Asgari ücret çalışmaları, hakkında ilk açıklamanın gelmesiyle beraber "Asgari ücret 2022 toplantısı ne zaman, Brüt asgari ücret, net asgari ücret ne kadar olacak" gibi sorular araştırılmaya başlandı. Türkiye'de 7 milyonu aşkın çalışanı ilgilendiren, ayrıca vatandaşların gelirini, ödemesini, işsizlik maaşını, kısa çalışma ödeneğini belirleyen asgari ücret 2022 konusunda tespit komisyonunun toplanmasıyla zam pazarlığı başlayacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Afyonkarahisar'da Türk-İş toplantısında yakın zamanda asgari ücret görüşmelerinin başlayacağını belirtmiş, "Asgari ücret bir sosyal adalet mekanizması olarak işleyecek. Önümüzdeki dönemde asgari ücret görüşmelerine başlayacağız. Asgari ücret sadece düşük gelirli grupların değil çalışma hayatında yer alan herkesin gelirine bir müdahale etme imkanıdır. Aynı zamanda asgari ücret bizim işsizlik sigortasından tutun bütün harcamalara kadar düzenleyici bir eşittir" dedi.
Bakan Bilgin, asgari ücret düzeyinin esas etkisinin özel sektördeki ücret seviyesini bilhassa örgütsüz çalışanların ücret seviyesinin reel olarak değiştiren bir unsur olduğuna dikkat çekerek, "Bu dönemde örgütsüz çalışanların hayatlarını düzenleyecek bir netice elde edilmesi konusunda çalışacağız" açıklamasında bulundu.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan, daha önce memur zammı konusunda yaptığı açıklamada, "Memurları enflasyona ezdirmeyeceğiz" sözüyle talimatı vermiş, 6. Dönem Toplu Sözleşmesi memur ve memur emeklisinin lehine enflasyonun üzerinde zam almasıyla sonuçlanmıştı.
Buna göre memur ve memur emeklisinin maaşına 2022'nin ilk altı ayı yüzde 5, ikinci altı ayı yüzde 7, 2023'ün ilk altı ayı yüzde 8, ikinci altı ayı yüzde 6 ve enflasyon farklarından oluşan zam yapılmıştı. Türkiye'de doğrudan 7 milyon çalışanı ilgilendiren, dolaylı yoldan diğer çalışanları da ilgilendiren asgari ücret konusunda da hükümet 'Çalışanlar enflasyona ezdirilmeyecek' parolasıyla hareket edecek.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, işçi-işveren ve kamu temsilcileriyle değişik zamanlarda toplanarak işçilerin alacağı en az ücreti belirliyor. Özellikle, Aralık ayı boyunca asgari ücret çalışmaları ve görüşmelerinin hız kazanması bekleniyor. Covid-19 sürecinin ekonomik etkilerinin en yoğun olarak hissedildiği 2020 yılının ardından asgari ücret 2021, salgın koşulları dikkate alınarak enflasyonun yaklaşık 6,96 puan üzerinde yüzde 21.56 oranında artış yapılarak brüt 3.577,50 TL'ye yükseltilmişti. 2020 yılında yıllık enflasyon yüzde 14,6 olarak kayıtlara geçmişti.
Net asgari ücret ise 2.825,90 TL olarak belirlenmişti. 2021 yılında asgari ücret net düzeyde 501 lira, brüt düzeyde 634 lira artış kaydetmişti. Asgari ücret belirlenirken Tespit Komisyonu'ndaki sıkı pazarlıkların yanında en kritik veri yıllık enflasyon rakamı olarak dikkat çekiyor. Son yılların asgari ücret zammı rakamlarındaki artışa bakıldığında bu artışın enflasyonun ortalama 4-5 puan üzerinde olduğu dikkat çekiyor.
2022 yılı için de asgari ücret zammının enflasyonun üzerinde bir refah payı ile birlikte belirlenmesi bekleniyor. Enflasyon verisi asgari ücret 2022 için büyük önem arz eden bir veri olarak dikkat çekiyor. Bununla beraber Merkez Bankası 2021 yılı Ekim ayı Piyasa Katılımcıları Anketi, reel-finansal sektör temsilcileri ve öğretim üyelerinden oluşan 52 katılımcıyla sonuçlandı. Buna göre yıl sonu için enflasyon (TÜFE) beklentisi yüzde 17,63 oldu. 12 ay sonraki enflasyon beklentisi ise yüzde 13,91 oldu.
Merkez Bankası 2021 yılı Ekim ayı Piyasa Katılımcıları Anketi'ne göre yıl sonu enflasyon beklentisi 17,63 olarak öngörüldü. 2022 yılında da asgari ücretin son yılların ortalamasındaki gibi enflasyonun yüzde 5 üzerinde bir refah payı ile birlikte belirleneceği hesaplanırsa artışın yüzde 22,63 olacağı tahmin edilebilir.
Elbette ki bu sadece bir tahmin. Kesin artışın birçok değişkenle beraber uzun süren görüşmeler sonucu ortaya çıkacağını unutmamak gerekir.
Asgari ücret 2022'nin yukarıdaki hesapta olduğun gibi yüzde 22,63 oranında yükseleceği öngörülürse brüt ücretin 4.385 lirayı, net ücretin de asgari geçim indirimi (AGİ) dâhil 3.460 lirayı geçeceği tahmin edilebilir.
Asgari ücret temelde işveren için 'Bundan daha az ücret veremezsin' anlamı taşıyor. Ancak bazı kötü niyetli işverenler işçinin maaşını asgari ücret ile gösterip kalanı elden verme yolunu seçerek vergi kaçırmanın yanında, çalışanın ileride daha yüksek emekli maaşı almasının önüne geçiyor. Bununla beraber çalışanların yüzde 40'a yakını asgari ücret ile çalışıyormuş gibi, yani olduğundan daha fazla asgari ücretli çalışan varmış gibi kayıtlara yansıyor.
İşverenin maaşı düşük göstermesi durumunda ilk olarak işçi, işverenden maaşı kadar sigorta primini ödemesini talep etmeli. İşverenin bu durumu dikkate almaması durumunda işçi ALO 170'yi arayarak şikayette bulunmalıdır.
Türkiye'de asgari ücret 2022 ile 7 milyon çalışanın maaşının yanında birçok değişiklikler de yapılacak.
İşsizlik maaşı artacak. Mevcut durumda en yüksek işsizlik maaşı 2010 TL olarak dikkat çekiyor.
Bütün çalışanların aldığı asgari geçim indirimi (AGİ) de yükselecek. Şu anda bekar bir işçi için AGİ 268,31 TL.
Emeklilik için doğum ve askerlik borçlanması yapanların ödeyecekleri miktarlar artacak. Mevcut durumda bir aylık ödeme 1.144 TL.
İş göremezlik ödeneği artacak.
Yaşlılık, evde bakım, engelli maaşları Ocak 2022 ile birlikte zamlanacak.
Kendi primini ödeyen Bağ-Kur'lular ve isteğe bağlı ödeme yapanların verdikleri paralarda artış kaydedecek.
Gündelikçiler için ödenecek primler artacak. Kaynak:Sabah
