Ajansların haberine göre; Çin Merkez Bankası, dolar/yuan kuru için orta noktayı 6,3870'den 6,4010'a yükselterek son üç günde üçüncü kez devalüasyona gitti. Banka ardından, yuanda daha fazla değer kaybını gerektirecek bir durum olmadığını belirterek para biriminde aşırı dalgalanmayı önlemek için de harekete geçti. Güçlü rezervlerin, ticaret fazlasının, güçlü mali durumun ve finansal sistemin yuanı destekleyeceğini belirten banka, yuanın fiyatlama mekanizmasını geliştirmeye devam edeceklerini ifade etti.
İHRACAT TOPARLANABİLİR
Çin, aslında bir süredir olumsuz sinyaller veriyordu. Ülkenin büyüme hızı aşağı doğru giderken, ihracat da hızla aşağı gidiyordu. Yapılan devalüasyonun da özellikle ihracat tarafından ciddi bir toparlanma sağlayabileceği konuşuluyor. Hafta sonu açıklanan verilere göre Çin'de ihracat temmuz ayında yıllık bazda yüzde 8'den fazla düştü. Çarşamba günü bu kaygıları artıran verilere yenileri de eklendi.
SANAYİ ÜRETİMİ HIZLA YAVAŞLIYOR
ABD'den sonra en büyük ikinci ekonomi olan Çin'de sanayi üretiminin geçen yıla göre yüzde 6 büyüdüğü açıklandı. Ülkede sabit varlık yatırımındaki büyüme de beklentilerin altında kalırken, gerçekleşen yüzde 11.2'lik büyüme Aralık 2000'den bu yana açıklanan en düşük rakam.
YELEN ISRAR EDECEK Mİ
Peki Çin'deki devalüasyonlar dünyayı nasıl etkileyecek? Businessht'nin analizine göre Çin'de para birimi en son bu kadar değer kaybettiğinde Çin dünyanın en büyük sekizinci ekonomisiydi ve kendi sınırları dışında para biriminin adını bile bilecek çok az insan vardı. İşte yuanın aşağı yönlü seyrinin devam etmesinden en çok etkilenecekler:
CARRY TRADE
Yatırımcılar yurtdışından ucuza borçlanıp, bu fonu Çin'e getirdikten sonra yüklü bir faiz getirisi kazanıp daha sonra kur kazancıyla tekrar satabiliyordu. Ancak yuandaki düşüşün devam etmesi carry trade'in de sonu olur.
PARA BİRİMLERİ
Bu şartlar altında doların güçlenmesi devam ederse Fed hâlâ faizleri artırabilir mi? Bank of America Merrill Lynch analistleri de dahil olmak üzere pek çok uzman bu yeni durumun Janet Yellen için işleri karmaşıklaştırdığını söylerken, Fed'in faiz artırımının aralık ayına kalabileceğini vurguluyor.
EMTİA FİYATI
Emtiada zayıf seyrin devam etmesi Avusturalya, Brezilya ve Şili gibi emtialara bağımlı ülkelerde ekonomik görünüm kötüleşebilir. Emtia ithal eden ülkeler ise daha ucuza daha yüksek büyümeye kavuşabilir.
ASYA'DAKİ BORSALAR
Asya hisseleri de devalüasyon kararıyla inişte. BofA'ya göre yuan yüzde 10'ten fazla değer kaybederse Japonya'nın Topix endeksi de yüzde 5 ila 10 arasında bir değer kaybı yaşar.
UCUZA ÜRETİM
Üretici fiyatlarında derinleşen deflasyon ve ihracat fiyatlarına etkisi tüm dünyada oyuncakların, tişörtlerin veya televizyonların daha ucuza satılmasını sağlayacak. Şimdi bir de yuandaki zayıflığı eklersek, tüm dünyada defalasyon korkularının canlandığını söyleyebiliriz.
LÜKS TÜKETİM
Yuanın değer kaybetmesi artık Çinlilerin Alman arabalarını, İsviçre saatini ve Fransız çantalarını daha pahalıya alacağı anlamına geliyor. Lüks tüketimin en büyük alıcılarından olan olan Çinlilerden gelecek talebin azalması bu şirketler için işleri zorlaştırabilir.
TÜRKİYE NASIL ETKİLENECEK
Uzmanlar, Çin'in devalüasyon hamlesinin Türk ekonomisine olası etkilerini değerlendirdi.
"ÇİN RAKİBİMİZ DEĞİL"
İş Yatırım Araştırma Direktörü Serhat Gürleyen: Türkiye'nin Asya ülkelerine karşı rekabet gücü zayıf. Biz Avrupa ülkelerine karşı iyiyiz. Bizim Çin'e karşı rekabet gücümüz fiyat değil. Daha çok hızlı hizmet verme ve lojistik üstünlüğümüz sayesinde oluyor. Çin'le doğrudan fiyat rekabeti yaptığımız bir ürün olmadığı için devalüasyonun etkisi sınırlı olur.
"ÜSTESİNDEN GELİRİZ"
Ziraat Yatırım Ekonomisti Bora Tamer Yılmaz: Yuanda yüzde 7'lere kadar çıkabilecek bir devalüasyon piyasa tarafından üstesinden gelinebilir. Biz ihracatımızı Avrupa'ya yaptığımız için daha korunaklı durumdayız. Özellikle Asya'dakiler, Güney Kore, Endonezya gibi, ham madde ihracatçısı ülkeler için bu gelişme çok ciddi bir sıkıntı.
"SAVAŞ BÜYÜR"
Boğaziçi Üniversitesi Asya Çalışmaları Merkezi Uzmanı Altay Atlı: Yapılan devalüasyon, Çin'in ihracatına ne kadar ivme kazandırır bu şüpheli. Hal böyleyken Çin hükümeti devalüasyonlara devam eder mi? Bu da ihtimal dahilinde ancak sonucu kur savaşlarının daha da şiddetlenmesi olacaktır.