaki endişelerin devam ettiğini gösterdi. Daha iki yıl önce, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından Mart 2022'de petrol fiyatları varil başına 130 dolara fırlamıştı.
100 dolar beklentisi
Bu kapsamda İran'ın petrol tesislerine saldırı fiyatların yükselmesine neden olabilir. İsrail'in İran'ın enerji tesislerine saldırması durumunda dünya, petrol fiyatlarının varil başına 74 dolardan muhtemelen 86 dolara çıkacağını söylüyor.
Hürmüz Boğazı'ndaki bir aksaklık da petrol fiyatlarını varil başına 100 doların üzerine çıkarabilir.
Geçtiğimiz hafta 79 doların üzerini test eden petrol, arta çatışmalara ve İsrail'in İran'a yapması planlanan saldırıya kilitlendi. İsrail'in İran'ın petrol üretim noktalarını vurması halinde ise petrol fiyatları 100 doları aşabilir.
50 lira şoku
Yükselen petrol fiyatlarının maliyeti süpermarketteki gıdadan arabanızın deposuna kadar etkileyebilir. Petrolün maliyeti süpermarketteki gıda fiyatından arabanızın deposunu doldurmanın maliyetine kadar her şeyi etkileyecek.
Analistler İsrail'in İran'ın petrol sektörüne saldırmaya karar vermesi halinde, Brent ham petrolünün fiyatındaki artışın pompalardaki dolum maliyetini "oldukça hızlı" artırabileceğini söylüyor. Bu senaryo Türkiye'deki genel enflasyonu da tehdit edebilir.
Bu kapsamda petrol yeni haftaya 77,75 dolardan başlarken petrolün 100 dolar olması durumunda ise akaryakıt fiyatları ibresini 50 TL'ye çevirebilir.
