Bakan Bolat'tan Türkiye-İsrail ticaret ilişkilerine dair açıklama
Arap medyasından El Cezire'ye konuşan Ticaret Bakanı Ömer Polat, İsrail'in 7 Ekim'den sonra Gazze'ye başlattığı saldırıların ardından Türkiye-İsrail ticaret ilişkilerini, krizin Türkiye ve Arap coğrafyasındaki etkisini değerlendirdi.

Oluşturma Tarihi: 2023-12-13 14:47:15

Güncelleme Tarihi: 2023-12-13 14:53:51

Gazeteci Kemal Öztürk'ün sorularına cevap veren Bakan Bolat'ın açıklamaları El Cezire'de yayımlandı.

Bakan Bolat, İsrail'in Gazze'yi hedef alan saldırılarının bölgede değişikliklere yol açıp açmayacağına ilişkin soruya şu cevabı verdi:

"Evet; Örneğin ulaşım koridorları. Bildiğiniz gibi; geçtiğimiz aylarda Hindistan'da düzenlenen G20 zirvesinin sonuçlarından biri de Orta Doğu'dan Avrupa'ya yeni bir ekonomik koridorun açıklanması, Hindistan'ı Ortadoğu'ya bağlayacak demiryolu ve liman ağının kurulmasına yönelik mutabakat zaptı imzalanması oldu. Proje kapsamında mutabakat zaptı imzalayan ülkelerden biri İsrail olmasa da İsrail'in Hayfa limanı koridordaki en önemli geçiş noktalarından biri. İsrail ile Filistin arasında devam eden çatışma ışığında; ekonomik koridorun güvenliği tartışma konusu haline geldi. Irak'ın Basra limanından başlayıp kuzeyde Türkiye sınırındaki Ovaköy'e, oradan da Türkiye üzerinden Avrupa'ya uzanacak kalkınma yolu iyi bir alternatif olacak."

TÜRKİYE-İSRAİL TİCARET İLİŞKİLERİ

Bolat, İsrail ile Türkiye ticaret ilişkilerini ve İsrail şirketlerine yönelik boykot eylemlerine dair soruya ise şu cevabı verdi:

"İsrail ile ticaretimiz şu anda hem ihracat hem de ithalat açısından önemli ölçüde geriliyor. 7 Ekim 2023'ten 4 Aralık 2023'e kadar Türkiye ile İsrail arasındaki ticaret yüzde 50'den fazla azaldı. Ve hala düşüşte. İsrail'in başlattığı insanlık dışı saldırıların ardından Türk vatandaşları ve şirketleri her geçen gün İsrail'e satışları durduruyor ve siparişlerini iptal ediyor. Sonuç olarak ticaret iki ay içinde %50'den fazla düştü. İsrail ile mevcut ticaret devlet şirketleri tarafından değil, uluslararası şirketler de dahil olmak üzere şirketler tarafından yürütülmektedir. İsrail'e transit ticarete konu olan ürünler için ülkemiz limanlarına gelen gemilerin aşağıdaki varış noktaları da bu çerçeveye dahildir. Ülkemiz Birleşmiş Milletler kapsamına giren yaptırımları tanıyor. Bu bağlamda İsrail'in terör saldırılarına ilişkin Birleşmiş Milletler'de İsrail'e karşı alınacak tüm kararlara öncülük etmeye çalışıyoruz. Türkiye, Filistin'in haklı davasına tam desteğini ifade ediyor. Bu destek siyasetin ötesindedir ve devam etmektedir. Türkiye'nin Filistin'i yalnız bırakması hiçbir zaman mümkün olmamıştır, bundan sonra da olmayacaktır. Filistin topraklarında 7 Ekim'den bu yana yaşananları anlatmaya artık kelimeler yetmez. Filistinli kardeşlerimiz her gün tarihte benzeri görülmemiş bir baskıyla karşı karşıya kalıyor. Özellikle masum sivilleri, kadınları ve çocukları hedef alan bu katliamı şiddetle kınıyor, saldırılarda hayatını kaybeden Filistinli kardeşlerimizi rahmetle anıyor, yaralılara acil şifalar diliyorum."

Bolat, İsrail'in bölge ülkeleriyle arasındaki ticari ilişkilerin geleceğine dair şunları söyledi:

"Filistin halkına destek olmaya çalışan İslam dünyası, özellikle İsrail ürünlerini boykot ederek İsrail'i savaşı finanse edecek kaynaklardan uzaklaştırmaya çalışıyor. Bu tür toplu eylemlerin devam etmesini bekliyoruz; İsrail'in İslam bölgesi ülkeleriyle ticaret hacmi (ihracat ve ithalat açısından) orta ve uzun vadede göreceli olarak azalacak. Fakat sonrasında savaşın bitmesiyle uzun zamandır beklenen iki devletli çözüme ulaşılabilirse bölgede barış, refah ve kalkınmanın geri döneceğini düşünüyorum."

TÜRK LİRASINDAKİ DEĞER KAYBI

Bakan Bolat, Türk lirasındaki değer kaybına ilişkin soruya ise şu cevabı verdi:

"Öncelikle Türk Lirası'ndaki değer kaybının kriz olarak tanımlanmasını doğru bulmuyorum. Fiyat istikrarı, finansal istikrar ve dış denge açısından döviz kurundaki gelişmeleri ve gidişatı yakından takip ediyoruz. Türk Lirası daha istikrarlı hale geldi, Özellikle son dönemde reel döviz kurunda gördüğümüz denge, kriz tanımının tam tersini gösteriyor. Merkez Bankası'nın fiyat istikrarı ve finansal istikrarı sağlamaya yönelik attığı adımların etkileri, yurt içi döviz talebinde yavaşlama ve enflasyonun artış hızının azalmasıyla birlikte görülmeye başladı. Dış ticarette de dengeler görüyoruz, ihracattaki artışla birlikte ülkemizin döviz gelirleri de artıyor. Toplam döviz rezervlerimiz Temmuz ayında 111,6 milyar dolardan son verilere göre 140,1 milyar dolara yükseldi. Döviz istikrarına dikkat ediyoruz. döviz akışının etkisi nedeniyle oran."

ENFLASYONDE DÜŞÜŞ BEKLENTİSİ

Bolat, enflasyondaki tabloya dair şu değerlendirmeyi yaptı:

"Orta vadeli program kapsamında; Yıl sonunda TÜFE'deki yıllık artış oranının %65'e ulaşması bekleniyor ve çekirdek enflasyon eğiliminde de bir toparlanma var ve son dönemde geçici faktörler hariç tutulduğunda bu eğilimin devam edeceğini düşünüyorum. Önümüzdeki dönemde fiyat artışlarıyla mücadelede 2024 yılında enflasyonu yüzde 33'e düşürmeyi hedefliyoruz. Enflasyonla mücadelenin devamı olarak TÜFE'deki yıllık artışın 2025'te yüzde 15,2, 2026 sonunda ise yüzde 8,5 ile tek haneye düşürülmesini hedefliyoruz. Bu içerikte; Türk lirasının istikrarlı bir görünüme kavuşması, arz kapasitesinin artırılması ve enflasyonda durgunluğa neden olan unsurların ortadan kaldırılması için gerekli tüm adımları atıyoruz ve atmaya devam edeceğiz."

DÖVİZ REZERVLERİNDE YÜKSELİŞ

Bolat, Türkiye'nin döviz rezervlerindeki yükselişe dikkat çektiği değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı:

"Ülkenin toplam döviz rezervleri Temmuz ayında 111,6 milyar dolardan son verilere göre 140,1 milyar dolara yükseldi ve bunun en önemli nedeni yeni hükümetimizin kapsamlı bir şekilde uyguladığı ekonomi politikaları ve seçim belirsizliğinin ortadan kaldırılmasıdır. Bu politikalarla neyi hedeflediğimizi ve ne yapacağımızı hem orta vadeli programda hem de kalkınma planında net bir şekilde ortaya koyduk. Bu politikaların rezervlerimiz, notumuz ve CDS primlerimiz üzerinde olumlu etkisi var ve bunun birçok makroekonomik göstergeyi etkilemeye başladığını belirtmek isterim."