Dünya genelinde Bitcoin'e yaşanan hücum Türkiye'ye de yansıdı. Ancak yaşanan sıkıntılar, Türk yatırımcıları bezdirdi. Sayıları 7 bin 500'ü geçen kripto para borsalarında TL ile işlem yapılabilen dört borsa bulunurken, bu borsalardaki alım satım emirlerinde yaşanan gecikmeler, yatırımcıları isyan ettirdi.
TL ile Bitcoin ve benzeri kripto para birimlerinin alınıp satılabildiği BTCTurk, Paribu, Koinim ve Koineks platformlarında en çok yaşanan sıkıntı olarak “hesaba geç geçen EFT ve havaleler” ile “gerçekleşme süreleri uzayan işlem emirleri” öne çıkıyor. Bu sorunların Bitcoin rekor üstüne rekor kırarken daha da arttığı gözlenirken yansıyan şikâyetlerin bir diğeri ise yurtdışındaki Bitcoin'in dolar cinsinden fiyatı ile Türk borsalarındaki TL fiyatı arasındaki fiyat makasının (arbitraj) açılması oluyor.
Gazete Habertürk'ten Necdet Çalışkan'ın haberine göre sosyal medyada da geniş yer bulan yerli Bitcoin yatırımcılarının yaşadığı bu sorunlardan bir diğeri ise özellikle Bitcoin'in ani yükselişe geçtiği dönemlerde yerli platformda yapılan bakım çalışmaları nedeniyle işlem yapılamaması. Yerli borsalar, bu duruma karşı, kendilerini internet sitelerinde yer alan “Kullanım Sözleşmeleri”ndeki şu madde ile korumaya çalışıyor:
“Kısa süreli ya da uzun süreli teknik arızalardan dolayı doğrudan veya dolaylı olarak doğan ve doğabilecek hiçbir zarardan sorumlu tutulamaz.”
Kripto paraların arkasında herhangi bir düzenleyici kuruluş ve yasa olmadığı için olası mağduriyetlerde de hak iddia edilemiyor.
İKİ ÜLKE DAHA UYARDI: ÖLÜMCÜL, UZAKDURUN KRİPTO
Bitcoin'e yatırım yapanları uyaran Danimarka Merkez Bankası Başkanı Lars Rohde, “Bitcoin'den uzak durun. Bu ölümcül” açıklaması yaptı. Rohde, “Bitcoin denetlenen bir piyasa değil. Yetkililerin sorumluluğunda değil. Bu, kişilerin sorumluluğunda” dedi. Japonya Maliye Bakanı Taro Aso da “Bitcoin'in bir para birimi olduğu konusunda yerleşmiş bir tanım yok” diye konuştu.
YÜZDE 0.4'LÜK KOMİSYON + KDV
Türkiye'de Bitcoin ile işlem yapan kullanıcı sayısı son 6 ayda 9 binden 42 binin üzerine çıktı. TL Bitcoin borsaları ortalama yüzde 0.4'lük işlem komisyonu ve 3 TL + KDV'lik para çekme ücretleri alıyor. Dolayısıyla bu borsaların “Kullanım Sözleşmeleri” ve “Ücretler” kısımlarını dikkatli okumakta fayda var.
DÜNYA BITCOIN'DEN HANGİ VERGİLERİ ALIYOR?
Kripto paraların büyüklüğü 600 milyar doları aşınca, ülkeler de birer birer bu işi vergilendirmeye başladı. Türkiye de Bitcoin işlemlerini vergi kapsamına almak için Maliye, SPK ve Merkez Bankası, Bitcoin'in “menkul kıymet”, “emtia” veya “para” olarak tanımlanması üzerine çalışıyor. Peki dünyada Bitcoin nasıl vergilendiriliyor?
Uluslararası denetim, vergi ve danışmanlık kuruluşu KPMG Türkiye'nin araştırmasına göre dünyada durum şöyle:
ABD: Bitcoin gibi sanal paralar varlık / mal olarak kabul ediliyor. Bitcoin satış veya değişiminden kaynaklanan kazanç veya zararın niteliği, sanal para biriminin mükellefin elinde "sermaye" varlığı olup olmadığına bağlı.
Avrupa Birliği: “Varlık veya mal” para birimi olarak kabul edilen Bitcoin işlemleri KDV'den muaf. Ancak Bitcoin işlemlerinde elde edilen kazanç, “sermaye değer kazancı veya gelir vergisi” gibi diğer vergilere tabi olabiliyor.
Almanya: Bitcoin özel para olarak nitelendiriliyor olsa da 1 yıldan az elden çıkarma sonucu elde edilen kazançlar vergiye tabi olabiliyor. Ancak 800 Euro'yu aşmayan veya 1 yıldan fazla elde tutulan Bitcoin satışından elde edilen değer artış kazancı vergiden muaf.
İngiltere: İngiltere'de “Bitcoin” yabancı döviz olarak değerlendiriliyor. Döviz kazanç ve zararlarının tabi olduğu kurallar, “Bitcoin” işlemleri için de geçerli. Ancak, “spekülatif Bitcoin işlemleri”, herhangi bir vergiye tabi olmayabiliyor.
Japonya: Bitcoin satışı tüketim vergisinden muaf. Sanal para emtia olarak kabul ediliyor. Bitcoin ticaretinden elde edilen kazançlar işletme kazancına dahil.
Kanada: Bitcoin gibi kripto para birimlerini, “altın, gümüş ya da doğalgaz gibi “emtia” olarak kabul ediyor. Ticari kazanç ya da bir değer artış kazancı olarak vergilendiriyor.