E2B Finansal Teknolojiler Ltd. Şti. Kurucusu Mürsel Karabıyık, elektronik çek sisteminin kağıt çeke alternatif yeni bir ödeme sistemi olduğunu belirterek, "Uluslararası ve elektronik ticarette kullanılabilen elektronik çekler devreye girdiğinde, sahte çek tarih olacak, karşılıksız çek engellenecek." dedi.
Karabıyık, AA muhabirine, şirketlerinin bu yıl Türkiye'nin yeni nesil yerli ve milli ödeme sistemlerinin hayata geçirilmesi hedefiyle kurulduğunu söyledi.
Boğaziçi Üniversitesi Teknopark'ta geliştirdikleri ve 10 yıldır üzerinde çalıştıkları "elektronik çek (e-çek)" sisteminin kullanıma hazır olduğunu ifade eden Karabıyık, çeklerin üretim ve takip süreçlerinin elektronik ortamda yapılabileceğini bildirdi.
Karabıyık, 2017 yılı sonu itibarıyla 785 milyar liraya ulaşan çek hacminin milli gelirin dörtte birinden fazla paya sahip olduğuna dikkati çekerek, ibraz edilen çeklerin yılın 8 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21 artışla 608 milyar lira olduğunu aktardı.
Karekodlu çek uygulamasının ticari kesimin ihtiyaçlarını tam anlamıyla karşılayamadığını savunan Karabıyık, karekodlu çeklerde sadece düzenleyen kişiye ilişkin bilgiler bulunduğunu, çek tutarı, düzenlenme tarihi, vade, lehtar ve hamil bilgisinin yer almadığını dile getirdi.
Karabıyık, mevcut kağıt çekler bankaya gelinceye kadar kimlere, kaç defa ciro edildiğinin bilinemediğini, çeklerin sahte olup olmadığının tespit edilemediğini vurgulayarak, limitsiz çek düzenleme yetkisi bulunduğunu ve kullanılmayan çek yapraklarının iade edilmediğini anlattı.
"Tamamen yerli ve milli bir proje"
Türk ticaret hayatının karakteristik özelliklerini ön planda tutarak vadeli düzenlenebilen, teminata verilebilen ve banka müşterisi olmayanlar da dahil üçüncü taraflara ciro edilebilen elektronik çek sistemini geliştirdiklerini belirten Karabıyık, şunları kaydetti:
"Uluslararası ve elektronik ticarette kullanılabilen, tamamen yerli ve milli bir ödeme aracı olan elektronik çek devreye girdiğinde, sahte çekler tarih olacak, karşılıksız çek engellenecek. Elektronik çek sistemi kağıt çeke alternatif yeni bir ödeme sistemi olarak müşteriye sunulacak. Çeklere yazılan tutar, vade, ciro silsilesi kayıt altına alınacak. Konkordato ilan eden şirket çek yapraklarını kullanmaya devam edemeyecek. Karşılıksız çek düzenleyenin e-çek defteri kullanıma kapanacak. POS, ATM ve tüm dijital kanallardan elektronik çek işlemlerinin yapılması mümkün hale gelecek. Bu yönleriyle sistem dünyada ilk. Çek verilerine erişim enflasyonla mücadeleye katkı sağlayacak, çek tutarlarının kayıt altında olması Türk lirasının değerini güçlendirecek. Uluslararası ticarette ulusal para birimleriyle ödeme ağı oluşturulabilecek. Şirketler, cirosuyla orantılı şekilde çek yazabilecek."
e-Çek Projesi'nin devlet bünyesinde hayata geçirilmesi gerektiğine işaret eden Karabıyık, "Sistemde banka dışı müşterilerin de işlemleri takip edilecek ve firmaların borç ödeme alışkanlığı ölçülebilecek. Finans ve bankacılık alanında rekabeti dengelemek ve tekelci yapıların oluşumunu engellemek için en uygun çözüm sistemin devlet kanalıyla yürütülmesi." diye konuştu.
