Asgari ücret, yalnızca asgari ücret ile çalışanları değil, toplumun büyük bir kesimini de ilgilendiriyor. Asgari ücretin genel ücret artışını etkilemesinin yanı sıra, sosyal güvenlik primlerinin alt ve üst sınırlarının asgari ücrete göre belirlenmesi ve işsizlik ödeneklerinden emeklilik aylıklarına kadar pek çok ödemenin asgari ücret miktarından etkileniyor olması; konunun önemine işaret ediyor.
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin 23. maddesine göre, çalışan herkesin kendine ve ailesine insanlık onuruna uygun bir yaşayış sağlayan ve gerekirse her türlü sosyal koruma aracılığıyla da tamamlanan adil ve elverişli bir ücret alma hakkı var.
Anayasal dayanak noktası
Türkiye'de asgari ücret, kavramsal olarak ilk kez 3008 sayılı ve 1936 tarihli İş Kanunu'nda yer alsa da uygulamaya geçilmesi 1951 yılını buldu. 1967'ye kadar mahalli komisyonlarca iş koluna ve şehre göre belirlenen asgari ücret, 1974'ten itibaren ulusal düzeyde belirlenmeye başladı. Tarım işçileri için uygulanan farklı asgari ücret, 1989'da bırakılırken 16 yaşından küçükler için belirlenen farklı asgari ücret uygulamasından da 2014 yılında vazgeçildi. Kısacası asgari ücret, gittikçe daha merkezileşen ve tek tipleşen bir yapıya büründü.
Anayasa'nın 55. maddesinde ücret, emeğin karşılığı olarak tanımlanırken devlet, çalışanların yapılan işe uygun ve adaletli ücret elde etmesi konusunda sorumlu tutuluyor. Bununla birlikte, ilgili maddede asgari ücrete ilişkin olarak “Asgarî ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur.” deniyor.
Çalışma Ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın verileri de asgari ücrete dair resmi bilgilendirmelere yer vermekte....
Bu bağlamda Asgari ücretin farklı tarafları bulunuyor. İşçi kadar işveren açısından da asgari ücrete bakmak önemli. Peki bu durumda son düzenlemelerle birlikte karşımıza nasıl bir tablo çıkıyor işte ayrıntıları:
Asgari ücretin net hesabı ve işverene maliyeti
ASGARİ ÜCRETİN NETİNİN HESABI (TL / AY)
İşçi açısından asgari ücret tablosu
ASGARİ ÜCRET 3.577,50
SGK PRİMİ% 14 500,85
İŞSİZLİK SİG. PRİMİ % 1 35,78
GELİR VERGİSİ% 15 187,82
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ 268,31
DAMGA VERGİSİ% 0,759 27,15
KESİNTİLER TOPLAMI 751,60
NET ASGARİ ÜCRET 2.825,90
İşverene olan maliyeti
ASGARİ ÜCRET 3.577,50
SGK PRİMİ% 15.5 (İşveren Payı) 554,51
İŞVEREN İŞSİZLİK SİGORTA PRİMİ % 2 71,55
İŞVERENE TOPLAM MALİYET 4.203,56
Kapıcılar için düzenlenen asgari ücret baremi:
NET ASGARİ ÜCRETİN HESABI
ASGARİ ÜCRET 3.577,50
SGK PRİMİ% 14 500,85
İŞSİZLİK SİG. PRİMİ % 1 35,78
KESİNTİLER TOPLAMI 536,63
NET ASGARİ ÜCRET 3.040,87
İŞVERENE MALİYETİ
İşverene maliyeti:
ASGARİ ÜCRET 3.577,50
SGK İŞVEREN PRİMİ% 15.5 554,51
İŞSİZLİK SİG. PRİMİ % 2 71,55
İŞVERENE TOPLAM MALİYET 4.203,56
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın verilerine göre sendikal tabloya bakıldığında şöyle bir tablo söz konusu:
En Son Eklenen Sendikalar (Kamu)
EĞİTİM GÜCÜ SEN-EGS (Eğitim ve Bilim Gücü Dayanışma Sendikası)
GÜM-SEN (Gümrük Çalışanları Sendikası)
BEL-İL-SEN (Belediye ve İl Özel İdare Çalışanları Birliği Sendikası)
SAĞLIK ÇALIŞANLARI SENDİKASI (Sağlık Çalışanları ve Sosyal Hizmet Sendikası)
VAZİFE MALÜLLERİ YURT, ENGELLİ VE TÜM KAMU ÇALIŞANLARI ENERJİ BİRLİK-SEN (Vazife Malülleri Yurt Cocukları ve Yakınları, Engelli ve Tüm Enerji Birlik Sendikası)
HUZUR EĞİTİM SEN (Huzur Eğitim Öğretim ve Bilim Hizmetleri Sendikası)
ÂDİL-SEN (Adaletli, Dinamik, İdealist, Liyakatli Diyanet ve Vakıf Çalışanları Sendikası)
YENİ-BAYINDIR-SEN ((Bayındırlık, İnşaat Ve Tapu Kadastro Çalışanları İle Kamuda Çalışan Tüm Vatan Yıldızılarının Yakınları)
VATANSEVER-SEN-TARIM-ORMAN (Vatansever Kamu Görevlileri Tarım ve Orman Sendikası)
LİYAKAT HABER-SEN (Liyakatli Basın, Yayın ve İletişim Çalışanları Sendikası)
En Son Eklenen Sendikalar (İşçi - İşveren)
ÖĞRETMENLER SENDİKASI (Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası)
TÜM EMEK-İŞ (Tüm Ormancılık, Tarım, Avcılık ve Hallkçllık İşçileri Sendikası)
TMGD-SEN (Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanları Sendikası)
GİS (Gökay Turizm Çalışanları Sendikası)
DESEN (Düğün Ekipman Üreticileri ve Pazarlamacılar İşveren Sendikası)
POSTA-İŞ (Posta, Haberleşme, İletişim, Çağrı Merkezi İşçileri Sendikası)
Adaletli İşçi Sendikası
ANADOLU ETKİNLİKLERİ (Anadolu Giyim Sektörü, Gıda Sektörü, Müzisyen, Turizm Gösteri Grupları, Animatörler, Düğün Organizasyon Sektörü İşveren Sendikası)
Tüm Ekmek Sanayii İşverenler Sendikası
DÜĞÜN GİYİM SEKTÖRÜ (Gelinlikçiler, Bindallıkçılar, Sünetlikçiler, Damatlıkçılar, Abiyeciler İşveren Sendikası)